فشار فروش بهاندازهای شدید بود که بازار سرمایه در ۵روز معاملاتی اخیر، چند رکورد منفی دیگر را نیز تجربه کرد. با این حال، بهنظر میرسد حمایتهای پولی نظام بانکی از بازار، نویددهنده بازگشت تدریجی اعتماد و بهبود شرایط در آیندهای نزدیک باشد؛ مشروط بر آنکه فضای سیاسی نیز بهسمت ثبات و آرامش حرکت کند.
با وجود آنکه شاخص کل در آغاز معاملات پس از آتشبس میان ایران و رژیم صهیونیستی، روی عدد ۲میلیون و ۹۸۴هزار واحد، نمایش داده شد. اما تحولات یک هفته گذشته، موجب شد کانالهای مختلف قیمتی از دست برود. افت بیش از ۲۹۵هزار واحدی شاخص کل، حمایتهای پیشروی این نماگر را یکی پس از دیگری شکست. با این حال، شاخص کل طی روز چهارشنبه، به پایینتر از محدودهای که ابتدای سال در آن قرار داشت رسید و بازدهی این نماگر طی سال۱۴۰۴ حدود منفی ۰.۸درصد گزارش شد. این محدوده به دلیل آنکه سوخت موتور رالی بورس در نیمه اول بهار سال۱۴۰۴ بوده، از اهمیت زیادی برخوردار است و احتمالا شاخص کل بورس میتواند از این محدوده، مجددا به رونق بازگردد. به شرط آنکه دولت حمایتهای پولی خود را از بازار سهام در شرایط حساس کنونی قطع نکرده و سیاستهای نادرست گذشته را اصلاح کند.
با این حال، رویههای نادرست مدیریت بازار توسط نهاد ناظر هفته تلخی را در حافظه تاریخی بازار به ثبت رساند. نماگر اصلی بازار سهام طی یک هفته گذشته، کاهش ۹.۹درصدی را تجربه کرد. این میزان از افت در مقیاس هفتگی از هفته منتهی به ۲۹مرداد۹۹ بیسابقه بوده است. مقطع زمانی یادشده با هفته دوم سقوط تاریخی بورس در سال۹۹ مصادف است. همچنین نماگر ثانویه بازار طی یک هفته اخیر با افت ۸.۳درصدی روبهرو بوده است. این میزان از کاهش نیز از هفته منتهی به ۲۰اردیبهشت۱۴۰۲ سابقه نداشته است. بازه زمانی مذکور نیز با هفته اول سقوط تاریخی بازار در اردیبهشت۱۴۰۲مصادف است.
بازار سهام طی روزهای پس از تعطیلی بزرگ که تاکنون در بازار سهام سابقه نداشته است، در پی تخلیه هیجانات با خروج قابل توجه پول حقیقی همراه بود. طی یک هفته گذشته، بیش از ۲۸هزار میلیارد تومان از گردونه معاملات خارج شد. رقم تغییر مالکیت حقیقی در معاملات روز چهارشنبه، رکورد تاریخی را شکست و در مقیاس هفتگی نیز این میزان از خروج تکرار نشده است.
ارزش معاملات خرد درحالی بهطور میانگین به بیش از ۱۰هزار میلیارد تومان نزدیک شد که آخرین بار در هفته منتهی به ۷خرداد۱۴۰۴، میانگین ارزش معاملات در کانال ۱۰همت قرار داشت. ارزش دادوستدهای بورس درحالی طی ۲روز ابتدایی هفته در کانال ۳همت قرار داشت که با حمایت دولت و نظام بانکی این شاخص آماری طی روز چهارشنبه به بیش از ۲۷همت رسید. ارزش دلاری دادوستدها در آخرین روز هفته نیز به نزدیکی ۲۹۶میلیون دلار افزایش یافته که بیشترین مقدار از ۲۴ اردیبهشت۱۴۰۲ است.
اسکناس آمریکایی طی یک هفته گذشته، با رشد ۹درصدی همراه بود. این درحالی است که بازدهی بیش از ۱۰درصد نیز در هفته منتهی به ۲۸خرداد به ثبت رسیده بود. با این حال، دلار در بازار آزاد همچنان بیش از ۸درصد تا سطحی که ابتدای سال در آن قرار داشت، فاصله دارد. هرچند اسکناس آمریکایی سعی داشت تا با عقب راندن بورس، طلا و سکه را صدرنشین بازارها در سال۱۴۰۴ بکند، اما به نظر می رسد این تلاش چندان مثمر ثمر نبوده است. بورس تهران در سال جاری همچنان صدرنشین همه بازارها است. در صورتی که حمایتها از این بازار تداوم داشته باشد، در این رقابت مجددا بورس برنده خواهد بود. بازارهای مالی و دارایی به جز صندوقهای درآمد ثابت و شاخص هموزن بازدهی منفی داشتند.
هیجانات غالب بر بازار سهام طی روزهای ابتدایی هفته، سبب شد تا روزهای سختی برای اهالی بورس رقم بخورد. فعالان بورسی که در روزهای سخت در بازار، سهامدار بودند تا شاید دریچه امیدی برای اصلاح رویکردهای نادرست گذشته پیدا کنند. با وجود محدودیت دامنه نوسان و صفهای فروش گسترده، بازار اختیارمعامله سهام، به خوبی میزان هیجانات را نمایش داد. قراردادهای اختیار معامله خرید با افت سنگین همراه بودند. قراردادهای اختیار معامله فروش که معمولا روندی معکوس با بازار دارند، رشد بیش از ۲۰۰درصدی را طی ۵روز تجربه کردند. با این حال، حمایتهای روز چهارشنبه و خروج بیش از ۱۳هزار میلیارد تومان پول حقیقی حکایت از آن دارد که احتمالا هیجانات تا حد زیادی تخلیه شده است.
مروری بر نسبت p/e بازار به عنوان یکی از شاخصهای ارزیابی بورس، نشان میدهد که این نسبت در محدوده ۶.۴واحد قرار دارد. آخرین بار نسبت مذکور در تاریخ ۲۶آبان۱۴۰۳ در سطح ۶.۴واحد قرار داشته است. هرچند به عقیده تحلیلگران بازار سهام نسبت به p/e که در سطح ۶ یا کمتر از آن باشد، حساسیت نشان میدهد، اما سایه ریسکهای سیاسی و رشد نرخ بهره، احتمالا مانع از آن خواهد شد تا نسبت p/e بهبود یابد. نرخ بهره بدون ریسک، برای اوراق اسلامی بهطور میانگین حدود ۳۶درصد بوده است که این میزان در نزدیکی سقف تاریخی خود قرار دارد. با این حال، در صورتی که بازار طی روزهای آینده، شاهد کاهش خطر درگیری نظامی باشد، p/e فعلی نیز ارزش خرید دارد و میتواند خریداران را وارد میدان کند.
علاوه بر این، روند دلاری ارزش بازار سهام نیز حکایت از آن دارد که رشد قیمت اسکناس آمریکایی همزمان با تشدید روند نزولی ارزش بازار، سبب شده است تا ارزش دلاری بازار به محدوده ۱۰۵میلیارد دلار برسد. آخرین بار در ۲۳فروردین امسال، ارزش بازار در این محدوده قرار داشت. این موضوع نیز در کنار سایر مفروضات، ارزندگی نسبی بازار را به درستی توصیف میکند.