به گزارش همشهری آنلاین، در پانصد و نود و ششمین جلسه گروه علوم بهداشتی و تغذیه فرهنگستان علوم پزشکی، موضوع حساس واردات و ایمنی محصولات تراریخته با حضور متخصصان حوزه‌های ژنتیک، تغذیه، کشاورزی و غذا موردبحث قرار گرفت. تأکید بر ضرورت قانون‌گذاری مرحله‌ای، افزایش شفافیت، و بررسی علمی مخاطرات زیست‌محیطی و انسانی، محور اصلی این نشست بود.

در این جلسه، موسوی از پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری، به ارزیابی مخاطرات اجتماعی محصولات تراریخته، فرایند صدور مجوز و نحوه برچسب‌گذاری طبق قانون ایمنی زیستی اشاره کرد.

آمار مواد غذایی تراریخته در کشور

موسوی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد روغن، ۳۰ درصد برنج و بخش قابل‌توجهی از سویا و غلات وارداتی کشور تراریخته هستند، نسبت به پیامدهای زیست‌محیطی و نیاز به مدیریت هوشمند این حوزه هشدار داد و تأکید کرد: در استفاده از DNA برای افزایش مقاومت گیاهان به آفات باید از فعال‌سازی سایر پتانسیل‌های ژنتیکی (حتی اگر مفید باشند) جلوگیری شود تا هم از اثر منفی بر تنوع زیستی کاسته شود و هم خطراتی نظیر مسمومیت یا آلرژی به حداقل برسد.

میزان ماندگاری DNA تراریخته در بدن انسان

عضو پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری درباره ماندگاری DNA تراریخته در بدن انسان نیز گفت: پس از ورود به جریان خون، این DNA حدود ۱۶ دقیقه دوام می‌آورد و از بین می‌رود. البته در مواردی در بند ناف مشاهده شده است. در فرآورده‌های حیوانی حدود ۱۰ تا ۲۰ گرم و در گیاهی‌ها حدود ۰.۶ گرم DNA وجود دارد. هنوز شواهدی از تأثیر مستقیم آن بر ژنوم انسانی گزارش نشده، اما احتمال انتقال به باکتری‌های روده‌ای منتفی نیست.

نبود شواهدی دال بر ارتباط محصولات تراریخته با بروز بیماری‌ها

همچنین، اسماعیل‌زاده مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت از فعالیت کمیته‌ای تخصصی برای ارزیابی ایمنی تراریخته‌ها خبر داد و گفت: تاکنون هیچ شواهدی دال بر ارتباط این محصولات با بروز بیماری‌ها در گزارش‌های موجود مشاهده نشده است.

پوراحمد از سازمان غذا و دارو نیز، با اشاره به مشکلات اقلیمی و نیاز به آفت‌کش‌ها، جایگزینی این ترکیبات شیمیایی با محصولات تراریخته را یک ضرورت دانست، اما بر ضرورت شناسنامه‌دار شدن مزارع قبل از اجرای چنین سیاست‌هایی تأکید کرد.

کشت غیررسمی محصولات تراریخته در کشور

رهنما از وزارت جهاد کشاورزی نیز اعلام کرد که کشور از سال ۱۳۸۵ موفق به تولید سیب‌زمینی تراریخته با رعایت پروتکل‌های بین‌المللی و ارزیابی دقیق مخاطرات شده است. بااین‌حال، به‌رغم وجود توان داخلی، قوانین فعلی تولید داخلی تراریخته‌ها را ممنوع کرده‌اند، درحالی‌که سالانه حدود ۷ میلیارد تومان واردات تراریخته داریم و برخی محصولات مانند گوجه‌ سیاه به‌صورت غیررسمی در حال کشت هستند.

مصوبه مهم نشست

از جمله مصوبات و اقدامات پیشنهادی این نشست تهیه و تنظیم سند حمایت‌طلبی از سوی رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با مشارکت سایر متخصصان جهت ارائه به شورای آینده‌نگاری و معاونت علمی فرهنگستان و نیز تدوین پیش‌نویس لایحه اصلاح قانون تراریخته‌ها با هدف ممنوعیت واردات و صدور مجوز مرحله‌ای برای تولید داخلی مبتنی بر ژنوم بومی با ارائه مستندات علمی در مورد ایمنی زیستی آن توسط وزارت جهاد کشاورزی جهت ارائه به کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی بود.