سگهایی با موهای آبی در منطقهی ممنوعهی چرنوبیل، مرکز فاجعهی هستهای سال ۱۹۸۶، مشاهده شدهاند. اما برخلاف تصور اولیه، این رنگ عجیب نتیجهی جهش ژنتیکی ناشی از تشعشعات رادیواکتیو نیست و توضیحی بسیار عادیتر، هرچند کمی ناخوشایند، برای آن وجود دارد.
به گزارش زومیت، پژوهشگران برنامهی «سگهای چرنوبیل» ضمن تأیید صحت تصاویر، اعلام کردند که دستکم سه سگ آبی در تاریخ ۶ اکتبر ۲۰۲۵ در این منطقه مستند شدهاند. بهگزارش آیافالساینس، تیم تحقیقاتی پس از چند تلاش ناموفق برای گرفتن این سگها، سرانجام به یک سرنخ کلیدی رسیدند: یک توالت سیار قدیمی و خراب.
دکتر جنیفر بتز، مدیر دامپزشکی برنامه، در این باره توضیح میدهد: «به نظر میرسد این سگها در مادهای غلتیدهاند که روی موهایشان باقی مانده است. ما حدس میزنیم این ماده از یک توالت سیار قدیمی در همان حوالی نشت کرده باشد، هرچند نتوانستیم این فرضیه را بهطور قطعی تأیید کنیم. ما به هیچ وجه نمیگوییم که این موضوع ارتباطی با تابش رادیواکتیو در چرنوبیل دارد.»
به بیان سادهتر، این سگهای آبی احتمالاً در مایع شیمیایی آبی رنگی غلت زدهاند که از یک توالت سیار نشت کرده بود. با وجود ظاهر نگرانکنندهی آنها، پژوهشگران معتقدند این رنگآمیزی ناخواسته، خطر جدی برایشان ندارد. دکتر بتز میافزاید: «سگها سالم به نظر میرسند، درست مانند دیگر سگهایی که در این منطقه دیدهایم. گمان میکنم تا زمانی که مقدار زیادی از این ماده را از روی بدنشان نلیسند، بیضرر خواهد بود.»

اما این اولین بار نیست که سگهای رنگی در مناطق مربوط به شوروی سابق دیده میشوند. در سال ۲۰۲۱، ساکنان شهر دزرژینسک روسیه با مشاهدهی گلهای از سگهای آبی رنگ در نزدیکی یک کارخانهی شیمیایی متروکه شگفتزده شدند. در آن مورد، گمان میرفت که سگها در سولفات مس، ترکیبی شیمیایی با رنگ آبی، غلتیده باشند.
پس از فاجعهی هستهای آوریل ۱۹۸۶، حدود ۱۲۰ هزار نفر از شهر پریپیات و مناطق اطراف آن مجبور به ترک خانههایشان شدند. بسیاری از آنها حیوانات خانگی خود را جا گذاشتند؛ حیواناتی که برخلاف انتظار زنده ماندند و نسلشان در زمینهای متروکهی اطراف نیروگاه ادامه پیدا کرد.
پروژهی «سگهای چرنوبیل» که توسط موسسهی غیرانتفاعی کلین فیوچرز فاند اداره میشود، وظیفهی نظارت و عقیمسازی این حیوانات را برعهده دارد و از سال ۲۰۱۷ تاکنون بیش از هزار سگ و گربه را برای کنترل جمعیت نیمهوحشی آنها عقیم کرده است.
تیم همچنین هرگونه شایعه مبنی بر استفاده از رنگ برای علامتگذاری سگهای عقیمشده را رد کرد. دکتر بتز تأکید میکند: «ما پس از جراحی، فقط با یک مدادشمعی موقت روی سر سگها یک علامت کوچک سبز، قرمز، آبی یا بنفش میگذاریم که طی دو تا سه روز پاک میشود. اما این سگهای آبی تقریباً از سر تا پا رنگی شدهاند و وضعیتشان کاملاً متفاوت است.»
در غیاب انسان، حیات وحش در منطقهی ممنوعهی چرنوبیل شکوفا شده است. مطالعات نشان میدهد جمعیتهای پایداری از گراز وحشی، روباه قرمز و سگ راکونی در این منطقه زندگی میکنند. اما شاید شگفتانگیزترین نمونه، گرگهای بومی باشند که به نظر میرسد دچار جهشهای محافظتی شدهاند که شانس بقای آنها در برابر سرطان را افزایش میدهد.