مشاور عالی سازمان بهزیستی کشور در امور سالمندان با اشاره به افزایش دمای هوا نسبت به افزایش خطر گرمازدگی در سالمندان و به دنبال آن تاثیرات غفلت خانوادهها از وضعیت سالمندان، هشدار داد.
به گزارش ایسنا؛ احمد دلبری با اشاره به وضعیت فعلی کشور و وقوع موجهای گرمایی شدید، اعلام کرد سالمندان در برابر گرما بسیار آسیبپذیر هستند.
وی توضیح داد: سالمندان بهدلیل تغییر ساختار بدن و کاهش کارایی سیستم تنظیمکننده دما (هیپوتالاموس)، توان رهایی از گرما را ندارند و این موضوع امکان گرمازدگی، بیحالی و حتی بستری را افزایش میدهد؛ تحقیقات سازمان جهانی بهداشت نشان داده افراد بالای ۶۵ سال بیشترین ریسک ابتلا به بیماریهای مرتبط با موجهای گرما را دارند؛ ضمن اینکه در دهههای اخیر مرگومیر ناشی از گرما در این گروه تا ۸۵ درصد افزایش یافته است. همچنین توان گشاد شدن عروق پوستی (کنش سردکننده طبیعی بدن) در سالمندان ضعیفتر میشود و علیرغم نیاز بیشتر به مایعات در فصل گرما، حس تشنگی کاهش یافته و اغلب مصرف مایعات ناکافی است.
مشاور عالی سازمان بهزیستی کشور در امور سالمندان در پاسخ به این سوال که سالمندان مبتلا به بیماری مزمن به چه خطراتی دچار میشوند؟، گفت: در سالمندان بالای ۶۰ سال، شیوع دیابت تا ۳۰ درصد و فشارخون تا ۵۰ درصد گزارش شده است؛ همچنین تقریباً ۳۰–۴۰ درصد آنها دچار بیماری قلبی هستند. این شرایط، خطرات گرمازدگی را چند برابر میکنند. بررسیها نشان میدهد بستری ناشی از دیابت یا بیماری قلبی در تابستان دو تا سه برابر افزایش مییابد و بسیاری از بیماران با علائم اولیه دیر مراجعه کرده و وضعیتشان تشدید میشود.
وی با اشاره به علائم هشداردهنده و نیاز به هوشیاری خانوادهها، تاکید کرد: علائمی مثل ضعف، بیحالی، خوابآلودگی، بیقراری، تهوع، کاهش اشتها، رنگ پریدگی، لرزش دست یا ادرار تیره را جدی بگیرید، نه نادیده. سالمندان اغلب بهواسطه ترس از ایجاد زحمت برای خانواده یا عباراتی مثل «میگذره» علائمشان را اعلام نمیکنند.
دلبری تاکید کرد: در بیماران قلبی، گرما میتواند باعث نارسایی، آریتمی یا حتی سکته شود؛ در افراد دیابتی، افزایش یا افت قند خون با خطرات جدی همراه است، خصوصاً زمانی که بیمار کمتر غذا میخورد اما انسولین یا دارو را طبق برنامه مصرف میکند، احتمال هیپوگلیسمی ایجاد میشود. مطالعات جهانی نشان داده فاصله بین علائم ساده تا بستری در سالمندان بسیار کوتاه است؛ مثلاً عفونت ادراری در عرض چند ساعت میتواند منجر به بستری در بخش آیسییو شود.
مشاور عالی سازمان بهزیستی کشور در امور سالمندان در ادامه به ارائه توصیههای پیشگیرانه برای تابستان گرم، پرداخت و گفت: اگر دمای هوا بالای ۳۲ درجه است، سالمندان فقط در ساعات خنکتر (قبل از ۹ صبح یا بعد از ۶ عصر) از منزل خارج شوند. استفاده از تهویه یا کولر، بستن پردهها در ساعات گرم، و تأمین آب کافی ضروری است. باید روزانه حداقل ۸ لیوان آب یا مایعات سالم مصرف شود حتی اگر حس تشنگی ایجاد نشود. در مطالعات آمریکا آمده بسیاری از سالمندان دچار کمآبی مزمن هستند. مصرف غذاهای سبک، سوپ، آش، میوههای آبدار (هندوانه، طالبی، خیار) و دمنوشهایی مانند بیدمشک و کاسنی توصیه میشود. از چای پررنگ، قهوه و نوشابههای گازدار باید پرهیز شود.
دلبری در پایان تصریح کرد: گرمای شدید، نهتنها یک تهدید پزشکی بلکه بحرانی اجتماعی برای سالمندان است؛ هر تغییری در خواب، فعالیت، خلقوخو یا خوراک سالمندان میتواند سیگنالی باشد از شروع یک وضعیت خطرناک. نقش خانواده در تشخیص بهموقع و اقدامات پیشگیرانه، حیاتی است.