به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، پژوهشگران مؤسسه Sanford Burnham Prebys و همکارانشان در مؤسسه تحقیقات Scripps، با ارائه یک روش جدید، موفق شدند صدها پروتئین کمتر شناخته‌شده در خون را که به گیرنده‌ای خاص به نام «مانوز رسپتور Mrc1» متصل می‌شوند، شناسایی کنند. این یافته‌ها که در نشریه Nature Communications منتشر شده است، نقش‌های مهم Mrc1 را در حفظ سلامت بدن و تنظیم فعالیت پروتئین‌های خونی روشن می‌کند.
در خون بیش از هزار نوع گلیکوپروتئین وجود دارد که میزان هرکدام بسیار متفاوت است؛ تنها ده پروتئین عمده ۹۰ درصد از کل جرم پروتئین‌های خون را تشکیل می‌دهند. به همین دلیل، یافتن پروتئین‌های کم‌مقدار مانند پیدا کردن یک شخصیت در میان میلیون‌ها صفحه کتاب است. این تفاوت گسترده در غلظت‌ها که به «دامنه دینامیکی» معروف است، شناسایی پروتئین‌های کمتر شناخته‌شده را دشوار می‌کند.
محققان برای غلبه بر این چالش، از مولکول کنکاناولین A (ConA) که گیرنده‌ای برای مانوز است، استفاده کردند تا پروتئین‌های خون که چندین اتصال مانوز دارند را جدا کنند. سپس این پروتئین‌ها را در خون موش‌های طبیعی و موش‌هایی که فاقد گیرنده Mrc1 بودند، مقایسه کردند.
دکتر «مایانک ساراسوات»، یکی از نویسندگان مقاله و دانشمند ارشد این پروژه گفت: «ConA و Mrc1 هر دو به مانوز متصل می‌شوند، اما گیرنده Mrc1 به صورت یک پروتئین بازترکیب فعال در دسترس نیست. ما پروتئین‌های متصل به ConA را از پلاسمای موش‌های طبیعی و فاقد Mrc1 جدا کردیم و تفاوت‌ها به ما اجازه دادند تا لیگاندهای گیرنده را با دقت بیشتری شناسایی کنیم.»
گیرنده Mrc1 با اتصال به پروتئین‌های مانوزیله‌شده (پروتئین‌هایی که پس از ساخته شدن به مانوز متصل شده‌اند)، به پاکسازی آن‌ها کمک می‌کند و بدین ترتیب سطح آن‌ها را در خون در محدوده‌ای سالم نگه می‌دارد.
مقایسه خون موش‌های معمولی و موش‌های فاقد Mrc1 نشان داد که ۲۴۴ پروتئین مانوزیله‌شده در موش‌های فاقد این گیرنده بیش از دو برابر میزان طبیعی خود تجمع یافته‌اند.
پژوهشگران سپس با استفاده از روش‌های زیست‌اطلاعاتی به تحلیل و دسته‌بندی این پروتئین‌ها پرداختند. پروفسور «جیمی مارت»، سرپرست تیم تحقیق گفت: «بسیاری از این پروتئین‌ها نقش‌های حیاتی در بدن دارند؛ برای مثال رنین و آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، که کنترل‌کننده‌های اصلی فشار خون هستند.»
محققان به طور ویژه هشت پروتئینی را بررسی کردند که در تنظیم فشار خون، التهاب، عملکرد اندام‌ها و سپسیس (عفونت شدید خون) نقش دارند.
آن‌ها مشاهده کردند که نبود Mrc1 منجر به بروز اختلالات فیزیولوژیکی قابل پیش‌بینی می‌شود و میزان بیماری‌ها با افزایش سن شدت می‌یابد. در مورد سپسیس، موش‌های فاقد Mrc1 سریع‌تر جان خود را از دست دادند.
ساراسوات افزود: «وقتی نمونه‌های خون بیماران مبتلا به سپسیس را بررسی کردیم، تفاوت‌هایی در پروتئین‌های تجمع یافته نسبت به موش‌های فاقد Mrc1 یافتیم، اما مسیرهای فعال‌شده توسط این پروتئین‌ها تا حد زیادی مشابه بود.»
او در پایان تاکید کرد: «برای درک نقش اتصالات گلیکوزیدی در سلامت و بیماری، که بر فراوانی و فعالیت گلیکوپروتئین‌های خون تاثیر می‌گذارد، باید این زبان جدید گلیکوزیلاسیون پروتئین را رمزگشایی کنیم، ناهنجاری‌ها را شناسایی کنیم و بفهمیم چگونه این سیستم در بدن ما عملکردهای مختلف فیزیولوژیکی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
