همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: نتایج یک مطالعه انجام گرفته در مرکز تحقیقات پیو نشان داد که ۹۵ درصد از نوجوانان اکنون به تلفن هوشمند دسترسی دارند و حدود نیمی از آن‌ها گزارش می‌دهند که تقریبا دائما آنلاین هستند. این مطالعه همچنین به افزایش استفاده از اینترنت در بین بزرگسالان جوان اشاره می‌کند، به طوری که ۹۷ درصد آن‌ها روزانه از اینترنت استفاده می‌کنند. این اتصال مداوم ممکن است بی‌ضرر به نظر برسد، اما برای بسیاری، اثرات رسانه‌های اجتماعی بسیار عمیق‌تر از آن چیزی است که ممکن است تصور کنند.
روی مثبت رسانه‌های اجتماعی
بیایید با اذعان به خوبی‌ها شروع کنیم. پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی می‌توانند ابزارهای قدرتمندی برای ابراز وجود، حمایت و پشتیبانی باشند. بسیاری از جوانان در جوامع آنلاینی که هویت خود را تأیید می‌کنند یا تجربیات مشابهی را به اشتراک می‌گذارند، احساس راحتی می‌کنند. این فضاها می‌توانند آگاهی از سلامت روان را ارتقا دهند، احساسات مثبت را پرورش دهند.
به عنوان مثال، هشتگ‌هایی مانند #MentalHealthAwareness یا #YouAreNotAlone میلیون‌ها نفر را به هم متصل کرده‌اند و حس حمایت اجتماعی و تعلق خاطر را ارائه می‌دهند. در دوران قرنطینه همه‌گیری این فضاهای آنلاین به بسیاری از مردم کمک کردند تا با شرایط کنار بیایند. رسانه‌های اجتماعی همچنین امکان دسترسی به منابع ارزشمند را فراهم می‌کنند، چه یک ویدیوی آرامش‌بخش، یک داستان الهام‌بخش یا توصیه‌های تخصصی. اما حتی محتوای مثبت نیز وقتی زمان زیادی را صرف اسکرول کردن می‌کنیم، می‌تواند طاقت‌فرسا شود.
عوارض پنهان استفاده از رسانه‌های اجتماعی
علیرغم مزایای آن، اثرات رسانه‌های اجتماعی در صورت عدم مدیریت آگاهانه می‌تواند مضر باشد. نوجوانان و جوانان به ویژه در برابر جنبه‌های تاریک آن آسیب‌پذیر هستند. یکی از بزرگترین نگرانی‌ها، فشار برای ایجاد یک زندگی بی‌نقص در فضای آنلاین است. عکس‌ها فیلتر می‌شوند، زیرنویس‌ها با دقت نوشته می‌شوند و دنبال‌کنندگان اغلب فقط نکات برجسته را می‌بینند. این امر به مقایسه اجتماعی دامن می‌زند، جایی که کاربران ارزش خود را بر اساس زندگی به ظاهر بی‌عیب و نقص دیگران می‌سنجند.
این فرهنگ مقایسه می‌تواند عزت نفس و تصویر بدن را از بین ببرد. ممکن است از کنار عکس‌های تعطیلات یک همکلاسی یا برنامه صبحگاهی یک اینفلوئنسر تناسب اندام عبور کنید و ناگهان احساس کنید که زندگی در مقایسه با زندگی وی کامل نیست. این افکار اغلب به نوسانات خلقی، احساس اضطراب و افسردگی و حتی اختلالات خواب منجر می‌شوند. طبق یک بررسی سیستماتیک که در Science Direct منتشر شده است، استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی با افزایش خطر اضطراب، افسردگی و کیفیت پایین خواب مرتبط است.
زور گویی و آزار و اذیت سایبری
قلدری سایبری یکی دیگر از مشکلات رو به رشد است. برخلاف قلدری حضوری، آزار و اذیت آنلاین می‌تواند بی‌رحمانه و فرار از آن دشوار باشد. پیام‌های آزاردهنده، طرد شدن یا تهدیدها می‌توانند عمیقا بر سلامت روان و سلامت جسمی تأثیر بگذارند. علاوه بر این، ناشناس بودن پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی اغلب رفتارهایی را تشویق می‌کند که کاربران در زندگی واقعی از خود نشان نمی‌دهند.
همه استرس‌ها یکسان به نظر نمی‌رسند. اگر شما یا کسی که می‌شناسید، دائماً نگران هستید، نوسانات خلقی را تجربه می‌کنید یا در خواب مشکل دارید، رسانه‌های اجتماعی ممکن است بخشی از مشکل باشند. سایر نشانه‌های هشدار استفاده از شبکه‌های اجتماعی عبارتند از:
- چک کردن شبکه‌های اجتماعی اول صبح و آخر شب
- احساس اضطراب یا تحریک‌پذیری بعد از گشت و گذار در شبکه‌های اجتماعی
- اجتناب از تعاملات یا سرگرمی‌های زندگی واقعی
- مقایسه مداوم زندگی یا ظاهر خود با دیگران
ایجاد عادات دیجیتالی سالم‌تر
لازم نیست برای محافظت از سلامت روان خود، رسانه‌های اجتماعی را کنار بگذارید. همه چیز در مورد تعادل است. در این بخش از مطلیب به چند استراتژی توصیه شده اشاره شده است:
محدودیت زمانی تعیین کنید: از تنظیمات یا برنامه‌های تلفن خود برای ردیابی و کاهش زمان استفاده از صفحه نمایش استفاده کنید. استفاده ازگ وشی هوشمند و اسکرول در فضای مجازی را به ۱ تا ۲ ساعت در روز محدود کرده و از اسکرول کردن قبل از خواب خودداری کنید.
صفحات مثبت رادنبال کنید: حساب‌هایی را که باعث می‌شوند نسبت به خودتان احساس بدی داشته باشید، آنفالو کنید. صفحاتی را دنبال کنید که شادی را برمی‌انگیزند، احساسات مثبت را تقویت می‌کنند یا حمایت اجتماعی واقعی ارائه می‌دهند.
سم‌زدایی دیجیتال: یک روز در هفته را برای جدا شدن از فناوری انتخاب کنید. از آن زمان برای ارتباطات واقعی، فعالیت‌های بیرون از منزل یا سرگرمی‌هایی که شما را شارژ می‌کنند استفاده کنید.
از خود سوال بپرسید: قبل، حین و بعد از استفاده از رسانه‌های اجتماعی بپرسید چه احساسی دارید. اگر متوجه احساس اضطراب و افسردگی شدید، کمی استراحت کنید.
اسکرول کردن آگاهانه: با تعیین اهداف روشن، از اسکرول کردن بیهوده خودداری کنید. قبل از باز کردن یک برنامه، تصمیم بگیرید که به دنبال چه چیزی هستید. آیا با دوستان خود در ارتباط هستید؟ به دنبال الهام هستید؟ اگر نه، برنامه را ببندید.
بیشتر بخوانید:
