به گزارش همشهری آنلاین، قرار نخست ما قرار آگاهی شاپور برای پرونده احتکار برنج بود، اما به دلایلی به تعویق افتاد تا اینکه خبر دادند باید به دادسرای جرایم پزشکی در محدوده سیدخندان برویم؛ از ساعتی مشخص تا ساعتی دیگر ضبط برنامه داشتند.
وقتی به دادسرا رسیدیم و پس از هماهنگی وارد شدیم، به آخرین طبقه رفتیم. اتاقی پشت دفتر مدیریت را آماده کرده بودند برای ضبط. مهدی صانعی بازپرس پرونده بود و به نوعی بازپرس دادسرای جرایم پزشکی قرار بود که جلوی متهمان بنشیند و پرونده را پیش ببرد.
آقای صانعی، امروز در دادسرای جرایم پزشکی با چه پروندههایی بیشتر مواجه هستیم و تعددشان برای آینده هشداردهنده خواهد بود؟
من اگر در مورد پروندههایی که امروز در دادسرای جرایم پزشکی با آنها مواجه هستیم بخواهم صحبت کنم، در دو زمینه است که میتوانم آن موضوع را بیان کنم و موضوع را به صورت شاخص مطرح کنم. این دو زمینه در واقع حوزههایی هستند که امروز بیشترین آسیب را به مردم میزنند.
اولین حوزه، حوزه عملهای زیبایی و بحث مداخله افراد فاقد صلاحیت است. در حوزه پزشکی، ما تقریباً در همه شاخههای پزشکی میتوانیم به این بپردازیم که افرادی که امروز پزشک نیستند، در حوزه پزشکی مداخله میکنند و به مردم آسیب میزنند؛ اما در سه حوزه است که این سه حوزه بیشترین فراوانی را از لحاظ مداخله افراد فاقد صلاحیت در زمینه اینکه به جای افراد پزشک خودشان را معرفی کنند و به مردم آسیب بزنند، دارد. در سایر شاخهها، نه اینکه افراد فاقد صلاحیت حضور نداشته باشند، اما تعدادشان آنقدر کم است که قابل پرداختن نیست.
این سه حوزه که بیشترین فراوانی را از لحاظ مداخله در امر پزشکی دارد، چیست؟ یک، حوزه زیبایی و هر اقدام مربوط به زیبایی است: عملهای جراحی زیبایی، تزریق ژل، بوتاکس و هر اقدام پزشکی مربوط به زیبایی؛ بیشترین فراوانی را از لحاظ مداخله افراد فاقد صلاحیت در حوزه پزشکی دارد. دومین حوزه، حوزه دندانپزشکی است. حوزه دندانپزشکی هم چرا به عنوان یک حوزهای که شاهد این هستیم که افراد فاقد صلاحیت بیشترین مداخله را در حوزه دندانپزشکی دارند، شاهد هستیم؟ به این دلیل که حوزه دندانپزشکی هم به حوزه زیبایی ارتباط پیدا میکند.
سومین حوزه، حوزه طب سنتی است. متاسفانه امروز ما شاهد این هستیم که بالای ۶۰ درصد، ۷۰ درصد یا شاید بیشتر از این رقم، افرادی که به عنوان چهرههای شاخص حوزه طب سنتی در این زمینه فعالیت میکنند، افرادی هستند که صلاحیت فعالیت در حوزه طب سنتی را ندارند و دارند به عنوان چهرههای شاخص در حوزه طب سنتی فعالیت میکنند و فعالیتشان آسیبزا است به مردم؛ یعنی داروهایی که تجویز میکنند، نسخههایی که تجویز میکنند و ارائه میدهند به مردم، اینها تماماً صدمه میزند به مردم.
این حوزه طب سنتی هم در سالهای اخیر در مرکز توجه قرار گرفته و باعث شده که از لحاظ حضور افراد فاقد صلاحیت در بستر اجتماع و حتی رسانههایی مثل صدا و سیما، گسترش پیدا کند. در حوزههای دیگر پزشکی، کمتر افراد فاقد صلاحیت حضور پیدا میکنند.
این افراد فاقد صلاحیت چه آسیبی به مردم وارد میکنند؟
اما در این سه حوزه که من عرض کردم، متاسفانه به قدری افراد فاقد صلاحیت به جای پزشکان حضور پیدا میکنند و اقدامات پزشکی انجام میدهند و این اقداماتشان چون پزشک نیستند، به مردم آسیبهای شدید وارد میکند که من فکر میکنم واقعاً جای این دارد که مردم وقتی در این سه حوزه میخواهند کار پزشکی انجام دهند، به پزشک مراجعه کنند؛ اصل را بر این بگذارند که شخصی که ما به او مراجعه میکنیم، پزشک نیست؛ یعنی اول باید پزشک بودن آن شخص را احراز کنند و بعد مراجعه کنند. این از حوزه اولی که من خواستم اشاره کنم.
حوزه دوم پروندهها در دادسرای جرایم پزشکی چیست؟
حوزه دومی که پروندهها در دادسرای جرایم پزشکی ما با آن مواجه هستیم و به مردم آسیب میزند، موضوع داروهای تقلبی و غیرقانونی است. من مقدمتاً یک بحثی را عرض میکنم و بعد اشاره میکنم چرا این حوزه دارد به مردم امروز آسیبهای زیادی میزند.
ببینید، ما هر سال با پدیدهای در کشور مواجه هستیم به نام کمبود اقلام دارویی. یک سری داروها امروز در کشور تولید میشود و بخشی از نیازهای جامعه را تامین میکند؛ یک بخشی از داروها امروز در جامعه تولید نمیشود و بلکه وارداتی است؛ یعنی از خارج از کشور وارد میشود و بخش دیگری از نیاز جامعه را تامین میکند.
هر دوی این داروها وقتی که جمعبندی میشود، یک درصدی از نیاز جامعه را تأمین میکند. این درصد از نیاز جامعه اگر ۶۰ درصد باشد، اگر ۷۰ درصد باشد، همه نیاز جامعه نیست؛ یعنی نیاز جامعه به اقلام دارویی هر ساله ما میبینیم که بیشتر از میزان دارویی است که در کشور وجود دارد و همیشه ما شاهد این هستیم که تقاضا برای داروها در کشور بیشتر از عرضه داروهایی است که در کشور وجود دارد.
به همین دلیل، ما به این پدیده میگوییم کمبود اقلام دارویی که چیزی است که هر سال هم اعلام میشود که پدیده کمبود اقلام دارویی که متاسفانه وجود دارد. خب، آن درصدی از جامعه که داروهایی که نیاز داشتند را متاسفانه نتوانستند از طریق قانونی تأمین کنند، متاسفانه به سراغ آن بازاری مجبورند که بازار قانونی نیست و آن بازار قاچاق است؛ داروهای قاچاق.
پس بازار داروهای قاچاق هرچند بازار قانونی نیست، اما هر ساله دارد قسمتی از داروهای مورد نیاز جامعه را تامین میکند. تا ۴ سال پیش، ۵ سال پیش، ۶ سال پیش، داروهایی که در بازار قاچاق وجود داشت، داروهایی بود که اگر این داروی سرطان، این داروی اماس، این داروهای بیماریهای دیگر، ما با آن مواجه میشدیم، یک چیز را در مورد این داروی بازار قاچاق میدانستیم؛ آن هم این بود که این داروی شرکت معتبر خارجی از شرکت سوئیسی، شرکت سوئدی یا شرکت دیگر که در بازار قاچاق وجود دارد و کشف میشود، این دارو واقعاً مربوط به همان شرکت خارجی است و تنها تردیدی که ما در موردش داشتیم، این بود که آیا در فرایند وارداتش به کشور که یک واردات غیرقانونی بود، شرایط بهداشتی در مورد آیا شرایط دمای مناسب در موردش رعایت شده یا نه؛ آیا اینکه به کشور وارد شده، باعث شده که چون ما نمیدانیم در دمای مناسب وارد شده یا نه، شرایط مصرفش را از دست داده باشد.
ما فقط همین تردید را در موردش داشتیم؛ تردید داشتیم که آیا چون ما نمیدانیم در چه دمایی وارد شده، شک داشتیم که قابلیت مصرفش را از دست نداده باشد؛ اما دیگر تردید نداشتیم که این داروی شرکت معتبر خارجی مربوط به همان شرکت خارجی باشد.
وضعیت داروهای قاچاق چگونه است؟
اما امروزه متاسفانه در مورد داروهایی که در بازار قاچاق وجود دارد، من میتوانم به شما با جرات عرض کنم بالای ۷۰ و ۸۰ درصد داروهایی که ما در بازار قاچاق کشف میکنیم، داروهایی که از شرکتهای معتبر خارجی وارد نشده؛ یعنی چی؟ یعنی امروز به دلیل اینکه فرایند جعل و برچسبسازی بسیار پیشرفت کرده، اشخاصی که فعال در حوزه بازار قاچاق دارو هستند، به خودشان زحمت نمیدهند که بخواهند با هزینه گزاف این داروها را از کشورهای خارجی و شرکتهای خارجی وارد کنند و آن خطرات را به جان بخرند تا بیایند این دارو را در بازار قاچاق کشور خودمان بخواهند عرضه کنند؛ بلکه چه کار میکنند؟ میآیند در داخل کشور، در واقع کارگاههای زیرزمینی، با یک متریال کاملاً نامعلوم، با یک متریال خطرناک و متریالهای بیکیفیت، میآیند این داروها را میسازند و مخلوط میکنند و با برچسبی که و با بستهبندی که عیناً مشابه آن دارو است که در شرکت معتبر اروپایی یا خارجی دارد تولید میشود، عین همان برچسب را میسازند، عین همان بستهبندی را میسازند و برای این داروهایی که در داخل کشور با یک محتویات کاملاً نامعلوم و بیکیفیت و آسیبزننده تولید کردن، این متریال داخل این بستهبندی میریزند و این برچسبهای جعلی را رویش نصب میکنند و در بازار قاچاق عرضه میکنند.
ما امروز ۷۰، ۸۰ درصد داروهایی که در داخل کشور داریم، داروهای ساخت غیرمجاز است و آنقدر بستهبندیش زیبا و عین نمونه خارجی تولید شده که حتی کارشناسان دارویی ما هم اگر ببینند، تشخیص برایشان نیست که این دارو داخل کشور تولید شده یا این دارو از خارج از کشور وارد شده و متعلق به شرکت خارجی است؛ یعنی داروی تولیدی غیرمجاز که زیرزمینی تولید شده، عین همان دارویی است که فلان شرکت معتبر دارد تولید میکند و برچسبش را و بستهبندیش را عین همان جعل کردند و این داروهایی که در داخل کشور غیرمجاز تولید شده، چون محتویاتش نامعلوم است، فوقالعاده ضرر، فوقالعاده آسیبزننده است به حال آن شخص و بیماری که دارد اینها را تهیه میکند و مصرف میکند.
پس اگر تا چهار، پنج سال پیش ما در مورد داروهای قاچاق فقط شک داشتیم که آیا این فقط دما در مورد دمای مناسب در موردش رعایت نشده باشد، الان بالای ۷۰، ۸۰ درصد داروهایی که در بازار قاچاق است، ما این اطمینان را داریم که اینها داروهای خارجی نیستند؛ داروهایی هستند که متاسفانه سوداگران قاچاق در داخل کشور با هزینههای بسیار نازلی تولید کردن و به اسم داروهای معتبر شرکتهای خارجی دارند با قیمتهای بالایی به مردم میفروشند و این داروها برای کسانی که تهیه میکنند و مصرف میکنند، فوقالعاده آسیبزننده است و برایشان صدمات بسیار جبرانناپذیر را به همراه دارد که متاسفانه بعضاً به قیمت جان آن کسانی که مصرف میکنند هم تمام میشود.
برنامه «شوک» در این قسمت به سراغ ۲ پرونده در حوزه پزشکی و افراد مداخلهگر رفته است. در یکی از پروندهها سوژه پزشکی بوده است که مهر خود را به دیگران اجاه میداده و حتی بازرسان در فیلمبرداری از مطب وی متوجه شده بودند که در اتاقی استراحت میکرده و نیروی وی که تحصیلات لازم را نداشته بیماری را داشته عمل میکرده و دیگری هم فرد مداخلهگر بوده است. البته در این پروندهها برخی از بیماران جان و سلامتی خود را از دست داده بودند.
«شوک» برنامهای که از شبکه سه سیما پخش میشود و در یک سال گذشته بیش از ۳۶ قسمت تولید شده و در مجموع قرار است که ۴۰ قسمت روی آنتن برود عوامل درخصوص فصل جدید این برنامه هم میگفتند که باید کمی وقفه میان فصل بدهیم تا با قالب و پروندههای جدیدتری بیاییم.