چرا مصرف منیزیم در بارداری اهمیت دارد؟

تقریباً تمام ارگان‌های بدن شما و جنینتان به منیزیم نیاز دارد. این ماده معدنی نقش مهمی در عملکرد اعصاب و عضلات ایفا می‌کند و به حفظ فشار خون طبیعی کمک می‌نماید. همچنین به جنین شما در ساختن دندان‌ها و استخوان‌های محکم یاری می‌رساند. علاوه بر این، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که دریافت منیزیم کافی در دوران بارداری می‌تواند از زایمان زودرس و سایر عوارض بارداری جلوگیری کند. اگرچه با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع دریافت مقدار توصیه ‌شده منیزیم کار نسبتاً آسانی است اما حدود نیمی از بزرگسالان به اندازه کافی منیزیم دریافت نمی‌کنند.

فواید مصرف منیزیم در بارداری چیست؟

منیزیم در بارداری برای چی خوبه؟ علاوه بر دلایل اصلی که در بالا ذکر شد، منیزیم مزایای گوناگونی برای مادر و جنین در دوران بارداری دارد که در ادامه ذکر می‌کنیم.

• اثر هم‌افزایی با کلسیم: منیزیم و کلسیم به‌طور هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند. در حالی‌که منیزیم به شل شدن عضلات کمک می‌کند، کلسیم انقباض عضلات را تحریک می‌کند. سطح کافی منیزیم می‌تواند عضلات رحم را تا هفته‌ی سی‌وپنجم بارداری در حالت مناسب نگه دارد.
• کاهش خطر پوکی استخوان: سطوح مناسب منیزیم و کلسیم روند طبیعی تخریب استخوان را کند می‌کنند و به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌نمایند.
• کاهش گرفتگی عضلات: گرفتگی عضلات یکی از علائم شایع دوران بارداری است. منیزیم به کاهش گرفتگی‌ها کمک می‌کند، شدت انقباضات براکستون هیکس را پایین می‌آورد و در درمان یبوست موثر است.
• کاهش استرس: منیزیم انتخابی عالی برای تسکین استرس و بی‌خوابی است که مشکلات رایجی در دوران بارداری محسوب می‌شوند. پزشکان اغلب منیزیم را به‌صورت مکمل مستقل در کنار ویتامین‌های بارداری تجویز می‌کنند.
• حمایت از روند زایمان: منیزیم به تثبیت فشار خون و افزایش تحمل درد کمک می‌کند و زایمان را روان‌تر و کم‌استرس‌تر می‌سازد.
• کاهش تهوع: منیزیم می‌تواند تهوع را درمان کند که یکی از رایج‌ترین علائم ویار صبحگاهی در بارداری است.
• درمان سردرد: مصرف مکمل منیزیم می‌تواند علائم میگرن را در دوران بارداری کاهش دهد. این کار با شل کردن رگ‌های خونی مغزی و جلوگیری از تجمع اسید لاکتیک که موجب تنش و میگرن می‌شود، انجام می‌گیرد.
• کاهش خطر فلج مغزی: بر اساس مطالعه‌ای در استرالیا، مصرف سولفات منیزیم برای زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس هستند، می‌تواند از ابتلای جنین به فلج مغزی جلوگیری کند.

فواید مصرف منیزیم در بارداری برای جنین

برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف مکمل منیزیم در دوران بارداری فوایدی برای جنین دارد که در ادامه ذکر می‌کنیم.

• مصرف مکمل منیزیم تاثیر مثبتی بر رشد جنین دارد و از رشد سالم او حمایت می‌کند.
• مصرف خوراکی منیزیم به بهبود گردش خون جنین کمک می‌کند و رساندن اکسیژن و مواد مغذی به نوزاد را بهبود می‌بخشد.
• نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری مکمل منیزیم کافی دریافت کرده‌اند، معمولاً چرخه خواب بهتری دارند.

مقدار مصرف منیزیم در بارداری چقدر است؟

در جدول زیر مقدار مورد نیاز منیزیم در بارداری را ذکر کرده‌ایم.

علائم کمبود منیزیم در بارداری چیست؟

کمبود منیزیم نادر است اما علائم آن شامل تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، خستگی، بی‌خوابی، پرش عضلانی، ضعف حافظه، ضربان نامنظم قلب و ضعف عمومی است.

کمبود منیزیم در بارداری چه عوارضی دارد؟

نقل قول از:

PubMed Central

Magnesium deficiency during pregnancy is associated with a higher health risk for both mother and newborn, including restricted fetal growth, intrauterine growth restriction, gestational diabetes, preterm labor, and pre-eclampsia. Low magnesium intakes during pregnancy may also have relevant consequences on the health status throughout life, such as the insurgence of metabolic syndrome later in life.

ترجمه:

کمبود منیزیم در دوران بارداری با افزایش خطرات سلامتی برای مادر و نوزاد همراه است، از جمله محدودیت رشد جنین، تاخیر رشد داخل رحمی، دیابت بارداری، زایمان زودرس و پره‌اکلامپسی. دریافت ناکافی منیزیم در دوران بارداری همچنین می‌تواند پیامدهای مهمی بر وضعیت سلامتی در طول زندگی داشته باشد، مانند بروز سندرم متابولیک در سال‌های بعد.

بیشتر بخوانید:  محدودیت رشد داخل رحمی IUGR چیست؟ دلایل، راه‌های پیشگیری و درمان آن

بهترین مواد غذایی حاوی منیزیم در بارداری کدام‌اند؟

منیزیم به‌وفور در آجیل‌ها، غلات کامل، برخی ماهی‌ها، سبزیجات برگ‌سبز و بعضی حبوبات یافت می‌شود. در جدول زیر منابع غذایی حاوی منیزیم را آورده‌ایم.

بیشتر بخوانید: چرا مصرف غلات در بارداری اهمیت دارد؟ خواص + مقدار مصرف آن

آیا می‌توان از قرص منیزیم در بارداری استفاده کرد؟

احتمالاً در دوران بارداری نیازی به مصرف قرص یا پودر منیزیم ندارید زیرا با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع، منیزیم مورد نیاز شما تامین می‌شود. همچنین منیزیم در برخی ویتامین‌های دوران بارداری وجود دارد. با این حال، اگر رژیم غذایی شما مناسب نباشد یا نتوانید به اندازه کافی غذا بخورید، ممکن است دچار کمبود منیزیم در بارداری شوید. در صورتی که فکر می‌کنید منیزیم کافی دریافت نمی‌کنید، با پزشک خود درباره مصرف مکمل منیزیم مشورت کنید.

بهترین زمان مصرف پودر منیزیم در بارداری

پودر منیزیم در بارداری باید همراه با غذا استفاده شود زیرا خوردن آن با معده خالی می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی و اسهال شود.

عوارض منیزیم در بارداری چیست؟

منیزیم در بارداری ضرر دارد؟ در صورت مصرف بیش از اندازه قرص منیزیم در بارداری ممکن است دچار عوارضی شوید که عبارتند از:

• اسهال و کم‌آبی بدن: مصرف قرص یا پودر منیزیم می‌تواند حرکات روده را در برخی زنان باردار تحریک کند و منجر به اسهال، گرفتگی شکم و کاهش اشتها شود. اگر اسهال درمان نشود، ممکن است باعث کم‌آبی بدن گردد که در دوران بارداری یک مشکل جدی است. زنانی که در هنگام مصرف منیزیم به مدت ۲ تا ۳ روز دچار اسهال می‌شوند، باید فوراً با پزشک خود مشورت کنند.
• درد معده: علائمی مانند تهوع و استفراغ (ویار صبحگاهی) در دوران بارداری شایع هستند. مصرف مکمل منیزیم ممکن است علائم مشابهی ایجاد کند. این نشانه‌ها معمولاً طی چند ساعت برطرف می‌شوند اما اگر ادامه پیدا کنند، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه شود.
• تداخل دارویی: مصرف مکمل منیزیم ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. اگر آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای فشار خون، مسدودکننده‌های کانال کلسیم، داروهای دیابت و … مصرف می‌کنید، پیش از شروع مصرف مکمل منیزیم حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
• مصرف بیش از حد (اوردوز): اگر یک زن باردار پس از مصرف مکمل منیزیم هر یک از علائم زیر را تجربه کند، باید فوراً به اورژانس مراجعه کند. اوردوز منیزیم در صورت عدم درمان به‌موقع می‌تواند کشنده باشد. علائمی که باید مراقب آن‌ها باشید:

• استفراغ مداوم
• ضربان قلب نامنظم
• مشکل در تنفس
• ضعف عضلانی
• فشار خون پایین
• گیجی یا خواب‌آلودگی

در دوران بارداری، باید مراقب رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها باشید. همچنین همیشه پیش از مصرف هر مکملی در دوران بارداری، با پزشک متخصص مشورت کنید.

بهترین قرص منیزیم در بارداری

برای مصرف مکمل منیزیم در بارداری نظیر قرص، پودر یا شربت منیزیم، پزشک متخصص باید تصمیم بگیرد و باتوجه به شرایط شما بهترین نوع را تجویز کند. با این وجود، در ادامه چند نوع قرص منیزیم را معرفی می‌کنیم.

قرص کالمرز

قرص کالمرز بارداری (Calmerz Pregnancy) برای تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز در دوران بارداری و شیردهی طراحی شده است. این قرص با تامین منیزیم، آهن، فولیک اسید و ید، از رشد جسمی و عصبی جنین حمایت کرده، هموگلوبین را افزایش داده و از نقص لوله عصبی و پره‌اکلامپسی پیشگیری می‌کند. همچنین، سیستم ایمنی و قند خون مادر را تقویت کرده، سلامت استخوان را حفظ و از کم‌خونی جلوگیری می‌کند. مصرف روزانه یک قرص توصیه شده و باید در دمای زیر ۳۰ درجه سانتی‌گراد، دور از نور، رطوبت و دسترس کودکان نگهداری شود. این محصول متناسب با نیاز جامعه ایرانی، عوارض حداقلی دارد.

کپسول مگنیفورت در بارداری

قرص مگنیفورت با 150 میلی‌گرم منیزیم، مکملی موثر برای بهبود اسپاسم عضلانی، حفظ سلامت استخوان‌ها، تنظیم فشار خون، کاهش حملات میگرنی و سردردها و بهبود عملکرد سیستم عصبی است. این مکمل در دوران بارداری نقش مهمی در سلامت مادر و جنین ایفا می‌کند. ترکیب منیزیم با ویتامین‌های D، B1، B6 و K به رشد صحیح جنین کمک می‌کند. با این حال، پیش از مصرف مگنیفورت یا هر مکمل دیگر، مشورت با پزشک ضروری است تا از تناسب آن با شرایط زنان باردار اطمینان حاصل شود.

سولفات منیزیم در بارداری

سولفات منیزیم یک درمان متداول در مراقبت‌های پیش از زایمان است که برای زنان در معرض زایمان زودرس به‌منظور محافظت عصبی جنین و پیشگیری از فلج مغزی موثر شناخته شده است. این روش در سطح جهانی به‌عنوان راهکاری مناسب برای کاهش خطر فلج مغزی در نوزادان نارس توصیه می‌شود. در دوران بارداری، این دارو برای کنترل تشنج و مدیریت پره‌اکلامپسی (فشار خون بالای بارداری) کاربرد دارد و معمولاً به‌صورت عضلانی یا وریدی تزریق می‌شود. در صورت ابتلا به انسداد قلبی، حتماً پیش از مصرف با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.

قرص کلسیم و منیزیم در بارداری

کلسیم و منیزیم از عناصر ضروری در دوران بارداری هستند که به ترتیب برای سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها، اعصاب و عضلات جنین و مادر و پیشگیری از انقباضات زودرس رحمی نقش کلیدی دارند. کلسیم که از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌هایی مانند کربنات کلسیم و سیترات کلسیم تأمین می‌شود، به رشد جنین کمک کرده و از پوکی استخوان مادر جلوگیری می‌کند. سیترات کلسیم به دلیل جذب بهتر، به‌ویژه برای افرادی با اسید معده کم یا خطر سنگ کلیه، ارجحیت دارد. منیزیم نیز با شل کردن عضلات و کمک به ساخت استخوان و دندان جنین، از زایمان زودرس پیشگیری می‌کند. زنان باردار بسته به سن، روزانه به ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم منیزیم و ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم (معادل چهار واحد لبنیات) نیاز دارند. برای جذب بهتر، کلسیم باید در دوزهای ۵۰۰ میلی‌گرم یا کمتر و گاهی همراه غذا مصرف شود. پیش از مصرف مکمل‌ها، به دلیل احتمال تداخل با داروهای دیگر، مشورت با پزشک ضروری است.

کلام آخر

به طور کلی، مصرف منیزیم در دوران بارداری نه تنها از بروز مشکلاتی مانند گرفتگی عضلات، بی‌خوابی و استرس جلوگیری می‌کند، بلکه با حمایت از رشد استخوان‌ها و سیستم عصبی جنین، شانس زایمانی سالم‌تر و کم‌خطرتر را افزایش می‌دهد. البته دریافت منیزیم کافی عمدتاً از طریق یک رژیم غذایی متنوع و غنی از دانه‌ها، غلات کامل، سبزیجات و ماهی امکان‌پذیر است. در صورت نیاز به مکمل، مشورت با پزشک ضروری است تا نوع و دوز مناسب بر اساس شرایط مادر تجویز شود.