دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اخیراً با لایحه بودجه موسوم به «عالی و زیبا» خود، حواشی زیادی به پا کرده است. این لایحه نهتنها مشوقهای صنعت انرژی پاک را حذف میکند، بلکه به صنعت خودروهای برقی نیز آسیب میزند. همین موارد باعث شده تا «ایلان ماسک» که از جمله حامیان انتخاباتی بزرگ و مهم ترامپ بود، اکنون به دشمن اصلی او تبدیل شود. در ادامه تاثیر لایحه ترامپ بر دو صنعت خودروهای برقی و انرژی خورشید را از دید رسانهها مرور خواهیم کرد.
ترامپ با لایحه خود بسیاری از برنامهها در حوزه انرژی پاک را از بین خواهد برد، که دولت بایدن آنها را در سال 2022 اعلام کرده بود. از جمله این موارد، طبق گزارش انگجت، میتوان به حذف مشوقهای انرژی خورشیدی داخلی و همچنین اعتبار تولید برق پاک اشاره کرد. همچنین با این لایحه، دستوری که استفاده از تجهیزات ساخت آمریکا را تشویق میکرد نیز حذف خواهد شد.
بااینحال، «راب گاردنر»، معاون روابط قانونگذاری و امور کنگرهای در ائتلاف تولیدکنندگان انرژی خورشیدی آمریکا (SEMA) در گفتگویی درباره اثرات این لایحه بر صنعت خورشیدی توضیح داده:
«نکته مثبت این است که اعتبارهای مالیاتی تولید برای تولیدکنندگان قطعات انرژی پاک حفظ شدهاند.»
لایحه ترامپ نسبت به نسخه اولیه خود دستخوش تغییراتی شده و برخی از بندهای سختگیرانه آن در جریان بررسی سنا حذف شده است. اما نسخه فعلی، همچنان برای صنعت انرژی خورشیدی خانگی و صنعتی آمریکا مضر است.
یکی از تغییرات لایحه نسبت به نسخههای اولیه، مربوط به زمانبندی پایان اعتبارهای مالیاتی است. طبق نسخه فعلی، پروژههایی که تا قبل از ژوئن 2026 ساخت آنها آغاز شود، همچنان مشمول این مشوقها خواهند بود. این نیروگاهها باید تا پیش از 31 دسامبر 2027 به بهرهبرداری برسند تا واجد شرایط باقی بمانند.
«ابیگیل هاپر»، مدیرعامل انجمن صنایع انرژی خورشیدی آمریکا از جمله منتقدین این لایحه است و میگوید:
«این لایحه پایههای بازگشت تولید در آمریکا را زیر سؤال میبرد. خانوارها با قبض برق بالاتری روبهرو میشوند، کارخانهها تعطیل میشوند، شغلهای آمریکایی از بین میروند و شبکه برق ما ضعیفتر خواهد شد.»
نسخه فعلی لایحه ترامپ که بهتازگی از سنا عبور کرده، بسیاری از قوانین حمایت از محیط زیست را هدف گرفته است. یکی از مهمترین بخشهای آن، پایان دادن به مشوقهای فدرال برای خودروهای برقی است.
طبق شرایط فعلی، اعتبار مالیاتی 7500 دلاری برای خودروهای برقی که قرار بود تا سال 2032 ادامه داشته باشد، ممکن است همین سپتامبر به پایان برسد. همچنین اعتبار 4000 دلاری برای خودروهای دستدوم برقی و مشوقهای مربوط به خودروهای تجاری مانند ونهای برقی نیز حذف خواهند شد.
تمامی این برنامهها با هدف کاهش تأثیرات زیستمحیطی بخش حملونقل طراحی شده بودند؛ صنعتی که بهتنهایی 29 درصد از کل انتشار گازهای گلخانهای آمریکا را تشکیل میدهد. حذف این مشوقها بهزودی تأثیر خود را بر هزینههای مصرفکنندگان خواهد گذاشت.
البته وضعیت میتوانست از این هم بدتر باشد. در نسخههای اولیه لایحه، بهترتیب برای خودروهای برقی و خودروهای هیبریدی مالیات سالانه 250 دلاری و 100 دلاری در نظر گرفته شده بود.
صنعت خودرو اما بزرگترین قربانی این لایحه خواهد بود. طبق آمار، فروش خودروهای برقی در آمریکا در سهماهه اول امسال حدود 10 درصد رشد داشته، هرچند فروش تسلا کاهش یافته است. با میانگین قیمت 57734 دلار برای یک خودروی برقی، مشوق 7500 دلاری کمک زیادی به خریداران میکرد. با حذف این مشوقها، بازار خودروهای برقی آمریکا احتمالاً با رکود روبهرو خواهد شد.
از لحاظ برندها، طبق گفته کارشناسان، حذف مشوقها بیشتر به زیان برندهایی مانند هیوندای، کیا و نیسان خواهد بود که خودروهای اقتصادیتری تولید میکنند. برندهای لوکس مانند مرسدس بنز و پورشه تأثیر کمتری خواهند دید. جای تعجب نیست که هیچیک از خودروسازان از این لایحه حمایت نکردهاند؛ در حالی که شرکتهای نفتی مانند Chevron و ConocoPhillips در میان حامیان آن دیده میشوند.
تأثیر دیگر این لایحه، ضربه به زیرساخت شارژ خودروهای برقی است. حذف اعتبار مالیاتی نصب شارژرها که تا 30 درصد هزینه را پوشش میداد، مانعی دیگر بر سر توسعه شبکه شارژ در آمریکا خواهد بود.
بااینحال، یک بند از لایحه ممکن است برای برخی خریداران مفید باشد: امکان کسر سالانه تا 10 هزار دلار از بهره وام خودرو یا موتورسیکلت در مالیات سالانه. البته شروط زیادی برای استفاده از این بند وجود دارد، از جمله اینکه خودرو باید در آمریکا مونتاژ نهایی شده باشد. همچنین درآمد افراد نباید از سقف مشخصی فراتر رود.
تمام این موارد باعث شده تا ایلان ماسک اکنون در جبهه مقابل ترامپ قرار داشته باشد. او اخیراً گفته بود که در صورت تصویب این لایحه، حزب سیاسی جدیدی راهاندازی میکند.