آزیتا حاجیان در شب بازپخش فیلم سینمایی «دزد عروسک‌ها» از نخستین تجربه حرفه‌ای‌اش در سینما گفت که اولین‌بار کنار دخترش مهرآوه رقم خورد و به نوعی این فیلم نقطه آغاز ورود همزمان مادر و دختر به عرصه تصویر شد.
به گزارش ایسنا، در شب پنجم پخش فیلم‌های خاطره‌انگیز سینمای ایران، شب گذشته ۱۹ شهریور، فیلم سینمایی «دزد عروسک‌ها» به کارگردانی محمدرضا هنرمند به نمایش درآمد. این فیلم برای آزیتا حاجیان تنها یک فیلم کودک نیست، بلکه آغازی بر ورود حرفه‌ای او به سینما، آن هم در کنار دخترش مهراوه شریفی‌نیا است.
حاجیان در شب اکران مجدد این فیلم نوستالژیک، از پشت صحنه پرماجرای این پروژه گفت؛ از گریم نفس‌گیر «عجوزه» تا بازگشت مجدد به صحنه تنها سه روز پس از فوت مادرش و البته با انتقادی جدی از وضعیت فعلی سینمای کودک، خواستار توجه دوباره به نیازهای ذهنی و فرهنگی نسل جدید شد چون به عقیده او، سینما کودکان را کاملا کنار گذاشته است.
آزیتا حاجیان در بخش ابتدایی صحبت‌هایش درباره فیلم سینمایی «دزد عروسک‌ها» گفت: تقریباً سی‌وپنج سال از فیلمبرداری این اثر می‌گذرد. امروز متوجه شدم کودکانی که با تکنولوژی سر و کار دارند نیز از این فیلم خوششان آمده است. این موضوع برایم واقعاً عجیب بود، چراکه فیلم از نظر تکنولوژی ویژگی خاصی ندارد، اما توانسته کودکان نسل امروز را نیز جذب کند.
این بازیگر اضافه کرد: افرادی که اکنون چهل‌ساله هستند و در دوران کودکی این فیلم را دیده‌اند، وقتی با من مواجه می‌شوند می‌گویند از شخصیت عجوزه می‌ترسیدند. جالب آن‌که با وجود ترس، باز هم فیلم را تماشا می‌کردند.
او درباره نخستین حضور خود در سینما توضیح داد: فیلم «دزد عروسک‌ها» نخستین تجربه حرفه‌ای من در سینما بود. از آن‌جا که دخترم نیز در این فیلم حضور داشت، می‌توان گفت ورودم به سینما با مهرآوه آغاز شد.
این هنرمند در ادامه درباره فعالیت‌هایش در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بیان کرد: من از شانزده‌سالگی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای کودکان تئاتر اجرا می‌کردم. در همان سال‌ها، یعنی در سال ۱۳۵۵، با یک تریلی به شهرهای مختلف سفر می‌کردیم.
این تریلی هم صحنه داشت و هم اتاق و ما در آن تئاترها نمایش‌نامه‌های بیژن مفید و سایر نمایشنامه‌ها را برای کودکان اجرا می‌کردیم. تمامی این تئاترهای سیار، رایگان بودند و هدف آنها آشنا کردن کودکان با فرهنگ و تئاتر بود.
او در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: امروز سینما توجه بسیار کمی به کودکان دارد و این موضوع بسیار نگران‌کننده است. جهان متعلق به کودکان است و از همین حالا باید برای رشد توانایی‌های ذهنی و فکری آنان برنامه‌ریزی کرد، چراکه آینده در دستان آنها است.
در واکنش به صحبت مجری برنامه درباره فروش دو و نیم میلیون بلیت فیلم، حاجیان چنین پاسخ داد: این فیلم در آن سال طرفداران زیادی داشت. در حوزه کودک جشنواره فیلم کودک اصفهان برگزار می‌شود که اتفاق خوبی است، اما متأسفانه تمامی کسانی که در آن سال‌ها برای کودکان فیلم می‌ساختند، اکنون دیگر فعال نیستند.
به همین دلیل معتقدم که سینما، کودکان را کنار گذاشته است. حتی آقای مجید مجیدی و خانم مرضیه برومند نیز سال‌ها است که دیگر اثری برای کودکان تولید نکرده‌اند.
این بازیگر همچنین افزود: اگر بتوانیم در داخل کشور شرایطی فراهم کنیم تا کودکان آثار غنی‌شده با فرهنگ ما را ببینند، بسیار بهتر از آن است که صرفا با فرهنگ‌های دیگر آشنا شوند. البته باید توجه داشت که کودکان امروزی از نظر آشنایی با فرم آثار هنری، در سطح بالایی قرار دارند. بنابراین ساخت اثر برای کودکان، هم از نظر محتوایی و هم از نظر فرمی، به هوشمندی زیادی نیاز دارد.
او در پاسخ به پرسش یکی از حضار مبنی بر اینکه چگونه می‌توان نیاز مخاطب کودک را درک کرد، توضیح داد: مدتی است که در حوزه کودک فعالیت نداشته‌ام. اما برای درک نیازهای اصلی کودکان در شرایط فعلی، باید تحقیقات میدانی انجام شود تا بتوان فهمید چه فرم و محتوایی برای کودکان این نسل جذاب است.
حاجیان درباره نقش «عجوزه» در فیلم «دزد عروسک‌ها» بیان کرد: این نقش گریم بسیار سنگینی داشت. از ساعت پنج صبح زیر گریم می‌رفتم و حدود سه ساعت طول می‌کشید تا دندان، چانه و سایر اجزای گریم نصب شوند. پس از اتمام گریم نیز نمی‌توانستم چیزی بخورم، چون گریم به‌هم می‌خورد. این روند حدود بیست‌وپنج شب تکرار شد. پنجاه کلید به گردنم می‌انداختند و واقعاً گردنم درد گرفته بود.
او درباره تجربه گریم سنگینش در فیلم، تأکید کرد: گریم به‌صورت مرحله‌به‌مرحله انجام می‌شد و حتی اعضای گروه نیز فرآیند گریم را مرحله‌به‌مرحله مشاهده می‌کردند. گریم به‌صورت مرحله‌به‌مرحله انجام می‌شد و از همان ابتدا در جریان روند کار بودم.
این هنرمند در ادامه با اشاره به دوران فیلمبرداری گفت: پس از پایان شب‌کاری‌ها، مادرم به رحمت خدا رفت. تنها سه روز کار نکردم و پس از آن، با لباس مشکی مجدداً به صحنه بازگشتم. این اولین کار حرفه‌ای من در سینما بود و از اینکه با استقبال خوبی مواجه شد، بسیار خوشحال شدم. همکاری با دخترم نیز تجربه‌ای جالب برایم بود.
آزیتا حاجیان همچنین افزود: شب فوت مادرم، موضوع را به مهراوه نگفتیم. به بهانه‌ای او را به خانه عمه‌اش بردیم. تا پایان فیلمبرداری هم چیزی نگفتیم، اما او متوجه شده بود. زمانی که حقیقت را با او در میان گذاشتیم، گفت که از قبل این موضوع را می‌دانست. حتی به‌خاطر اینکه موضوع را از او پنهان کرده بودیم، از ما ناراحت و دلخور شد.
این هنرمند درباره تجربه همکاری با دخترش مهرآوه شریفی‌نیا در فیلم «دزد عروسک‌ها» گفت: صحنه‌هایی که من و مهراوه به‌عنوان مادر و دختر کنار هم بازی می‌کردیم، برایم حس خوبی داشت. به‌ویژه صحنه‌هایی که در آن نقش عجوزه را ایفا می‌کردم، چون او در کنار من احساس امنیت می‌کرد. هم‌بازی شدن با دخترم در فیلم «دزد عروسک‌ها» همان حس خوبی را داشت که بعدها در سریال «کیمیا» نیز تجربه کردم.
در پاسخ به پرسشی درباره لوکیشن فیلم، این بازیگر گفت: لوکیشن فیلم، در تمام مدت، پارک شفق واقع در یوسف‌آباد بود.
این بازیگر با لبخند خاطره‌ای را بازگو کرد و گفت: زمانی که فیلم تازه اکران شده بود، در حال رانندگی به سمت خانه پدرم بودم. چند کارگر که در قسمت بار یک تاکسی نشسته بودند، برایم دست تکان دادند. ابتدا با تردید پاسخ دادم، چون فکر می‌کردم شاید منظورشان من نباشم. اما بعد متوجه شدم با هیجان به من واکنش نشان دادند، که این موضوع برایم جالب بود.
او درباره صحنه اسکیت‌سواری پیرزن اظهار کرد: در دوران نوجوانی اسکیت‌بازی می‌کردم، بنابراین مشکلی نداشتم.
این بازیگر در ادامه درباره علاقه‌اش به سینمای کودک چنین توضیح داد: پذیرفتن این نوع کار بستگی به سناریو دارد. فیلم «دزد عروسک‌ها» در زمان خود حرفی برای گفتن داشت. بنابراین اگر اکنون نیز سناریویی وجود داشته باشد که محتوای ارزشمندی ارائه دهد، همچنان حوصله و علاقه برای فعالیت در سینمای کودک را دارم.
او در پاسخ به پرسشی درباره نقش مادر در این فیلم گفت: نقش مادر در فیلم «دزد عروسک‌ها» نقش دشواری نبود، زیرا من خودم مادر دو فرزند هستم و با مفهوم مادر بودن آشنایی کامل دارم. از این رو، بازی در این نقش برایم راحت‌تر از ایفای نقش «عجوزه» بود. نقش عجوزه برایم ناشناخته بود و طبیعتاً سخت‌تر به نظر می‌رسید.
حاجیان در پاسخ به این پرسش که آیا فاصله داشتن نقش با شخصیت واقعی خود یک مزیت محسوب می‌شود، چنین توضیح داد: بله، فاصله داشتن نقش با شخصیت بازیگر یک مزیت است، زیرا برای رسیدن به آن باید تلاش زیادی انجام داد.
اما زمانی که نقش به شخصیت واقعی فرد نزدیک است، نیاز چندانی به تلاش نیست، چراکه معادل‌های بیرونی آن وجود دارد یا حتی خود شخص همان نقش را در زندگی واقعی تجربه کرده است. به همین دلیل، ایفای نقشی که با شخصیت بازیگر فاصله دارد، جالب‌تر و چالش‌برانگیزتر خواهد بود.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این پرسش که پیام فیلم چه بود، گفت: ممکن است فردی پیام این فیلم را چنین برداشت کند که «ظلم پایدار نیست». با این حال، می‌توان برداشت‌های دیگری نیز از فیلم داشت؛ از جمله اینکه کودک باید شجاع باشد و همزمان مهربانی را در وجود خود حفظ کند. این پیام‌ها در لایه‌های مختلف فیلم قابل مشاهده هستند.
در خصوص میزان تمرین‌های قبل از فیلمبرداری، حاجیان چنین گفت: دقیق به یاد ندارم که چه‌مدت تمرین کردیم، اما چند روزی روی فیلمنامه کار کردیم و پیش از هر سکانس نیز چند بار تمرین انجام می‌دادیم و سپس جلوی دوربین می‌رفتیم. در آن دوران، فیلمبرداری با نگاتیو انجام می‌شد و به همین دلیل امکان برداشت‌های متعدد وجود نداشت. با این حال، به یاد دارم در یک صحنه که کلوزآپ روی صورتم بود، تمرکز کافی نداشتم. علت این موضوع، فوت مادرم و درگیر بودن ذهنم بود. آن صحنه را چندین بار تکرار کردیم.
او درباره آغاز مسیر بازیگری خود چنین توضیح داد: از دوران کودکی به بازیگری علاقه داشتم. یکی از خاله‌هایم، زمانی که در جمع‌های خانوادگی دور هم جمع می‌شدیم، برایمان سناریو می‌نوشت و تئاتر اجرا می‌کردیم. همان‌جا بود که او متوجه علاقه و استعداد من در زمینه بازیگری شد. پس از آن، وارد مدرسه هنر شدم و سپس در دانشگاه هنر، این مسیر را به‌صورت جدی ادامه دادم.
این بازیگر در پایان و درباره همکاری با اکبر عبدی گفت: من در فیلم‌های «دزد عروسک‌ها»، «سفر جادویی» و «آدم‌برفی» با آقای عبدی هم‌بازی بودم. در آن سال‌ها، فیلم «آدم‌برفی» به‌دلیل آن‌که آقای عبدی نقش یک زن را ایفا می‌کرد، توقیف شد و اجازه پخش نگرفت. اما بعدها دیدیم که ایشان در فیلمی دیگر با همان سبک نقش‌آفرینی، جایزه گرفت. دنیا تغییر کرده است.
به مناسبت روز ملی سینما، پلتفرم سینما تیکت برنامه «هفت شب با فیلم‌های ماندگار سینمای ایران» را از ۱۵ تا ۲۱شهریور ۱۴۰۴ با حضور عوامل فیلم‌ها و گفت‌وگو و خاطره‌بازی با آنها برگزار می‌کند. بر همین اساس امشب، ۲۰ شهریور فیلم «مادر» به کارگردانی مرحوم علی حاتمی با حضور محمود کلاری نمایش داده می‌شود.
