تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴ به صراحت دولت را موظف کرده است که یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد شامل دهکهای هشتم، نهم و دهم را از لیست پرداخت حذف کند.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ موضوع حذف یارانه پردرآمدها سالها محل بحث بوده و از زمان یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی، بر ضرورت اجرای آن تأکید میشد. با افزایش مبلغ یارانه نقدی به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان، این ضرورت اهمیت بیشتری پیدا کرد.
بر اساس قانون، دهکهای اول تا سوم مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر عضو خانوار و دهکهای چهارم تا نهم مبلغ ۳۰۰ هزار تومان دریافت میکنند. دهک دهم اصولاً یارانه نقدی ندارد، بنابراین حذف یارانه در عمل شامل دهکهای هشتم و نهم میشود. این حکم قانونی از همان هفتههای نخست سال قابل اجرا بود، اما وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بهعنوان متولی شناسایی و حذف پردرآمدها، هر بار به دلایلی مانند نداشتن اطلاعات کافی، اجرای آن را به تعویق انداخت.
اکنون پس از گذشت پنج ماه، احمد میدری وزیر رفاه اعلام کرده است که حذف یارانه نقدی ۳۰۰ هزار تومانی سه دهک بالا تا پایان شهریور نهایی میشود. به گفته او، این اقدام با هدف تأمین منابع برای اجرای کالابرگ الکترونیک انجام میشود. وزیر تأکید کرده است که پیش از قطع یارانه، به خانوارهای مشمول اطلاع داده میشود و در صورت اعتراض، شکایات بررسی میشود.
میدری با اشاره به حساسیت این اصلاح پرداختها گفته است که اجرای طرح به موافقت نهایی دولت نیاز دارد و فرآیند رسیدگی و تصمیمگیری کمی پیچیده است. او ابراز امیدواری کرده است که نظر مثبت دولت بهزودی جلب شود تا طرح حذف سه دهک بالا از لیست یارانهبگیران در شهریور اجرا شود.
ابعاد مالی حذف یارانه بگیران پردرآمد
طبق اعلام قبلی وزیر رفاه، حذف یارانه سه دهک بالا به معنای حذف حدود ۱۸ میلیون نفر از لیست یارانهبگیران است. با مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر فرد، دولت از این محل ماهانه ۵ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان منابع بهدست میآورد. اما این رقم تنها بخشی از هزینه اجرای طرح کالابرگ را پوشش میدهد. اجرای کالابرگ برای حدود ۲۸ میلیون نفر دهکهای اول تا سوم با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان در ماه، نیاز به حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان منابع دارد. این شکاف مالی، احتمالا دولت را به سمت استفاده از منابعی مانند صندوق توسعه ملی سوق میدهد؛ اقدامی که محل انتقاد جدی است و باید درباره آن شفافسازی شود.
معیارهای حذف؛ شفاف نشده است
هرچند وزارت رفاه تاکنون معیارهای رسمی حذف را اعلام نکرده، اما پیشتر بهطور غیررسمی معیارهایی مانند مالکیت املاک با ارزش بیش از ۳۵ میلیارد تومان، خودروی لوکس بالای ۳ میلیارد تومان، درآمد ماهانه بالا، تراکنشهای غیرمتعارف، اقامت دائم در خارج از کشور و بیش از پنج سفر خارجی در یک سال مطرح شده بود.
به گزارش تابناک، با توجه به حساسیت و دامنه گسترده این تصمیم، شفافیت کامل درباره شاخصها و دلایل حذف پیش از اجرای طرح، ضروری است. در غیر این صورت، قطع ناگهانی یارانه میلیونها ایرانی، بدون اطلاعرسانی روشن، میتواند به موجی از اعتراضات و نارضایتی اجتماعی منجر شود و وزارت رفاه را در مرکز انتقادات جدی قرار دهد.