آب بندی فرآیندی است که در آن قطعات متحرک موتور همچون پیستون، رینگ، سوپاپ و یاتاقان به تدریج با یکدیگر همتراز و صیقلی میشوند.
به گزارش پدال، در کارخانه این قطعات با تلورانسهای میکرومتری ساخته میشوند، اما سطح آنها هنوز زبر است. رانندگی ملایم در کیلومترهای اولیه، باعث میشود:
از لحاظ عددی، منابع معتبر توصیه میکنند که این دوره معمولاً تا مسافتی حدود 800 تا 1600 کیلومتر ادامه یابد. برای نمونه، در راهنمای شرکت کیا آمده که در هزار کیلومتر اول رانندگی با خودرو شرایط خاصی باید رعایت شود. همچنین شرکت آئودی برای برخی مدلها دوره 1500 کیلومتر و حتی برخی خودروهای برقی تا 3000 کیلومتر را پیشنهاد داده است.
در ادامه، مراحل آببندی را مرحلهبهمرحله شرح میدهیم، طوری که بتوانید از همان ابتدا خودرو را به نحو مناسبی راهاندازی کنید.
اطمینان حاصل کنید که سطح روغن موتور، خنککننده، روغن گیربکس و سایر سیالات در حد مناسب هستند.
تایرها را بررسی کنید. فشار باد تایرها مطابق دفترچه باشد و اگر تایرها کاملاً نو هستند، سطح آج آنها نیاز به چند صد کیلومتر کارکرد دارد تا حداکثر چسبندگی را پیدا کند.
توصیه میشود که اولین باری که خودرو را حرکت میدهید، با سرعت ملایم و بدون بار زیاد (تعداد زیاد سرنشین، بار سنگین، یدککشی) این کار را انجام دهید.
در کارکرد اولیه 1000 تا 1500 کیلومتر از بالا بردن دور موتور تا محدوده قرمز، شتاب ناگهانی، یدککشی یا بار سنگین خودداری کنید.
از ثابت نگهداشتن سرعت در طولانیمدت خودداری کنید. توصیه شده است که بار موتور و سرعت را بهطور دورهای تغییر دهید تا اجزای موتور و گیربکس به حالت بهینه برسند.
ترمزها و تعلیق نیز در این دوره نیاز دارند در کنار یکدیگر بنشینند؛ یعنی از ترمز شدید و ناگهانی پرهیز شود تا لنت و دیسک بهدرستی باهم هماهنگ شوند.
پس از طی کردن مسافت اولیه و اطمینان از عملکرد مناسب، میتوان بهتدریج شرایط رانندگی را کمی سختتر کرد به گونهای که شتاب گیری کمی بیشتر، بار متوسط، سرعتهای بزرگراهی و بالا رعایت شود هرچند نباید دور موتور بیش از حد بالا رود.
این مرحله به موتور و گیربکس اجازه میدهد با شرایط واقعی کار هماهنگ شوند و کارایی بلندمدت بهبود یابد.
بسیاری از منابع توصیه میکنند پس از پایان دوره آببندی یک بررسی سرویس انجام گیرد که شامل بررسی و تعویض روغن موتور، فیلترها، وضعیت ترمزها، تایرها و سایر موارد در صورت لزوم است. این سرویس به عنوان نقطه شروع رسمی دوره عمر خودرو در نظر گرفته میشود.
در ادامه به نکات مهمی میپردازیم که هر مالک خودروی صفر باید رعایت کند تا از مزایای آببندی بهدرستی بهره ببرد و ریسکهای احتمالی را کاهش دهد.
هر خودروساز ممکن است توصیههای خاصی برای مدل یا موتور محصول خود داشته باشد؛ بنابراین اولین و مهمترین گام، مطالعه دفترچه راهنمای خودرو و رعایت توصیههای آن است.
شتاب شدید یا دور بالای موتور در دوره آببندی میتواند باعث سایش زودرس، خروج قطعات از حالت هماهنگ و کاهش عمر موتور شود. برای مثال، توصیه شده در 1000 کیلومتر اول استفاده از خودرو، دور موتور زیر 4 هزار دور در دقیقه نگه داشته شود.
رانندگی با سرعت ثابت برای مدت طولانی باعث میشود برخی اجزا با یکدیگر هماهنگ نشوند. بهتر است سرعتها متفاوت باشند، شتاب و ترمز ملایم داشته باشید، از رانندگی کاملاً یکنواخت اجتناب کنید.
خودروسازان توصیه میکنند که در دوره اولیه خودرو را با بار سبک، بدون یدککشی یا حمل بار زیاد استفاده کنید تا فشار کمتری بر موتور و سیستم تعلیق وارد شود.
تایرها و ترمزها نیز نیاز به زمان دارند تا عملکرد بهینه پیدا کنند؛ ترمز ناگهانی یا تایر تازه در زمان شروع استفاده از خودروی صفرکیلومتر مناسب نیست.
اگر قصد دارید خودرو را تیونینگ کرده و برخی قطعات را ارتقا دهید بهتر است این کار را بعد از پایان دوره آببندی انجام دهید تا اجزا اصلی ماشین کارکرد طبیعی خود را پیدا کرده باشند.
برخی کارشناسان بیان میکنند که با وجود کاهش دوره توصیهشده، بررسی اولیه روغن موتور و سرویس اولیه پس از حدود 1500 کیلومتر یا بیشتر میتواند مفید باشد.
توجه به محدودیتها، احتیاط بیشتر، اجتناب از فشار زیاد بر موتور و... همه اینها باعث میشود که عمر مفید خودرو افزایش و استهلاک اولیه کاهش یابد.