پمپ‌های لجن کش یکی از مهم‌ترین ابزارهای کاربردی در صنایع مختلف، بخش‌های عمرانی و حتی برخی مصارف خانگی به شمار می‌آیند. این تجهیزات برای جابه‌جایی مایعات سنگین، آلوده یا دارای ذرات معلق طراحی شده‌اند و توانایی کار در محیط‌های دشوار را دارند.
با این حال، پیش از خرید پمپ لجن، شناخت دقیق انواع مختلف آن و تفاوتشان با دیگر پمپ‌ها (مانند پمپ کفکش) ضروری است. در این مقاله با ساختار، کاربرد، انواع پمپ لجن، تفاوت‌ها، و نکات مهم در خرید آن آشنا خواهید شد.
پمپ لجن کش چیست و چه کاربردی دارد؟
پمپ لجن کش، دستگاهی است برای انتقال مایعات حاوی ذرات جامد، لجن، یا فاضلاب. این پمپ‌ها برخلاف پمپ‌های معمولی، قابلیت عبور مواد نیمه‌جامد را دارند و معمولاً در محیط‌هایی که مایعات آلوده یا غلیظ وجود دارد، استفاده می‌شوند.
کاربردهای پمپ لجن کش بسیار متنوع‌اند: تخلیه فاضلاب خانگی و صنعتی، انتقال لجن، تخلیه چاه‌های حفاری، جمع‌آوری آب باران در نقاط آب‌گرفته، یا حتی تخلیه مایعات غلیظ صنعتی. برای مثال، در شرکت توان تک، لجن کش‌های سری TPB برای فاضلاب صنعتی و مایعات غلیظ، و مدل‌های TPd برای آب گل‌آلود و مایعات با املاح طراحی شده‌اند.
انواع پمپ لجن کش از نظر ساختار و عملکرد
پمپ‌های لجن کش را می‌توان از جنبه‌های مختلف دسته‌بندی کرد. از نظر ساختار نصب، دو نوع اصلی وجود دارد: پمپ لجن کش مستغرق و پمپ لجن کش خشک. مدل مستغرق، به‌طور کامل در سیال قرار می‌گیرد و به دلیل اشغال فضای کمتر، در چاه‌ها و حوضچه‌ها کاربرد دارد. مدل خشک، خارج از محیط مایع نصب می‌شود و برای نگهداری و تعمیرات، دسترسی ساده‌تری فراهم می‌کند.
از نظر منبع انرژی نیز لجن کش‌ها به دو دسته برقی و دیزلی تقسیم می‌شوند. لجن کش برقی مناسب برای مصارف دائمی و قابل کنترل است، در حالی‌که مدل دیزلی در پروژه‌هایی با دسترسی محدود به برق بسیار کارآمد است.
به طور کل لجن کش برقی کاربرد بیشتری دارد. مدل‌های برقی لجن کش با قابلیت استفاده از برق تک فاز و سه فاز در بازار وجود دارد. از جمله نمونه‌های بسیار با کیفیت لجن کش که تولید داخل است، می‌توان به محصولات شرکت توان تک اشاره کرد.
جنس بدنه و پروانه لجن کش های این شرکت از چدن ساخته شده است. زیرا چدن در برابر فشار، سایش و سیالات خورنده، عملکرد بسیار مناسبی دارد.
در زمان انتخاب لجن کش، باید به قطر دهانه خروجی آن نیز توجه کنید. لجن کش ها دارای ۳ دهانه خروجی ۱، ۲ و ۳ اینچ هستند. لجن کش هایی با دهانه خروجی ۱ و ۲ اینچ برای کارهای سبک‌تر مناسب هستند. اما لجن کش ۳ اینچ برای کاربردها سنگین‌تر و خاص مناسب است. در ادامه درباره لجن کش ۳ اینچ بیشتر توضیح می‌دهیم.
لجن کش ۳ اینچ و کاربردهای خاص آن
پمپ لجن کش با دهانه خروجی ۳ اینچ یکی از انتخاب‌های مهم در شرایطی است که حجم زیادی از مایعات یا لجن باید در مدت زمان کوتاهی منتقل شود. دهانه بزرگ‌تر به معنای توان بالاتر در انتقال یا همان دبی (حجم جریان) و توانایی عبور میزان بیشتری از مایعات یا لجن است.
لجن کش ۳ اینچ توان تک، برای تخلیه لجن‌های غلیظ صنعتی و کاربردهای سنگین که نیازمند تخلیه حجم زیادی از مایعات با چگالی زیاد است، طراحی شده‌اند. بدنه و پروانه این مدل‌ها معمولاً برای داشتن کیفیت بالا باید از جنس چدن ساخته شوند تا بتوانند در شرایط کاری سخت، دوام و عمر بالایی داشته باشند.
تفاوت پمپ لجن کش با پمپ کفکش چیست؟
با وجود شباهت ظاهری، پمپ کفکش و پمپ لجن کش تفاوت‌های فنی قابل توجهی دارند. پمپ‌های کفکش بیشتر برای مایعات تمیزتر یا مایعاتی فاقد ذرات معلق و ذرات جامد، مانند آب استخر، چاه، یا آب جویبارها استفاده می‌شوند. از طرف دیگر، لجن کش‌ها برای انتقال سیالات سنگین‌تر مانند فاضلاب یا لجن طراحی شده‌اند.
در کفکش‌های توان تک، بدنه از آلومینیوم فشرده و پروانه از استیل ضد زنگ ساخته شده، در حالی‌که لجن کش‌ها بدنه و پروانه چدنی دارند. بنابراین هرگز به اینکه کف کش و لجن کش را به جای هم استفاده کنید، فکر نکنید. زیرا هر کدام از این دستگاه‌ها، برای مصرف خاصی طراحی شده‌اند.
پیش از خرید لجن کش به چه نکاتی توجه کنیم؟
نخست باید حجم و میزان مایعات یا لجن موجود را ارزیابی کنید. اگر حجم این مایعات کم است، می‌توانید از لجن کش ۱ اینچ یا ۲ اینچ استفاده کنید. اما اگر حجم این مایعات زیاد است و سرعت تخلیه آن دارای اهمیت است، باید از لجن کش ۳ اینچ استفاده کنید.
جنس بدنه و پروانه پمپ یکی دیگر از موارد کلیدی در فرآیند خرید است. در شرایطی که پمپ با سیالات خورنده یا ساینده در تماس است، استفاده از بدنه‌های مقاوم مانند چدن و پروانه‌هایی با دوام بالا توصیه می‌شود. پروانه باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که توان عبور ذرات جامد را داشته باشد، بدون اینکه دچار گیرکردگی یا آسیب شود.
از دیگر فاکتورهای مهم، نوع برق در دسترس است. اگر در محل پروژه فقط برق تک فاز وجود دارد، پمپ سه فاز عملاً غیرقابل استفاده خواهد بود. برخی پروژه‌ها در مناطق صنعتی، کشاورزی یا کارگاهی هستند که معمولاً به برق سه فاز وابسته‌اند. حتماً پیش از خرید، اطلاعات کافی از توان مصرفی و مشخصات الکتریکی پمپ داشته باشید.
آخرین فاکتور، ارتفاع عملیاتی است. توجه داشته باشید که یکی از ویژگی‌های مهم در هر لجن کش، ارتفاع عملیاتی آن است. بنابراین اگر باید لجن یا فاضلاب را تا ارتفاع ۲۵ متری تخلیه کنید، خرید یک پمپ با ارتفاع عملیاتی ۱۵ متر برای شما کارگشا نیست.
در نهایت، به قابلیت حمل و نصب آسان، نوع خروجی (بغل یا بالا)، شرایط نگهداری، و خدمات پس از فروش نیز توجه داشته باشید. این عوامل در طولانی‌مدت تأثیر قابل توجهی بر کارایی پمپ، هزینه‌های نگهداری و آسودگی کاربر دارند. هرچه انتخاب شما دقیق‌تر و بر پایه تحلیل نیاز واقعی باشد، نتیجه مطلوب‌تری در طول عمر مفید دستگاه تجربه خواهید کرد.
نگهداری و استفاده صحیح از پمپ لجن کش
اگر لجن کش مستغرق خریداری می‌کنید، نصب پمپ باید به‌گونه‌ای انجام شود که دستگاه کاملاً در سیال قرار گیرد. روشن شدن پمپ در حالت خشک می‌تواند باعث سوختن موتور شود. همچنین استفاده از فلوتر برای قطع خودکار پمپ در مواقع کاهش سطح مایع، توصیه می‌شود.
سرویس دوره‌ای شامل بازدید از پروانه، تمیز کردن اتصالات، بررسی کابل‌ها و کنترل نشتی‌ها می‌شود. همچنین حتماً در زمان خرید، دسترسی به قطعات یدکی و پشتیبانی فنی را بررسی کنید تا در آینده با مشکل مواجه نشوید.
نتیجه‌گیری
پمپ لجن کش انتخابی تخصصی است و باید با دقت و دانش فنی انتخاب شود. بررسی نوع سیال، توان خروجی، نوع برق، جنس بدنه و نوع خروجی (بالا یا بغل) از جمله نکات کلیدی است. در انتخاب بین پمپ کفکش و لجن کش نیز باید به ویژگی‌های خاص هر کدام توجه کرد و از جایگزینی نادرست پرهیز نمود.
محصولاتی مانند لجن کش‌های سری TPB و TPD شرکت توان تک، با تنوع بالا و طراحی صنعتی، پاسخ‌گوی نیازهای مختلف صنعتی و شهری هستند. با آشنایی دقیق با این تجهیزات، می‌توانید انتخابی مطمئن و اقتصادی داشته باشید.
