عصر ایران- آیینه سیستان، خانه‌ای تاریخی در شمال سیستان و بلوچستان، به عنوان بخشی از میراث فرهنگی این منطقه شناخته می‌شود. این بنا با تاق و قوس‌های سنتی و مصالح خشتی ساخته شده و بیش از صد سال محل سکونت و کار خانوادگی بوده است.
معماری آن کاملاً سازگار با اقلیم منطقه است، به‌ویژه با طراحی حیاط‌های متعدد و مهتابی‌هایی که به تهویه طبیعی هوا از طریق بادهای محلی کمک می‌کنند. این خانه روستایی دارای اتاق‌هایی با پلان‌های مستطیلی است که با خشت‌های محلی ساخته شده و ساختار ساده و در عین حال مقاومی دارد.
در این پروژه، ایده اصلی این بود که با حفظ ساختار اصلی و استفاده از مداخلات حداقلی، به باززنده‌سازی این خانه‌ی قدیمی پرداخته شود. از این رو، تبدیل این خانه به اقامتگاه بومگردی نه تنها به حفظ و نگهداری این میراث معمارانه کمک کرده، بلکه آن را به فضایی زنده و فعال تبدیل نموده است. استفاده از این مکان به عنوان اقامتگاه بومگردی باعث جذب گردشگران داخلی و خارجی شده و ارتباط فرهنگی میان مردمان سیستان و گردشگران را تقویت کرده است.
این خانه به دلیل شرایط آب و هوایی و گذر زمان دچار ویرانی‌های بسیاری شده بود. به‌ویژه بخش‌هایی از سقف و دیوارها به‌کلی از بین رفته بودند. در فرآیند مرمت، تیم مرمت به جای بازسازی کامل این فضاها با مصالح قدیمی، تصمیم گرفتند از متریال‌های جدید اما سازگار با معماری اصلی استفاده کنند. به همین منظور، حفره‌ای که در بخش مرکزی بنا به وجود آمده بود، به عنوان یک فضای ارتباطی جدید به کار گرفته شد. در این بخش، پلکانی برای ارتباط عمودی میان طبقات ایجاد شد که با متریال و رنگی متفاوت از بناهای اصلی ساخته شد تا تفاوت میان الحاقات معاصر و ساختار اصلی مشخص باشد.
پیش از تبدیل شدن به اقامتگاه بومگردی، این بنا به عنوان خانه‌ای مسکونی مورد استفاده قرار می‌گرفت و در طول سالیان اخیر متروکه شده بود. با بازسازی و مرمت دقیق، این خانه حالا به یک اقامتگاه بومگردی تبدیل شده است که علاوه بر ارائه خدمات اقامتی به گردشگران، محلی برای آموزش و ترویج فرهنگ بومی سیستان نیز فراهم می‌کند. این مکان حالا به عنوان مکانی برای گردهمایی علاقه‌مندان به فرهنگ و معماری منطقه و همچنین فضایی برای آموزش به ساکنین محلی استفاده می‌شود.
دانشنامه هنر معماری
