جالب است که بدانید از دست دادن این حس یکی از علائم مرگ است
در واقع کم شدن حس بویایی نشانه از دست دادن سلامت است سالمندانی
که حس بویایی خود را از دست می دهند بیشتر از سایر سالمندان دچار مرگ
و میر می شوند در ادامه مطلب همراه ما باشید
از دست دادن احساس بویایی یکی از دقیقترین نشانههای از دست دادن سلامتی است.
احتمال مرگ افراد سالمندی که بویایی ضعیفی دارند ۴ برابر سالمندان دیگر است.
پژوهشی جدید نشان میدهد که از دست دادن حس بویایی میتواند منادی بدخبر از دست رفتن سلامت انسان باشد.این تحقیق
بیانگر آنست که احتمال این که افراد سالمندتر با حس ضعیف بویایی طی ۵ سال آینده بمیرند، ۴ برابر بیشتر
از کسانی است که هنوز میتوانند بوها را به درستی تشخیص دهند.
در این پژوهش که توسط گروهی از پژوهشگران دانشگاه شیکاگو انجام شده، در سالهای ۲۰۰۵ / ۱۳۸۴ تا ۲۰۰۶ /
۱۳۸۵، سههزار نفر در سنین بین ۵۷ تا ۸۵ سال برای آزمایش حس بویایی ارزیابی شدند.
در این آزمایش ۵ رایحه استفاده شد که به ترتیب سختی تشخیص توسط حس بویایی عبارتند از نعناع بیابانی، ماهی،
پرتقال، گل رز و چرم.
اعضای گروه در ارزیابی دوم خود در سالهای ۲۰۱۰/۱۳۸۹ تا ۲۰۱۱/۱۳۹۰، شرکت کنندگانی را که هنوز زنده بودند بررسی کردند.
در طول ۵ سال فاصله زمانی دو ارزیابی، ۴۳۰ نفر از ۳۰۰۵ نفر (یعنی ۱۲٫۵ درصد) جان خود را از
دست دادند.
بیشتر از یک سوم (۳۹ درصد) شرکتکنندگانی که در اولین آزمایش بویایی شکست خورده بودند، قبل از پژوهش دوم مرده
بودند که در مقایسه با ۱۹ درصد جان باختگان در میان کسانی که در ارزیابی اول بویایی متوسط داشتند و
تنها ۱۰ درصد از انهایی که حس سالم بویایی داشتند، عدد قابل ملاحظهای است.
زمانی که این محققان متغیرهای آماری افراد همانند سن، جنس، طبقه اجتماعی اقتصادی (که بر مبنای تحصیل و درآمد تعیین
شده بود)، سلامت عمومی و نژاد را در نتایج خود لحاظ کردند، دریافتند آنهایی که در اولین آزمایش حس بویایی
بیشتری را از دست داده بودند، در مقایسه با دیگران احتمال بیشتری داشتند که طی ۵ سال بعد، جان خود
را از دست دهند.
پژوهشگران میگویند که هنوز مشخص نیست چرا حس بویایی ضعیف، بیان کننده از دست رفتن سلامتی است، اما به نظر
میرسد که بویایی ضعیف معیار قویتری از بقیه معیارها همچون تشخیص مشکل قلبی، سرطان یا بیماری ریه باشد.
این پژوهش نشان میدهد که در مقایسه با مشکل بویایی، تنها تخریب شدید کبد پیشبینیکننده قویتری برای مرگ بود.دکتر جایان
پینتو، استاد جراحی در دانشگاه شیکاگو و سرپرست این پژوهش میگوید: «ما فکر میکنیم که از دست دادن حس بویایی
کاربردی همانند قناری در معدن ذغال سنگ دارد.
(تا پیش از اختراع حسگرهای کمبود اکسیژن، معدنچیان با خود قفس قناری به داخل معادن ذعال سنگ میبردند، که با
توجه به حساستر بودن ریه پرنده به نسبت انسان، به محض کاهش سطح اکسیژن به سطوح خطرناک، پرنده از حال
میرفت و فرصت کافی برای خروج و فرار معدنچیان از معدن در اختیار آنها قرار میداد) این کمبود به طور
مستقیم منجر به مرگ نمی شود، اما یک هشدار است، یک سیستم هشدار اولیه که بخشی از بدن درست کار
نمیکند و آسیبی وارد شده است.
یافتههای ما میتوانند یک آزمایش بالینی مفید باشند، یک راه سریع و ارزان قیمت برای تشخیص بیمارانی که خطر جدی
سلامتی آنها را تهدید میکند
۱- آنوسمی، از دست دادن کاملحس بویایی است یا ناتوانی در شناسایی هر گونه حس کیفی بو.
۲-پاروسمی آسیب یا سوء تعبیر حس بویایی است، احساس بویناخوشایند در صورت نبود بوی بد یا در صورت وجود بوی بهطور طبیعی خوشایند.
۳-هیپوسمی کاهش حس بویاییاست. هیپروسمی حساسیت افزایش یافته نسبت به همه بوهاست.
عوامل موثر در ازدست دادن حس بویایی
۱- احتقان بینی ناشی از ( سرما خوردگی، عفونت تنفسی فوقانی، آلرژی، عفونت سینوس و کیفیت هوای پایین ) شایع ترین علل فقدان حس بویایی یا همان حس شامه است.
۲- دیگر علل فقدان حس بویایی عبارت از: شرایط پزشکی خاص مثل چاقی، دیابت، فشار خون، سوء تغذیه، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، بیماری MS، مشکلات تغذیه ای، مشکلات دندانی، شرایط مادرزادی و اختلالات هورمونی می باشد.
۳- در اورای میگرن نیز ممکن است تغییراتی در حس بویایی، چشایی و لامسه ایجاد شود.
۴- بویایی حسی است که به مرور زمان و هر چه سن بالاتر می رود ضعیف و ضعیف تر می شود. بنا بر یافته های به دست آمده از آخرین تحقیقات انجام شده، اغلب افراد در شناسایی طعم غذاها نسبت به تشخیص بوی آنها عملکرد بهتری دارند. نکته قابل توجه این است که قابلیت بویایی افراد با افزایش سن کاهش چشم گیری پیدا می کند.
۵- مصرف برخی از داروها مانند ( آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد التهاب، داروهای قلب و غیره )
۶- پولیپ بینی – رشد غیر سرطانی کوچک در بینی و سینوس ها است که سبب مسدود کردن راه بینی می شود.
۷- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند آفت کش ها و یا حلال
۸- آسیب به بینی و اعصاب بویایی در اثر عمل جراحی یا ضربه به سر
۹- پرتو درمانی برای سرطان سر و گردن
۱۰-سوء استفاده از کوکائین
ایران / دکتر حسین نژاد