شرکت مخابرات ایران با رویکرد جدیدی به شکل تهاجمی وارد بازار شده و قصد دارد تحولی اساسی در ارتباطات کشور رقم بزند. اکنون اجرای بزرگ‌ترین پروژه ICT کشور و جایگزینی فیبرنوری در شبکه ارتباطات ثابت در دستور کار این شرکت قرار گرفته است.
«محمد جعفرپور»، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، امروز در نشستی خبری با اشاره به اینکه یک قرن از ارائه عمومی خدمات مخابراتی مبتنی بر کابل مسی می‌گذرد و تغییرات فناوری در ارتباطات ثابت طی این صد سال همواره بر بستر مس بوده است، از یک «انقلاب بزرگ» در زیرساخت ثابت خبر داد.
او گفت: «امروز تصمیم بر تغییر فناوری یا سواپ از شبکه کابل مسی به فیبرنوری را به اجرا گذاشته‌ایم. این کار از برخی استانها آغاز شده و بنا داریم طی ۵ سال آینده کل شبکه مسی را جمع‌آوری کرده و فیبرنوری را جایگزین کنیم.»
جعفرپور تأکید کرد لازم است برای ۲۷ میلیون مشترک فعلی خطوط مسی، ارتباط فیبرنوری برقرار شود که به گفته او یک مگاپروژه ملی است و می‌تواند کل صنعت ICT کشور را متحول کند.
جعفرپور با یادآوری اینکه شرکت مخابرات ایران از سال ۱۳۹۵ ارائه خدمات مبتنی بر فیبر نوری را در برنامه داشت ولی آن زمان این فناوری به بلوغ لازم نرسیده بود، افزود: «در سال ۱۴۰۱ نیز جنب‌وجوشی در این زمینه ایجاد شد اما باز هم رویکرد بنیادینی شکل نگرفت. اکنون مخابرات به‌صورت جدی تغییر کامل فناوری از مس به فیبر نوری را آغاز کرده است.»
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران به بومی‌سازی تجهیزات در پروژه ملی فیبر تأکید کرد. او گفت در این پروژه حداکثر استفاده از توان داخل خواهد شد: «تمامی تجهیزات پَسیو از جمله اتصالات، مفصل‌ها و کابل‌های شبکه فیبر به همراه تجهیزات شبکه انتقال، تولید بومی هستند. همچنین در بخش تجهیزات انتهایی مشترک (مودم/ONT)، بخش قابل توجهی از محصولات ساخت داخل است. با استفاده از تولیدات داخلی، صنعت ICT کشور در حوزه تولید تجهیزات نیز زنده خواهد شد.»
جعفرپور با اشاره به همکاری پیمانکاران بخش خصوصی در اجرای این طرح افزود که قطعاً برای پیشبرد بهتر کار نیاز به همکاری‌های گسترده‌تری با بخش خصوصی است. به گفته وی برآورد می‌شود به ازای هر یک میلیون اتصال فیبرنوری، حدود ۱۰ هزار اشتغال جدید در بخش‌های مختلف از پیمانکاری گرفته تا تولید تجهیزات و خدمات شبکه ایجاد شود.
مدیرعامل مخابرات ایران از حرکت این شرکت به سمت ارائه سرویس‌های دیجیتال نوین خبر داد. به گفته جعفرپور، سرویس «کلادما» (پلتفرم رایانش ابری مخابرات) در دی‌ماه سال گذشته و طی نمایشگاه تلکام رونمایی شد که خدمات را در دو حوزه مشتریان تجاری (B2B) و خانگی (B2C) ارائه می‌داد. او تصریح کرد: «با توجه به تحلیل بازار، تصمیم گرفتیم فعلاً بر نیاز شرکت‌های بزرگ و بازار سازمانی متمرکز شویم و امروز حجم بالایی از سرویس‌های سازمانی ما روی پلتفرم کلادما ارائه می‌شود.»
جعفرپور اولویت اصلی توسعه فیبر نوری را مراکز استانها و شهرهای پرتراکم عنوان کرد، چرا که به گفته او در شهرهایی که تراکم جمعیتی و تقاضای ارتباطی بالاتری دارند، نیاز به فیبرنوری بسیار محسوس است. او توضیح داد: «در این شهرها شبکه‌های موبایل به دلیل محدودیت‌های فرکانسی پاسخگوی کامل نیازها نیستند و در زمان اوج مصرف، محدودیت ایجاد می‌شود که نتیجه آن افت کیفیت و تجربه کاربری ضعیف خواهد بود. در شهرهای بزرگ نیاز به سرعت و پهنای باند بالا بیشتر است؛ به همین دلیل هدف‌گذاری نخست ما توسعه فیبر در مراکز استان‌هاست.»
به گفته مدیرعامل مخابرات ایران، طراحی شبکه فیبرنوری تمام ۳۱ استان انجام شده و در چند استان فرآیند تغییر تکنولوژی (سواپ) آغاز شده است. او ادامه داد: «در فازهای بعدی سایر شهرستان‌های پرجمعیت نیز مشمول این طرح خواهند شد. بر اساس برنامه‌ریزی شرکت مخابرات، تا پایان سال ۱۴۰۴ اجرای پروژه سواپ در هر ۳۱ مرکز استان کشور کلید خواهد خورد.»
جعفرپور تغییر تکنولوژی را در سطح مراکز مخابراتی تشریح کرد. به گفته او، در کشور بیش از ۱۱ هزار مرکز مخابراتی و در تهران حدود ۸۰ مرکز وجود دارد، و توزیع فیبرنوری بر اساس همان پراکندگی مراکز و شبکه فعلی مسی انجام خواهد شد. او گفت: «با اجرای این طرح، مراکز سوئیچ قدیمی دیجیتال جمع‌آوری می‌شوند که کاهش چشمگیر مصرف برق در مراکز مخابراتی را به دنبال دارد.» جعفرپور تصریح کرد: «بدین ترتیب ما از فناوری قدیمی TDM به تکنولوژی VoIP مهاجرت می‌کنیم و خدمات تلفنی مشترکان به فناوری مبتنی بر IP (پروتکل SIP) منتقل خواهد شد. در آینده نزدیک، تمام مشترکین تلفن ثابت، سرویس خود را مبتنی بر همین فناوری‌های نوین دریافت خواهند کرد.»
مدیرعامل مخابرات ایران به اقدامات تشویقی برای ترغیب مشترکان به مهاجرت به شبکه جدید اشاره کرد. او گفت طی دو ماه گذشته بسیاری از خدمات تلویزیون اینترنتی و VOD بر بستر فیبر مخابرات رایگان شده‌اند و کاربران بدون نیاز به خرید اشتراک، امکان استفاده از محتوای این پلتفرم‌ها را دارند. برنامه شرکت مخابرات این است که با تمامی سرویس‌های VOD چنین همکاری‌ای صورت گیرد تا ارزش افزوده بیشتری به مشترکان فیبر ارائه شود.
جعفرپور همچنین از ارائه طرح‌های ویژه در حوزه مکالمات خبر داد. به گفته او، برای مشترکانی که از شبکه قدیمی TDM به شبکه IP مهاجرت می‌کنند بسته‌های مکالمه نامحدود با تخفیف بسیار ویژه در نظر گرفته شده است. مدیرعامل مخابرات تأکید کرد: «از این پس درآمدزایی مخابرات مبتنی بر مکالمات نخواهد بود» و مدل کسب‌وکار شرکت به سمت خدمات ارزش افزوده پیش خواهد رفت. او همچنین اطمینان داد که حفظ شماره تلفن مشترکان در حین مهاجرت به شبکه جدید در دستور کار قرار گرفته است و هیچ مشترکی شماره خود را از دست نخواهد داد.
جعفرپور در بخش دیگری از صحبت‌های خود به ارتقای خدمات پس از فروش و پشتیبانی مشترکان اشاره کرد و قول داد که «تا پایان سال ۱۴۰۴ تغییر کاملاً محسوسی در نحوه پیگیری و پشتیبانی از مشترکان رخ دهد.» وی با بیان اینکه تقویت تجربه مشتری از اولویت‌های شرکت است، اقدامات انجام‌شده در حوزه منابع انسانی را نیز تشریح کرد.
به گفته مدیرعامل مخابرات ایران، سامانه جامع ارزیابی عملکرد کارکنان طراحی شده و از اسفندماه سال گذشته عملیاتی شده است تا مزایا و پاداش‌ها بر اساس شایستگی به پرسنل تخصیص یابد. جعفرپور این سامانه را پیشرانی برای تحقق اهداف شرکت دانست و گفت اولین دوره ارزیابی عملکرد در تیرماه انجام شده و ارزیابی‌های بعدی در مرداد و شهریور صورت می‌گیرد. وی ابراز امیدواری کرد که به‌زودی تأثیر مثبت این رویکرد بر کیفیت ارائه خدمات به مشتریان ملموس خواهد شد.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در ادامه به دلایل کند بودن پیشرفت پروژه فیبرنوری در گذشته پرداخت. او اشاره کرد که شرکت مخابرات این طرح را پیش‌تر به صورت موردی و محدود اجرا می‌کرد و برنامه‌ای برای تغییر یکپارچه فناوری وجود نداشت که این یکی از عوامل کُندی اجرا بود. جعفرپور تصریح کرد: «نکته‌ای که ما را به سمت تغییر تکنولوژی (سوآپ شبکه) سوق داد این است که امکان نگهداری هم‌زمان دو شبکه وجود ندارد. همه کشورها همین مسیر را رفته‌اند و ما موضوع سوآپ را قدری دیر آغاز کردیم.»
جعفرپور در خصوص پیشرفت فعلی طرح فیبرنوری در پایتخت گفت: «در تهران میزان پیشرفت پروژه فیبرنوری حدود ۳۰ درصد بوده، چون کار را به صورت موردی و محله‌ای پیش می‌بردیم. اما دستور کار امروز این است که اگر یک مرکز مخابراتی ۱۰۰ هزار شماره دارد، تمام مشترکان آن مرکز به فیبر منتقل خواهند شد چه خواستار سرویس دیتا باشند چه نباشند. اگر مشترکی فعلاً سرویس دیتا نمی‌خواهد، یک مودم کوچک و ارزان‌قیمت به او می‌دهیم که گوشی تلفن آنالوگ خود را به آن وصل کند تا چنانچه در آینده نیاز به اینترنت داشت بتواند سرویس بگیرد. کابل مسی به طور کامل جمع‌آوری خواهد شد.»
جعفرپور هزینه اجرای این مگاپروژه ملی را حدود یک میلیارد دلار اعلام کرد. به گفته او، محل تأمین این سرمایه بخشی از طریق واگذاری تجهیزات فرسوده (از جمله کابل‌های مسی جمع‌آوری‌شده) و بخشی از محل آزادسازی و فروش املاک مخابراتی خواهد بود که با اجرای پروژه فیبر، از رده بهره‌برداری خارج می‌شوند.
مدیرعامل مخابرات ایران بر ضرورت همکاری همه نهادها و دستگاه‌های مرتبط برای تسریع اجرای پروژه تأکید کرد. او گفت برای رساندن فیبرنوری از حوضچه‌های مخابراتی تا درب منازل و کسب‌وکارها، به مجوزهای حفاری نیاز داریم و متأسفانه برخی شهرداری‌ها در اعطای مجوز حفاری همکاری لازم را نشان نمی‌دهند که این عدم همکاری نیز باعث کُندی پیشرفت پروژه شده است.
جعفرپور از مشهد به عنوان پیشتاز اجرای طرح فیبرنوری یاد کرد و گفت در این شهر توافق سه‌جانبه‌ای میان شرکت مخابرات ایران، استانداری خراسان رضوی و شهرداری مشهد صورت گرفته است تا کل شهر تا پایان سال ۱۴۰۴ به شبکه فیبرنوری منتقل شود.
به گفته او «امروز مشهد به بزرگ‌ترین کارگاه اجرای فیبرنوری کشور تبدیل شده و حجم بالایی از حفاری با همراهی و کمک شهرداری و استانداری در حال انجام است.» همچنین اتصال ۵۰۰ سایت تلفن همراه اپراتورهای همراه اول و ایرانسل در مشهد به فیبر در دستور کار قرار گرفته که به گفته مدیرعامل مخابرات، کیفیت ارتباطات سیار را به‌شدت ارتقا خواهد داد.
جعفرپور تأکید کرد این اتفاق باید برای تمامی کلان‌شهرهای کشور روی دهد تا توسعه متوازن صورت گیرد.
او افزود: «پنج‌شنبه گذشته توافقی مشابه با استانداری کرمانشاه منعقد کردیم تا همین مسیر در کرمانشاه نیز طی شود. با توجه به تمرکز ویژه ما بر شهر تهران امیدواریم مذاکرات با شهرداری تهران هم به نتیجه خوبی برسد.»
به گفته جعفرپور، تهران به حدود ۷ میلیون اتصال فیبرنوری نیاز دارد و در صورت همکاری شهرداری، هدف‌گذاری شده که تا پایان سال ۱۴۰۵ پایتخت به طور کامل به شبکه فیبر مهاجرت کند.
مدیرعامل مخابرات وضعیت فعلی ارتباطات تهران را شایسته نام پایتخت ندانست و گفت: «امروز کمتر از ۵ درصد مشترکان تهران به فیبر نوری متصل هستند که این وضعیت، آن هم در حالت خوش‌بینانه، برای شهر تهران مناسب نیست.»
