زنان باردار ممکن است در یک تا دو هفتهی نخست پس از عقب افتادن پریود، علائم بارداری را مشاهده کنند؛ از جمله حساس شدن سینهها، لکهبینی خفیف، خستگی، و تهوع صبحگاهی.
بیشتر بخوانید: علائم بارداری + ۱۰ تا از ریزترین نشانههای اولیه و قطعی حاملگی
بله. تغییرات چهره در دوران بارداری از جمله نخستین نشانههایی هستند که برخی از زنان متوجه آن میشوند. این علائم ممکن است در هفتههای ابتدایی بارداری بروز پیدا کنند و از فردی به فرد دیگر از نظر شدت، نوع و الگو متفاوت باشند. علت اصلی این تغییرات، نوسانات هورمونی بهویژه افزایش سطح استروژن و پروژسترون است که بر پوست و گردش خون تاثیر میگذارند. به طور کلی، نشانههای بارداری که ممکن است از روی چهره قابل مشاهده باشند عبارتند از:
این تغییرات معمولاً موقتی هستند و پس از زایمان بهتدریج کاهش مییابند.
یکی از سوالات رایج این است: چطور بفهمم باردارم؟ در ادامه درباره علائم بارداری از روی صورت بیشتر توضیح میدهیم.
بروز آکنههای غیرمعمول: آکنه یا جوش میتواند یکی از نشانههای بارداری باشد. در برخی زنان، نوع بروز آن کمی متفاوت است؛ برای مثال، جوشها ممکن است در نواحیای ظاهر شوند که پیشتر هرگز یا بهندرت جوش داشتهاند. علت این وضعیت، تغییرات هورمونی در دوران بارداری است.
ایجاد لکههای تیره: بسیاری از زنان باردار متوجه ایجاد لکههای تیره روی صورت خود میشوند. این پدیده در میان مردم با عنوان «نقاب بارداری» شناخته میشود و درعلم پزشکی با نامهای ملاسما (melasma) یا کلوآسما (chloasma) شناخته میشود. این لکهها به دلایل مختلفی ایجاد میشوند که یکی از آنها افزایش حساسیت پوست است.
قابل مشاهدهتر شدن رگهای خونی صورت: در دوران بارداری، مویرگهای ریز یا رگهای خونی کوچک در ناحیهی صورت، بهویژه اطراف گونهها، بیشتر دیده میشوند. این وضعیت بهدلیل فشار وارد بر مویرگهای صورت است که بر اثر افزایش ترشح هورمون استروژن ایجاد میشود.
افزایش حساسیت پوست صورت: در دوران بارداری، پوست صورت حساستر میشود و همین مسئله میتواند باعث ایجاد جوش شود. این حالت بیشتر در اوایل بارداری مشاهده میشود. برای کاهش اثرات آن، داشتن سبک زندگی سالم و استفاده از دمنوشها یا داروهای گیاهی بیضرر میتواند مفید باشد.
پف صورت: افزایش وزن در دوران بارداری معمولاً با اندکی پف یا گردی در چهره همراه است. این تغییرات به دلیل افزایش وزن طبیعی بدن و توزیع چربی و مایعات در بافتهای صورت رخ میدهد؛ به همین دلیل چهره بسیاری از زنان باردار پرتر یا «چاقتر» به نظر میرسد.
تشخیص بارداری از روی چشم: بارداری تجربهای هیجانانگیز و خستهکننده است و این خستگی اغلب از چشمان فرد قابل مشاهده است. علاوه بر این، چشمها ممکن است پفکرده به نظر برسند زیرا زنان باردار معمولاً احساساتیتر شده و راحتتر گریه میکنند.
تغییر رنگ پوست: علت تغییر رنگ پوست در بارداری نوسانات هورمونی، افزایش جریان خون، افزایش ترشح چربی پوست و کشیدگی آن است که میتواند باعث تیرگی یا روشنتر شدن بخشهایی از پوست شود.
خشکی لبها: در اوایل بارداری، زنان درجات مختلفی از حالت تهوع صبحگاهی را تجربه میکنند. یکی از پیامدهای آن، خشکی لبهاست زیرا بر اثر استفراغ مکرر، مقدار زیادی از مایعات بدن از دست میرود.
خشکی پوست صورت: تهوع صبحگاهی ممکن است باعث خشکی و کدری پوست صورت نیز شود. برای جلوگیری از این وضعیت، نوشیدن آب کافی و مصرف میوهها و سبزیجات تازه توصیه میشود.
چهرهی زودرنج: زنان باردار معمولاً دچار نوسانات خلقی میشوند. این تغییرات خلقوخو گاه به دلایل بسیار جزئی ایجاد میشود و معمولاً از طریق حالت چهره قابل تشخیص است، بهویژه در زنانی که نمیتوانند احساسات خود را پنهان کنند.
احساس نبض در شکم در اوایل بارداری یکی از مواردی است که برخی زنان آن را بهعنوان نشانهای از آغاز بارداری در نظر میگیرند. هرچند این احساس ممکن است با سایر تغییرات اولیه بارداری از جمله تغییرات چهره یا وضعیت پوست همراه باشد اما از نظر علمی وجود نبض در شکم بهتنهایی نمیتواند نشانه قطعی بارداری باشد.
در واقع، آنچه بهصورت «نبض شکمی» احساس میشود، معمولاً ضربان آئورت شکمی است، رگی بزرگ که از قلب منشأ گرفته و خون را به اندامهای پایین تنه، میرساند. در دوران بارداری، به دلیل افزایش جریان خون و بالا رفتن حجم پمپاژ قلب، این ضربان ممکن است قویتر یا آشکارتر احساس شود.
با این حال، باید توجه داشت که حس نبض در شکم میتواند در افراد غیر باردار نیز وجود داشته باشد و تحت تاثیر عواملی چون لاغری، اضطراب یا افزایش فشار خون بیشتر حس شود. بنابراین، نبض شکم نشانه قطعی بارداری نیست و برای اطمینان از باردار بودن، انجام آزمایش خون بارداری یا تست بتا (hCG) ضروری است.
تغییرات ظاهری چهره در دوران بارداری عمدتاً در نتیجهی افزایش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون رخ میدهد. این هورمونها بر عملکرد غدد چربی پوست، جریان خون و تعادل مایعات بدن تاثیر میگذارند و موجب دگرگونی در ظاهر پوست، چشمها و حتی ساختار کلی صورت میشوند.
از سوی دیگر، افزایش حجم خون در بدن زنان باردار نقش چشمگیری در ایجاد قرمزی، درخشندگی و گاهی تورم صورت دارد. این وضعیت به دلیل افزایش جریان خون در رگهای ظریف زیر پوست رخ میدهد و باعث میشود چهره براقتر به نظر برسد. علاوه بر این، تضعیف نسبی سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری میتواند پوست را حساستر کرده و احتمال بروز التهاب، لک یا واکنشهای آلرژیک را افزایش دهد.
بسیاری از تغییرات ظاهری که بهعنوان نشانههای بارداری از روی چهره شناخته میشوند، در واقع شباهت زیادی با علائم سندرم پیش از قاعدگی دارند. بروز جوش، پف کردن صورت، تیرگی زیر چشم و حتی تغییرات خلقی در هر دو حالت مشاهده میشود.
تفاوت این دو وضعیت معمولاً از طریق زمان بروز علائم و همراهی آنها با نشانههای دیگر مانند تاخیر در قاعدگی، تهوع صبحگاهی یا حساسیت سینهها مشخص میشود. بنابراین، صرف مشاهدهی تغییرات در چهره نمیتواند معیار دقیقی برای تشخیص بارداری باشد.
در صورت مواجهه با علائم مشابه، بهترین و مطمئنترین راه برای اطمینان از باردار بودن، انجام تست بارداری خانگی یا آزمایش خون (تست بتا) و مشاوره با پزشک است تا از بروز هرگونه سردرگمی یا برداشت نادرست جلوگیری شود.
در میان عامه مردم این باور وجود دارد که اگر پوست مادر صاف، شفاف و بدون آکنه باشد، جنین پسر و اگر جوشدار و چرب باشد، جنین دختر است. این باور صحت علمی ندارد و تغییرات پوست صرفاً به دلیل نوسانات هورمونی در زمان بارداری ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید: علائم صد در صد جنین پسر + تست جنین پسر در ماه اول و دوم بارداری
در جدول زیر، علائم بارداری دختر و پسر بر اساس باورهای عامیانه و رایج آورده شده است.
ویژگی صورت |
جنین دختر |
جنین پسر |
درخشش پوست |
کمتر |
بیشتر |
جوش |
بیشتر و شدیدتر |
کمتر یا اصلاً |
ورم صورت |
بیشتر |
کمتر |
چشمها |
خسته یا پف کرده |
شادابتر |
فراموش نکنید که این علائم برای تعیین جنسیت جنین قطعیت ندارند و تنها راه اصلی، انجام سونوگرافی یا تستهای ژنتیکی است.
بیشتر بخوانید: علائم بارداری پسر در هفته ۷ چیست؟ از هفته اول تا هفتم
مانند بسیاری از تغییراتی که در بدن در طول بارداری رخ میدهد، رشد سریعتر ناخنها نیز نتیجهی افزایش طبیعی هورمونها در این دوران است.
در دوران بارداری ممکن است احساس کنید که تقریباً هر روز نیاز به کوتاه کردن ناخنها دارید، اما برخی زنان باردار دچار مشکلات دیگری در ناخنها میشوند؛ از جمله خطوط یا لکههای سفید (لوکونیشیا)، شکنندگی ناخنها، فرورفتگی یا ناخنهای رشد کرده به داخل پوست، جدا شدن ناخن از بستر آن (اونیکولیزیس) و ضخیم شدن ناخنها.
ناخنهای شما ممکن است در دوران بارداری نسبت به قبل سریعتر بشکنند یا ترک بخورند اما باید توجه داشت که عوامل دیگری غیر از بارداری نیز میتوانند باعث ضعیف و شکننده شدن ناخنها شوند.
نقل قول از:
One potential cause is a lack of biotin in your diet. Biotin is a B-complex vitamin that can improve nail firmness, hardness and thickness. It also can keep your hair and skin healthy
ترجمه:
یکی از علل احتمالی، کمبود بیوتین در رژیم غذایی است. بیوتین یکی از ویتامینهای گروه B است که میتواند به بهبود استحکام، سختی و ضخامت ناخنها کمک کند و همچنین سلامت مو و پوست را حفظ نماید.
هرچند تغییرات ظاهری مانند درخشش پوست، بروز آکنه، پف صورت یا حتی تغییر رنگ لبها میتوانند نشانههایی از بارداری باشند اما هیچکدام بهتنهایی قطعیت ندارند. این تغییرات در نتیجهی افزایش هورمونهای استروژن و پروژسترون ایجاد میشوند و ممکن است در افراد مختلف شدت و الگوی متفاوتی داشته باشند. همچنین باورهایی مانند تشخیص جنسیت جنین از روی چهره یا وضعیت پوست، پایهی علمی ندارند و صرفاً در فرهنگ عامه رایجاند. برای اطمینان از بارداری، بهترین و مطمئنترین روش، انجام تست خون یا سونوگرافی است.