مساله توقیف «سو و شون»؛ ادبیات و اصل حرف اولویت چندم است؟

تابناک یکشنبه 11 خرداد 1404 - 08:45
عده‌ای هم مشغول آنالیز و تحلیل صحنه جشن و رقص مختلط آن هستند؛ این‌گروه از مخاطبان همچنین درباره لمس بدن نامحرم از روی پوشش لباس و حرمت شرعی داشتن یا نداشتن آن صحبت می‌کنند. در همین‌فضا، بحث هنجارشکنی صحنه‌های رقص و خلوت عاطفی زن و شوهر هم مطرح است. جمعیت دیگری هم می‌گویند جماعتِ نگران از توقیف «سو و شون»‌ که امروز برای این‌سریال گریبان چاک می‌کنند، تا دیروز به کارگردان و همسرش به‌خاطر این‌که به حکومت خدمت می‌کنند،‌ می‌تاختند.

مساله توقیف «سو و شون»؛ ادبیات و اصل قصه اولویت چندم است؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، پس از انتشار قسمت اول سریال «سو و شون» و توفیقش پس از چندساعت، موضع‌گیری‌های متفاوت و جالبی در فضای مجازی شده و اهالی این‌فضا مشغول اظهارنظر و بیان مواضع خود هستند. فارغ از اخباری که درباره علت این‌توقیف منتشر شدند و همچنین فارغ از اعتراض نرگس آبیار کارگردان سریال، باید گفت تنهاچیزی که ظاهرا این‌میان اهمیت ندارد، وزنه سنگین ادبی رمان سیمین دانشور و ادبیات معاصر ایران است. چون با خطایی که در نمایشگاه کتاب تهران رخ داد، جشن امضای اشتباهی در حاشیه نشست بررسی اقتباس تصویری از این‌رمان در سرای اهل قلم نمایشگاه برگزار شد؛ در حالی که نویسنده اثر غایب بود و به رحمت خدا رفته است. در آن‌مراسم و هیاهوی عکس و تصویرهای حضور بازیگر زن اثر در نمایشگاه، خبر چندانی از توجه به سیمین دانشور و اثر بزرگش نبود و چگونگی بالا آمدن بهنوش طباطبایی از پله‌های شبستان مصلی و تیپ و قیافه‌اش مورد توجه قرار گرفت.

حالا هم، چه مشکل پخش «سو و شون» حل شود چه نشود، ظاهرا ادبیات و اقتباس برای تولید فیلم و سریال، در اولویت چندم قرار دارند؛ همین‌طور قصه ضداستعماری نویسنده شیرازی ادبیات معاصرمان که مکان و آدم‌های قصه‌اش هم شیراز هستند. 

اما بگذارید کمی هم فضای مجازی گردش و موضع‌گیری‌ها را مرور کنیم. برخی در کنار هشتگ «سو و شون»، هشتگ «عشق ابدی»‌ را هم بالا آوردند اما رویکردها در این‌زمینه متفاوت‌اند. برخی می‌گویند وقتی «سو و شون» را توقیف می‌کنید، توقع نداشته باشید مردم سراغ «عشق ابدی» نروند. اما عده‌ای دیگر هم نوشتند با وجود چنین‌سریال‌هایی، دیگر چه نیازی به ابتذال «عشق ابدی» است؟ 

برخی از کاربران شناخته‌شده فضای مجازی که صفحاتشان توسط مخاطبان دیده می‌شود، به ساترا و رویکردش در توقیف این‌سریال تاخته و از این‌سازمان انتقاد کرده‌اند. برخی هم از ساترا متشکر و قدردان هستند. عده‌ای دیگر از کاربران، اتفاق افتاده را چه با نقشه قبلی و چه بدون نقشه قبلی، اتفاقی نخ‌نما و ترفندی قدیمی برای بهتر سروصدا کردن و دیده‌شدن «سو و شون»‌ عنوان کرده‌اند. برخی معتقدند نقشه توقیف اولیه و سپس آزادی، دیگر قدیمی شده اما جمعیتی که مقابلشان قرار دارند، این‌توقیف را به‌خاطر کج‌سلیقگی و سخت‌گیری‌های ممیزان می‌دانند که باعث فرار بیشتر جامعه مخاطبان و هنرمندان از فضای هنری کشور می‌شود. مخاطبان دیگری هم از نرگس آبیار این‌سوال را پرسیده‌اند که چه‌طور شد از «شیار ۱۴۳» به فیلمبرداری از چنان‌صحنه‌های هنجارشکنی در «سو و شون» رسیده است؟

عده‌ای هم مشغول آنالیز و تحلیل صحنه جشن و رقص مختلط آن هستند؛ این‌گروه از مخاطبان همچنین درباره لمس بدن نامحرم از روی پوشش لباس و حرمت شرعی داشتن یا نداشتن آن صحبت می‌کنند. در همین‌فضا، بحث هنجارشکنی صحنه‌های رقص و خلوت عاطفی زن و شوهر هم مطرح است. جمعیت دیگری هم می‌گویند جماعت نگران از توقیف «سو و شون»‌ که امروز برای این‌سریال گریبان چاک می‌کنند، تا دیروز به کارگردان و همسرش به‌خاطر این‌که به حکومت خدمت می‌کنند،‌ می‌تاختند. بنابراین دارند از آب گل‌آلود ماهی خود را می‌گیرند و مشغول به کار طبیعی خود هستند. این میان بیانیه اعتراضی نرگس آبیار هم باعث تعجب عده ای شد که در آن گفته شده به خط قرمزها و حدود واقف است و دیگر نمی تواند سکوت کند. 

می‌توان به نمونه‌های بیشتری از اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های مخاطبان در فضای مجازی پرداخت. اما چنین‌کاری ما را از اصل ماجرا دور می‌کند. البته باید تعیین کرد اصل ماجرا چیست؟ اگر بنا بوده اثری سترگ از ادبیات معاصر ایران، منبع اقتباس تصویری و در قالب تلویزیون منازل مردم ماندگار شود، باید به همین‌مساله پرداخت و شاخ و برگ‌های اضافه را در نظر نگرفت. تا مردم هرچه‌زودتر با اصل داستان سیمین دانشور و نگاه ضداستعماری‌ و ضد ظلمش در برهه‌ای که کتاب را نوشته آشنا شوند. اما اگر اصل ماجرا چیز دیگری است و با همان نگاه همیشگی نظریه توطئه، پای زد و بند وسط است و یا پای اعمال سلیقه در میان است؛ و چارچوب‌های قانونی اهمیت چندانی ندارند و می‌شود دورشان زد، حرف دیگری است و می‌شود با اظهار نظر و موضع، گوشه‌ای از کار را گرفت مشغول شد.

منبع خبر "تابناک" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.