به گزارش خبرنگار مهر، غزال راهب رئیس مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی، امروز (دوشنبه، ۲۱ مهر) در نشست تخصصی روز جهانی کاهش خطر سوانح و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی، با اشاره به مأموریت‌های این مرکز در حوزه مدیریت بحران و تاب‌آوری شهری گفت: از منظر سازمانی، وظایف متعددی در زمینه مدیریت بحران و افزایش تاب‌آوری سکونتگاه‌ها و زیرساخت‌ها بر عهده مرکز تحقیقات است که در این خصوص اقدامات متعددی در دست اجرا قرار دارد.
وی افزود: نخستین شبکه شتاب‌نگاری کشور در مرکز تحقیقات با راهبری این مجموعه و با بهره‌گیری از اعتبارات بین‌المللی پایه‌گذاری شبکه شتاب‌نگاری در ایران انجام شده است. طبق ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران و سایر تکالیف مندرج در برنامه هفتم، مرکز تحقیقات در زمینه شناسایی محدوده گسل‌ها و تدوین دستورالعمل‌های ساخت‌وساز در پهنه‌های گسلی مسئولیت دارد.
رئیس مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی افزود: در این موضوع طی چند سال گذشته با همکاری معاونت شهرسازی و معماری وزارتخانه به‌صورت منسجم دنبال شده است. محدوده‌های حریم گسلی در چندین شهر از جمله ۹ شهر کشور تعیین و ابلاغ شده و هم‌اکنون در مرحله بررسی و تصویب در شورای برنامه‌ریزی استانها و سپس انتقال به شورای عالی شهرسازی و معماری برای ابلاغ نهایی قرار دارد.
وی گفت: در ۲۴ شهر دیگر نیز مطالعات مربوط به تعیین پهنه‌های گسلی در حال انجام است و ضوابط ساخت‌وساز در این حریم گسل‌ها بر اساس دستورالعمل‌های مصوب ابلاغ شده است. این ضوابط در سال‌های اخیر نقش مؤثری در جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرمجاز در پهنه‌های پرخطر ایفا کرده و مانع از بروز خسارات احتمالی ناشی از ساخت در مجاورت گسل‌ها شده است.
راهب با اشاره به برنامه‌های توسعه شبکه شتاب‌نگاری کشور گفت: هم‌اکنون بیش از هزار و ۶۰۰ دستگاه شتاب‌نگار در سراسر کشور نصب و فعال است و برنامه‌ریزی شده که به ۳ هزار دستگاه این شبکه توسعه یابد.
وی افزود: در همین راستا، ایجاد سیستم پاسخ سریع در برابر زلزله از مهم‌ترین طرح‌های در دست اجراست؛ سامانه‌ای که قادر باشد در لحظه وقوع زمین‌لرزه، نقطه کانونی خطر را شناسایی کرده و اطلاعات لازم را برای دستگاه‌های امدادی ارسال کند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به محل اصلی بحران دسترسی پیدا کنند.
رئیس مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی بیان کرد: در بسیاری از سوانح گذشته مشاهده شده که نیروهای امدادی به‌دلیل گستردگی محدوده سانحه، ناچار بودند به‌صورت عمومی وارد عمل شوند و گاهی تا رسیدن به نقطه اصلی حادثه، بخش زیادی از تجهیزات و زمان از دست می‌رفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: چند شهر به‌عنوان پایلوت اجرای سیستم پاسخ سریع انتخاب شده و مذاکرات و رایزنی‌های متعددی برای تأمین اعتبار این طرح انجام شده است تا در آینده نزدیک در مناطق با خطر بالای زلزله به‌صورت عملیاتی اجرا شود.
رئیس مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی درباره شناسایی ساختمان‌های ناایمن در کشور گفت: این موضوع در شهر تهران با همکاری مدیریت بحران شهرداری تهران پیشرفت قابل توجهی داشته است. تاکنون حدود ۹ هزار ساختمان ناایمن در تهران شناسایی شده و برآوردها نشان می‌دهد تعداد کل ساختمان‌های ناایمن به حدود ۱۶ هزار مورد می‌رسد. این فرآیند همچنان ادامه دارد و در استان‌های دیگر نیز سازوکارهای مشابهی از جمله تدوین چک‌لیست‌ها، الگوهای آموزشی و هماهنگی با استانداری‌ها و شهرداری‌ها در حال اجراست.
وی با اشاره به پدیده فرونشست زمین به‌عنوان یکی از چالش‌های جدی کشور گفت: شناسایی و کنترل ساخت‌وساز در عرصه‌های فرونشستی نیز در دستور کار مرکز تحقیقات قرار دارد. هرچند وزارت راه و شهرسازی در ایجاد یا کنترل نرخ فرونشست نقش مستقیمی ندارد، در این زمینه، کارگروه‌ها و کمیته‌های مشترکی با همکاری سازمان نقشه‌برداری کشور، سازمان زمین‌شناسی، سازمان نیروهای مسلح و پژوهشگاه فضایی تشکیل شده و موضوع پایش میزان فرونشست و مناطق پرریسک دنبال می‌شود.
راهب یادآور شد: نقشه پایش فرونشست کشور به‌زودی با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط به‌روزرسانی خواهد شد. تا زمان نهایی شدن این نقشه، مرکز تحقیقات موظف است استعلام‌های مرتبط با ساخت‌وساز در محدوده‌های فرونشستی را بررسی و پاسخگو باشد. تاکنون بیش از ۳۵۰ مورد پاسخ استعلام از سوی مرکز در خصوص افزایش محدوده‌های شهری و پروژه‌های ساختمانی واقع در عرصه‌های فرونشستی ارائه شده است.
