به گزارش همشهری آنلاین، سیدطهحسین مدنی با اشاره به تجارب کشورهای توسعهیافته در استفاده از سامانههای ثبت اسکان، اظهار کرد: این کشورها با دیجیتالسازی گسترده اطلاعات املاک، توانستهاند امنیت عمومی را تقویت کنند.
مدنی در گفتوگو با همشهری آنلاین، به نمونههایی از اقدامات صورت گرفته در برخی کشورها اشاره و خاطرنشان کرد: بریتانیا برای ثبت اطلاعات اسکان در سامانههای دیجیتال توسط شهروندان الزاماتی در نظر گرفته است. این الزام کارکردهای امنیتی هم داشته است مانند حادثه تروریستی سال ۲۰۱۷ منچستر که بررسی سوابق اجارهنامهها در ردیابی رفتوآمد مهاجم مؤثر بود.
وی افزود: ایالاتمتحده هم ثبت اطلاعات اسکان را اجباری کرده و هر شهروندی که از ارائه این اطلاعات در سرشماریها خودداری کند را به دادگاه احضار میکند. این کشور از این اطلاعات برای یارانه مسکن و امنیت استفاده میکند همانطور که در حادثه انفجار ماراتن بوستون در سال ۲۰۱۳، اطلاعات اجاره مسکن نقش مهمی در شناسایی مظنونین ایفا کرد.
مدنی گفت: فرانسه هم ثبت اطلاعات اسکان در سامانه دیجیتال را اجباری کرده و در صورت عدم ثبت اطلاعات از سوی شهروندان، آنها را جریمه میکند. هدف اصلی راهاندازی این سامانه در موضوعات مالی و مالیاتی است و البته دولت پاریس از آن برای موضوعات امنیتی هم استفاده میکند. مانند آنچه در که حوادث تروریستی سال ۲۰۱۵ رخ داد و این کشور توانست محل اختفای تروریستها را با همین سامانه شناسایی کند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند ادامه داد: آلمان برای ثبت اطلاعات اسکان سامانهای کاملاً دیجیتال راهاندازی کرده که ثبت اطلاعات از سوی شهروندان تا حداکثر ۱۴ روز بعد از اسبابکشی اجباری است و هر کس در این مدت اطلاعات خود را ثبت نکند تا هزار یورو جریمه میشود. این سامانه در مباحث مالیاتی، برنامهریزی شهری و امنیتی کاربرد دارد.
وی با بیان اینکه اقدامات کشورهای توسعهیافته در ثبت اطلاعات اسکان و تجمیع آن با دیگر سامانهها، اثر مهمی در ارتقا امنیت آنها داشته است؛ گفت: ما نیز باید در کشور این مسیر را جدیتر دنبال کنیم.
مدنی در ادامه خاطرنشان کرد: البته طی چند سال اخیر موضوع راهاندازی سامانههای دیجیتال در کشور دنبال شده است. برخی از این سامانهها با اهداف اصلی عمدتاً اقتصادی راهاندازی شده اما دستاوردهای جانبی امنیتی هم داشتهاند. بهعنوان نمونه، بانک مرکزی با سامانههای نظارت بر تراکنشها به متولی اصلی پولی و مالی کشور تبدیل شده است. این سامانهها نهتنها در کنترلهای اقتصادی مؤثرند، بلکه امکان شناسایی و مقابله با تأمین مالی تروریسم و پولشویی را نیز فراهم کردهاند. همین الگو میتواند در مورد سامانه املاک و اسکان نیز اجرا شود.
سامانه املاک، ابزاری برای پیشگیری از استقرار گروههای خرابکار
مدنی در ادامه خاطرنشان کرد: سامانه املاک و اسکان با هدف مدیریت بازار مسکن توسط وزارت راه و شهرسازی ایجاد شده است اما میتواند کارکردهای مهمی در پیشبینی و پیشگیری از اقدامات ضدامنیتی داشته باشد. ترکیب دادههای این سامانه با سامانههایی چون ثبت سفارش، بارنامه، انبارها و... میتواند به تولید اطلاعاتی برای پیشگیری از اقدامات ضد امنیتی منجر شود. نقص در هرکدام از این سامانهها، این کارکرد را مختل میکند بنابراین این سامانهها بهخصوص سامانه املاک و اسکان باید تکمیل شود.
وی گفت: اگر اطلاعات دقیق املاک سراسر کشور حتی در مناطق دورافتاده در دسترس باشد، گروههای تروریستی برای اسکان با موانع جدی مواجه خواهند شد. این اطلاعات میتواند به شناسایی املاک اجارهای که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرند کمک کند.
نقصهای سیستمی، فرصتی برای نفوذ تروریستی
مدنی با اشاره به وقایع اخیر، تأکید کرد: متأسفانه تروریستهای اجیرشده از سوی رژیم صهیونیستی توانستهاند از خلأهای موجود در سامانههایی نظیر ثبت سفارش، بارنامه و حملونقل سوءاستفاده کنند. عوامل این رژیم از طریق قاچاق خرد توسط کولهبران یا قاچاق رسمی با جعل مدارک گمرکی و بارنامههای صوری اقدام به واردات کالاهای مشکوک کردهاند.
وی افزود: یکی از مشکلات جدی ما، نبود یکپارچگی بین سامانههای مرتبط است. در کنار آن، تحریمها هم مانع بهروزرسانی تجهیزات کنترل محموله مانند x-ray شده که این خود موجب سهولت در جابجایی محمولههای مشکوک میشود.
ضرورت ساماندهی اتباع غیرمجاز
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند همچنین با اشاره به حضور اتباع بیگانه غیرمجاز در کشور، گفت: بخشی از عناصر خرابکار در حوادث اخیر، از میان اتباع غیرقانونی هستند که هیچ اطلاعاتی از آنها ثبت نشده است. این موضوع بهتنهایی زنگ خطری جدی برای امنیت کشور محسوب میشود.
لزوم رصد هوشمند ترددهای شهری
وی یکی دیگر از ضعفهای ساختاری را نبود سیستم یکپارچه برای رصد ترددهای شهری دانست و گفت: تردد خودروهای عادی در شهرها معمولاً یک رویه مشخص و تکراری در مسیرهایی تقریباً ثابت دارد که با تحلیل دادههای دوربینهای نظارتی به کمک هوش مصنوعی قابلتشخیص است. همین سیستم تحلیلی، میتواند ترددها و رفتارهای مشکوک را هم به دستگاههای امنیتی اعلام کند تا از اقدامات تروریستی پیشگیری کنند. دادههای این سیستم هم با قرار گرفتن در کنار قطعههای پازل قبل، بهخوبی میتواند از اقدامات ضدامنیتی مانند آنچه در حوادث اخیر شاهد هستیم جلوگیری کند.
مردم، رکن مکمل امنیت
وی به نقش مردم در حفظ امنیت کشور اشاره کرد و افزود: در کنار همه اینها، شهروندان هم باید در مواجهه با رفتارهای مشکوک، ازجمله توقف طولانیمدت خودروهای سبک و سنگین در برخی محلهها و معابر، فعالیتهای نامتعارف در ساعات غیرعادی یا حضور افراد ناشناس در مناطق حساس و موارد دیگری که در رسانهها اعلام شده است، موضوع را سریعاً به نهادهای امنیتی از طریق شماره تلفنهای ۱۱۰، ۱۱۳ یا ۱۱۴ گزارش دهند.
مدنی در پایان تأکید کرد: تهدیدهای رژیم صهیونیستی با ماهیت تروریستی آن، نیازمند هوشیاری دائمی و ارتقای سامانههای ملی است. امیدواریم کشور از این شرایط حساسی که به وجود آمده سربلند خارج شده و یک سیلی محکم به بدخواهان بزند.