رنگ دندان می‌تواند رازهای مهمی از سلامت بدن شما را آشکار کند. از لکه‌های زرد گرفته تا نقاط قهوه‌ای و حتی خاکستری، هر تغییر رنگی هشداری برای سلامت دهان یا نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر در بدن است. جالب است بدانید که ۳.۷ میلیارد نفر در جهان به بیماری‌های دهان و دندان مبتلا هستند و در مواردی پوسیدگی دندان درمان‌نشده می‌تواند به عفونت‌های خطرناک و حتی مرگ منجر شود. پس دقت به رنگ دندان فقط مسئله زیبایی نیست، بلکه می‌تواند نجات‌بخش زندگی باشد.
به گزارش روزیاتو به نقل از دیلی‌میلی در این باره با الن ژانگ، تکنولوژیست دندان و بنیان‌گذار مرکز تجهیزات دندان‌پزشکی «پرودنت» (ProDENT) گفتگو کرده است. او می‌گوید:
دندان‌های شما می‌توانند علائم هشداردهنده اولیه را آشکار کنند، اگر بدانید به چه چیز باید توجه کنید. استفاده از ابزارهای ساده‌ای مثل دوربین‌های داخل دهانی کمک می‌کند تغییر رنگ را زودتر تشخیص دهید و جلوی مشکلات جدی‌تر را بگیرید.
در ادامه به مهم‌ترین تغییر رنگ‌های دندان و معنای هرکدام از نظر علمی می‌پردازیم.
زردی دندان بیشتر به دلیل مصرف زیاد چای، قهوه یا کشیدن سیگار ایجاد می‌شود. اما ژانگ هشدار می‌دهد این تغییر رنگ می‌تواند به بیماری کبد هم مربوط باشد. وقتی کبد درست کار نمی‌کند، رنگدانه‌ای به نام بیلی‌روبین در بدن تجمع می‌کند و روی دندان‌ها اثر می‌گذارد.
رنگ خاکستری یا کدر می‌تواند نشانه «مرگ دندان» بر اثر ضربه قبلی باشد. همچنین به بیماری‌هایی مثل سلیاک ارتباط دارد که مانع شکل‌گیری درست مینای دندان می‌شود و تغییر رنگ دائمی ایجاد می‌کند. برای پوشاندن این نقص‌ها، دندان‌پزشکان از روش‌هایی مثل ونیر و باندینگ استفاده می‌کنند.
وجود لکه قهوه‌ای می‌تواند نشانه آغاز پوسیدگی باشد. ژانگ می‌گوید رگه‌های قهوه‌ای اغلب ناشی از فلوئوروزیس (fluorosis) است؛ وضعیتی که به دلیل مصرف بیش‌ازحد فلوئور در دوران رشد دندان رخ می‌دهد. دلیل شایع آن، بلعیدن خمیردندان حاوی فلوراید توسط کودکان به‌جای بیرون ریختن است.
برخی داروهای آنتی‌بیوتیک که در کودکی مصرف می‌شوند، در بافت دندان در حال رشد نفوذ کرده و باعث ایجاد خطوط آبی یا خاکستری می‌شوند.
خیلی‌ها تصور می‌کنند سفیدترین دندان‌ها سالم‌ترند، اما لکه‌های سفید گچی می‌توانند نشانه شروع پوسیدگی یا نقص مینای ناشی از بیماری سلیاک باشند. بیماری سلیاک نوعی اختلال خودایمنی است که در آن بدن به گلوتن موجود در گندم، جو و چاودار واکنش نشان می‌دهد و به روده کوچک آسیب می‌زند.
ژانگ توضیح می‌دهد که سیاهی شدید دندان ممکن است به پوسیدگی پیشرفته یا نکروز پالپ دندان اشاره داشته باشد. در موارد نادر، این تغییر رنگ می‌تواند به دلیل تماس زیاد با فلزات سنگین باشد.
مات شدن مینای دندان یا دندان خالدار (mottled enamel) می‌تواند نشان‌دهنده اختلالات ژنتیکی مثل آملوژنزیس ایمپرفکتا (amelogenesis imperfecta) باشد. این اختلال می‌تواند منجر به تغییر رنگ، نازک شدن، یا فرسایش مینای دندان و در نتیجه افزایش خطر پوسیدگی و شکستگی دندان شود
در پایان، ژانگ تأکید می‌کند:
«دندان‌های شما می‌توانند چیزهایی را آشکار کنند که بدن هنوز به زبان نیاورده است. تشخیص زودهنگام تغییر رنگ یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای محافظت از سلامت طولانی‌مدت شماست.»
