ایمان گودرزی؛ در دنیای پرزرق‌وبرق فوتبال، همواره قراردادهای نجومی بازیکنان یکی از موضوعات داغ محافل ورزشی بوده است و افزایش چشمگیر دستمزد بازیکنان در فوتبال ایران به یک معضل بزرگ تبدیل شده است. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا این مبالغ با ارزش واقعی بازیکنان در بازار جهانی همخوانی دارد؟
این موضوع وقتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که به مقایسه دستمزد بازیکنان ایرانی در لیگ‌های خارجی با قراردادهای داخلی آن‌ها بپردازیم؛ مقایسه‌ای که زوایای پنهان اقتصاد فوتبال ایران را آشکار می‌سازد. در حالی‌که دستمزد بازیکنان ایرانی در لیگ‌های اروپایی اغلب کمتر از استانداردهای بین‌المللی است، بررسی‌ها نشان می‌دهد همین بازیکنان پس از بازگشت به ایران، قراردادهایی چند برابر بزرگ‌تر با باشگاه‌های داخلی امضا می‌کنند؛ روندی که سؤالات جدی درباره پایداری اقتصادی فوتبال ایران و ضرورت اصلاحات در نظام مالی آن مطرح می‌سازد.
واقعیت اعداد بر اساس داده‌های Capology
وب‌سایت تخصصی Capology که به ثبت و انتشار قرارداد بازیکنان فوتبال در سراسر جهان می‌پردازد، اطلاعات دقیقی در این زمینه ارائه داده است. طبق داده‌های این سایت، بازیکنان ایرانی در تیم‌های خارجی معمولاً دستمزدی به‌مراتب کمتر از رقم‌های پرداختی در لیگ ایران دریافت می‌کنند. برای مثال:
-
پیام نیازمند: دروازه‌بان ایرانی در زمان حضور در لیگ پرتغال، سالانه حدود ۱۸۰ هزار یورو (تقریباً ۱۷ میلیارد تومان) دریافت می‌کرد.
-
علیرضا بیرانوند: دستمزد او در بواویشتا ۲۱۸ هزار دلار (حدود ۱۸ میلیارد تومان) بود.
-
علی علیپور: ۱۵۹ هزار دلار (حدود ۱۳ میلیارد تومان).
-
مهرداد محمدی: ۹۲ هزار دلار (تقریباً ۷ میلیارد تومان).
افزایش چشمگیر دستمزدها در لیگ ایران
نکته قابل توجه این است که همین بازیکنان پس از بازگشت به لیگ ایران، با قراردادهایی چندین برابر بیشتر از دستمزدهای بین‌المللی روبه‌رو شده‌اند:
-
بیرانوند: قرارداد ۳۵ میلیارد تومانی با باشگاه تراکتور.
-
مهرداد محمدی: قراردادی به ارزش ۲۸ میلیارد تومان با همان باشگاه.
-
پیام نیازمند: قرارداد دو ساله با پرسپولیس به ارزش ۱۴۵ میلیارد تومان.
-
علی علیپور: مبلغی در حدود ۳۰ میلیارد تومان برای بازگشت به لیگ برتر ایران.
چرا این تفاوت وجود دارد؟
این اختلاف فاحش میان دستمزدها در داخل و خارج کشور دلایل متعددی دارد:
-
نبود سقف مشخص مالی: نبود قوانین مدون درباره سقف قراردادها، باشگاه‌ها را در پرداخت مبالغ هنگفت آزاد گذاشته است.
-
رقابت سنگین باشگاه‌ها برای جذب ستاره‌ها: این رقابت باعث پیشنهادهای نجومی می‌شود.
-
ضعف در نظارت و شفافیت مالی: نبود ساختارهای نظارتی باعث شکل‌گیری قراردادهای غیرمنطقی و غیرشفاف شده است.
این اختلاف چشمگیر میان دستمزدهای داخلی و خارجی، سؤالات جدی درباره ساختار مالی فوتبال ایران ایجاد می‌کند. آیا باشگاه‌ها می‌توانند در بلندمدت این مبالغ هنگفت را پرداخت کنند؟ آیا این وضعیت از نظر اقتصادی منطقی و قابل‌دوام است؟ و مهم‌تر از آن، آیا ادامه چنین روندی به سلامت و پایداری فوتبال کشور آسیب نمی‌زند؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها، ناگزیر باید به اصلاحات ساختاری در نظام مالی فوتبال ایران فکر کرد. تدوین قوانین مشخص برای تعیین سقف قراردادها، افزایش شفافیت مالی، نظارت دقیق‌تر بر معاملات باشگاهی و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تعادل مالی در فوتبال کشور کمک کند.
در غیر این صورت، ادامه روند فعلی نه‌تنها باشگاه‌ها را با بحران‌های مالی مواجه خواهد کرد، بلکه ممکن است اعتماد عمومی به مدیریت فوتبال نیز خدشه‌دار شود. اگرچه جذب بازیکنان با قراردادهای سنگین در کوتاه‌مدت می‌تواند موفقیت‌های مقطعی به همراه داشته باشد، اما بدون پشتوانه اقتصادی پایدار، آینده فوتبال ایران در معرض خطر خواهد بود.
257 251
