به گزارش ایرنا باغداری از دیرباز در این کهن‌شهر طرفدار داشته تا جایی «یونس مروارید» در کتاب «مراغه» که چاپ دوم آن در تیر ۱۳۷۲ منتشر شد، علاقه مردم به باغ را اینگونه توصیف کرده که «اکثر مردم این شهر دارای باغ و در اصطلاح محلی «ملخاوا» یا «ملک‌آباد» هستند و به تناسب توانایی مالی خود قطعه‌های زمینی را به صورت تاکستان در می‌آوردند و در آن فعالیت می‌کنند».
جمله‌های توصیفی این کتاب از این موضوع حکایت دارد که در دهه هفتاد و سال‌های قبل از آن مشکل کمبود آب در مراغه وجود نداشت و قیمت زمین و گسترش سطح زیر باغات نیز تا این حد بالا نبود.
اما تغییر اقلیم و شرایط اقتصادی منطقه واقعیتی غیرقابل‌انکار، و کمبود آب که موجب خشک شدن برخی از باغ‌های منطقه جنوب آذربایجان‌شرقی طی سال‌های اخیر شده، اجتناب‌ناپذیر است و بر همین اساس می‌توان افزایش تقاضا برای فروش باغ و باغ‌ویلا به ویژه در مناطق مواجه با کم‌آبی را به خوبی درک کرد.
یکی از صاحبان آژانس‌های مسکن در مسیر روستای «نوا» با اشاره به این افزایش تقاضا می‌گوید: ارزش افزوده زمین‌های کشاورزی اطراف شهر افزایش و به دنبال آن سطح باغات با هدف منفعت‌طلبی و گاهی به خاطر بیکاری به صورت چشمگیر گسترش یافته است و اکنون بسیاری از صاحبان این باغ‌ها متقاضی فروش هستند.
وی که خواست نامش فاش نشود، اضافه می‌کند: اگرچه کاهش تقاضا طی ماه‌های اخیر تا حدودی ارزش ریالی باغ‌ها و باغ‌ویلاهای اطراف شهر را پایین آورده است اما همچنان تبدیل زمین‌های دیم به باغ که با تخریب محیط زیست همراه است، به وفور در اطراف این باغ‌شهر به چشم می‌خورد.
افزایش سطح باغات مراغه از ۲۰ هزار هکتار به بیش از ۳۰ هزار هکتار
مدیر امور منابع آب مراغه با اشاره به اینکه طی حدود ۱۰ سال گذشته سطح باغات این شهرستان از ۲۰ هزار هکتار به بیش از ۳۰ هزار هکتار افزایش یافته، بیان کرد: بسیاری از زمین‌های کشاورزی دیم و حتی بلااستفاده در اطراف روستایی چون کامل‌آباد، چاوان، نوا، بهنق، «اکیز قره‌ناز» و غیره طی این سال‌ها به باغ تبدیل شده که مصرف منابع آبی شهرستان را به نقطه سر به سری رسانده است.
«عبدالله فرمانی» با تاکید بر اینکه منابع آبی شهرستان بیش از این تحمل بارگذاری ندارد، اضافه کرد: افزایش سطح باغات با بیکاری جوانان روستایی و افزایش ارزش افزوده زمین‌های کشاورزی ارتباط معناداری دارد.
به گفته وی اقتصادی مراغه بر مبنای کشاورزی استوار است و مردمی که از فروش زمین صاحب سود مناسب می‌شوند، به کوه‌ها و مراتع هجوم می‌آورند و در ابتدا با کاشت گیاهان بوته‌ای و سپس نهال، به باغداری روی می‌آورند.
وی توسعه باغات به ویژه در مسیر «مردق چای» که به تولید محصول پرآب‌بر سیب اختصاص دارد را یادآوری کرده و اضافه می‌کند: باغات سیب بیشترین مصرف آب شهرستان را به خود اختصاص داده است اما بازگشت سرمایه این بخش به مراغه چندان محسوس نیست.
«فرمانی» این موضوع را هم بیان کرد که اکنون بسیاری از کوهپایه‌ها و حتی کوه‌های این مسیر به کاشت درختان سیب اختصاص یافته است و این باغ‌ها منابع آبی شهرستان را در مناطق ابتدایی حوزه آبریز به خود اختصاص می‌دهد.
به گزارش ایرنا تخریب کوه‌ها و مراتع با هدف توسعه باغات و احداث باغ‌ویلا در حقیقت مرثیه‌ای بر آب‌های سطحی و زیرزمینی شهرستان به شمار می‌رود و سرعت تغییر اقلیم را افزیاش می‌دهد.
