دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با صدور فرمان اجرایی جدیدی هرگونه حمایت مالی آمریکا از تحقیقات زیستپزشکی خطرناک موسوم به Gain-of-Function را متوقف کرد. این فرمان ظاهراً مسیر حمایت مالی از این پروژهها در کشورهایی مانند چین و ایران را مسدود میکند. هدف این تصمیم جلوگیری از توسعه بیماری همهگیر دیگری مانند کرونا است.
براساس گزارش USAtoday، ترامپ و برخی آژانسهای فدرال آمریکا بارها این فرضیه را مطرح کردهاند که ویروس کرونا از مؤسسه ویروسشناسی ووهان نشت پیدا کرده است اما چینیها این مادعا را رد کردهاند. دولت آمریکا ظاهراً عقیده دارد تحقیقات روی ویروسها میتواند منشأ ایجاد ویروسهای جدید با قابلیت همهگیری باشد.
دستور اجرایی جدید ترامپ تحقیقات مربوط به مبحث Gain-of-Function یا «دستیابی عملکرد» را هدف گرفته است. هدف از چنین تحقیقاتی بررسی چگونگی دستکاری ویروسهاست. همچنین این تحقیقات چگونگی تکامل عوامل بیماریزایی، مانند آنفولانزای مرغی و سندرم حاد تنفسی (SARS)، را برای قویتر یا مسریتر شدن بررسی میکند. دولت آمریکا پیشازاین از چنین تحقیقاتی در آزمایشگاه ووهان، شهری که شیوع اولیه کرونا در آن گزارش شد، حمایت مالی میکرد.
براساس اعلامیه کاخ سفید، علاوهبر قطع بودجه تحقیقات Gain-of-Function، دستور اجرایی جدید قصد دارد احتمال وقوع حوادث مرتبط با آزمایشگاههای ویروسشناسی مشابه آنچه را در ووهان رخ داد، کاهش دهد. همچنین دولت آمریکا گفته بهدنبال حفاظت از شهروندان در برابر حوادث آزمایشگاهی و سایر اتفاقات امنیت بیولوژیکی است.
دولت آمریکا به دفتر سیاست علموفناوری و مشاور امنیت ملی این کشور دستور داده این سیاست را با همکاری سازمانهای تأمینکننده مالی ظرف ۱۲۰ روز اجرا کنند. محققانی که این سیاست را نقض کنند، ممکن است ۵ سال با قطع کمکهای مالی فدرال در حوزه علوم زیستی مواجه شوند.
دولت آمریکا خواستار تدوین استراتژی جدیدی برای محدودسازی و ردیابی تحقیقات دستیابی عملکرد با بودجه خصوصی و سایر فعالیتهایی است که ممکن است پیامدهای اجتماعی قابلتوجهی داشته باشند.