در دنیای پرهیاهوی تئاتر، صحنهها عموماً به روایت داستانهایی از زندگی مردان و دغدغههای آنها اختصاص دارد، در حالی که صدای زنان به طرز چشمگیری نادیده گرفته میشود. این نادیده انگاری نه تنها در انتخاب آثار نمایشی، بلکه در فرصتهای اجرایی و حمایتهای مالی نیز مشهود است. در برخی شهرستانهای خراسان رضوی، این چالشها به وضوح نمایان است؛ جایی که بانوان هنرمند با موانع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی متعددی روبرو هستند که مانع از بروز استعدادهایشان میشود.
به گزارش ایسنا، تئاتر، به عنوان یک هنر زنده و تأثیرگذار، میتواند ابزاری برای بیان موضوعات اجتماعی و فرهنگی باشد، اما در بسیاری از موارد، این ظرفیت به دلیل نبود آثار مناسب و عدم حمایت از هنرمندان زن، به هدر میرود. متون نمایشی غالباً به مسائل عمومی و مردانه پرداخته و از بیان تجارب و احساسات زنان غفلت میکنند. این وضعیت نه تنها به کاهش تعداد آثار تئاتر بانوان منجر میشود، بلکه باعث میشود که احساسات و دغدغههای زنان در جامعه به حاشیه رانده شوند.
زهرا مصطفوی، بازیگر و کارگردان تئاتر، این چالشها را درک کرده و بر ضرورت تغییر نگرشها و توجه به تئاتر بانوان تأکید میکند.
وی با بیان اینکه ما به محتوای بومی و متناسب با فرهنگ خود نیاز داریم، افزود: متون فعلی بیشتر به مسائل عمومی و مردانه میپردازند و این باعث میشود که نقش زنان در این آثار نادیده گرفته شود. این کمبود آثار، به ویژه در شهرستانها، موانع جدی برای هنرمندان زن ایجاد میکند و آنها را از بیان داستانهای خود محروم میسازد.
این بازیگر تئاتر با اشاره به موانع فرهنگی و اجتماعی نیز به نگرشهایی که مانع از حضور بانوان در صحنه تئاتر میشود، اشاره و اظهار کرد: بسیاری از خانوادهها هنوز به حضور بانوان در این عرصه نگاه مثبتی ندارند و این چالش فرهنگی مانع از آن میشود که زنان بتوانند به راحتی بر روی صحنه بیایند و استعدادهای خود را به نمایش بگذارند.
وی با تأکید بر اهمیت فرهنگسازی در این حوزه خاطرنشان کرد: با برگزاری کارگاهها و سمینارهای آموزشی، میتوان نگرش جامعه را به تئاتر تغییر داد. باید به مردم نشان دهیم که تئاتر میتواند به ارتقاء فرهنگ و آگاهی اجتماعی کمک کند.
تئاتر بانوان در شهرستانهای خراسان رضوی نیازمند توجه و حمایت جدی است؛ با رفع موانع موجود و ایجاد فضایی مناسب برای هنرمندان، میتوان شاهد شکوفایی این هنر و صدای نادیده شده زنان بر صحنه بود. صدای زنان باید شنیده شود و این هنر میتواند به ابزاری مؤثر برای بیان دغدغهها و مشکلات اجتماعی تبدیل شود.
مصطفوی با بیان اینکه با همکاری و همیاری یکدیگر، میتوان به آیندهای روشنتر برای تئاتر بانوان دست یافت، بیتوجهی جوانان به تجربیات پیشکسوتان را از دیگر چالشها دانست و تصریح کرد: جوانان باید از تجربیات افرادی که سالها در این عرصه فعالیت کردهاند، بهره ببرند. این یادگیری میتواند به رشد و شکوفایی تئاتر بانوان کمک کند و از تکرار اشتباهات جلوگیری کند.
وی با تأکید بر اینکه بسیاری از جوانان به جای استفاده از تجربیات پیشکسوتان، به دنبال راههای جدید هستند، بیان کرد: کمبود حمایتهای مالی و معنوی نیز یکی از چالشهای اصلی تئاتر بانوان در شهرستانها است.
این کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه تئاتر بانوان در شهرستانها به شدت نیازمند حمایت مالی است، خاطرنشان کرد: بسیاری از هنرمندان مجبورند به دلیل نبود منابع مالی، آثار خود را کنار بگذارند. این عدم حمایت نه تنها به کاهش کیفیت آثار منجر میشود، بلکه باعث میشود که هنرمندان مجبور شوند برای تأمین هزینههای خود به کارهای جانبی بپردازند و زمان و انرژی آنها به جای صرف در تئاتر، به کارهای دیگر اختصاص یابد.
وی همچنین با بیان اینکه شرایط نامناسب سالنهای تئاتر نیز بر کیفیت اجرا تأثیر میگذارد، ادامه داد: در بسیاری از شهرستانها، سالنهایی برای اجرای تئاتر وجود ندارد یا در شرایط مناسبی نیستند. این موضوع نه تنها بر کیفیت اجرا تأثیر میگذارد، بلکه باعث میشود که تماشاگران نیز از تئاتر دور شوند؛ اگر فضایی برای اجرای آثار وجود نداشته باشد، نمیتوان انتظار داشت که تئاتر بانوان به شکوفایی برسد.
تئاتر به عنوان یک هنر زنده و تأثیرگذار، همواره نقش مهمی در بازتاب واقعیتهای اجتماعی و فرهنگی ایفا کرده است. در خراسان رضوی، تئاتر بانوان به ویژه در شهرستانها با چالشهای متعددی مواجه است که مانع از شکوفایی و رشد آن میشود. بانوان هنرمند در این عرصه با محدودیتهای جدی در دسترسی به نمایشنامههای بومی و مناسب، شرایط نامناسب برای حضور در صحنه و نگرشهای فرهنگی و اجتماعی روبرو هستند که به تضعیف صدای آنها منجر میشود. این مشکلات نه تنها به محدودیت در انتخاب آثار منجر میشود، بلکه مانع از به تصویر کشیدن مسائل و چالشهای خاص زنان در جامعه میگردد.
فریبا حمیدیان، کارگردان تئاتر، با اشاره به مشکلات و چالشهایی که تئاتر بانوان در برخی شهرهای خراسان رضوی با آن مواجه هستند، گفت: برخی تنگناها مانع از شکوفایی تئاتر بانوان شده است.
وی در خصوص عدم وجود نمایشنامههای بومی و مناسب برای تئاتر بانوان افزود: در شهرستانها، ما با کمبود نمایشنامههایی مواجه هستیم که به مسائل و چالشهای زنان بپردازند. بسیاری از نویسندگان جوان به موضوعات اجتماعی و فرهنگی زنان توجه نمیکنند و این جای خالی باعث میشود که ما نتوانیم آثار تأثیرگذاری را به صحنه بیاوریم.
حمیدیان افزود: در برخی شهرستانها، به دلیل نگرشهای فرهنگی و اجتماعی، شرایط برای حضور بانوان در صحنه تئاتر فراهم نیست. این موضوع باعث میشود که بسیاری از بانوان مستعد نتوانند استعداد خود را در این عرصه به نمایش بگذارند. با این حال، ما در شهرستانها توانمندیهای زیادی داریم که میتوانند به تئاتر کمک کنند، اما نیاز به فضای مناسب و حمایت دارند.
این کارگردان تئاتر همچنین به ضرورت فرهنگسازی در جامعه اشاره و اظهار کرد: باید به مردم نشان دهیم که تئاتر یک هنر جدی و مؤثر است و میتواند به ارتقای آگاهی اجتماعی کمک کند. باید تلاش کنیم تا خانوادهها و جامعه به تئاتر به عنوان یک فعالیت فرهنگی و هنری نگاه کنند.
وی تأکید کرد: تئاتر بانوان در شهرستانها نیاز به توجه و حمایت جدی دارد. ما باید صدای خود را به گوش مسئولان برسانیم و از آنها بخواهیم که به این هنر اهمیت دهند.
تئاتر به عنوان یک هنر زنده و تأثیرگذار، همواره به عنوان آینهای از واقعیتهای اجتماعی و فرهنگی عمل کرده است. در این عرصه، زنان به عنوان هنرمندانی پرتوان و خلاق، ظرفیتهای بینظیری را از خود به نمایش گذاشتهاند. با این حال، هنوز هم در بسیاری از نقاط، چالشهای متعددی فراروی بانوان در تئاتر وجود دارد.
مجید مقدم، پیشکسوت هنرهای نمایشی نیز، با اشاره به تواناییهای خاص بانوان در ابراز احساسات و اجرای نقشها، خواستار حمایت و ایجاد بسترهای مناسب برای شکوفایی این استعدادها شد.
وی با بیان اینکه در این راستا، لازم است که جامعه و نهادهای فرهنگی با نگاهی جدید به تئاتر بانوان، به غنای فرهنگ و هنر کشور کمک کنند، افزود: زنان در این حوزه نه تنها به تواناییهای ویژهای دست یافتهاند، بلکه در برخی موارد از آقایان نیز توانمندتر هستند.
مقدم بیان کرد: زنان در تئاتر دارای احساساتی عمیقتر و توانایی بیشتری در ابراز آنها هستند؛ این ویژگیها به آنها کمک میکند تا شخصیتها را به شیوهای باورپذیر و تأثیرگذار به تصویر بکشند.
وی با اشاره به اینکه این توانایی در نمایش احساسات و انتقال آنها به مخاطب، یکی از نقاط قوت بانوان در عرصه تئاتر است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: با فراهم کردن بسترهای مناسب و حمایتهای لازم، میتوان به پیشرفت تئاتر بانوان کمک کرد و از این طریق به غنای فرهنگ و هنر افزود.
این پیشکسوت هنرهای نمایشی همچنین به ضرورت بازنگری در نگرشها و دیدگاههای موجود نسبت به تئاتر بانوان اشاره کرد و گفت: تئاتر یک هنر جمعی است و برای ارتقاء آن، نیاز به همکاری و همفکری تمامی هنرمندان وجود دارد. باید به بانوان اجازه داده شود تا به طور آزادانه و بدون هیچ گونه محدودیتی، استعدادهای خود را به نمایش بگذارند.
مقدم در ادامه با تأکید بر اینکه نهادهای فرهنگی باید به این مسئله توجه کنند و با حمایت از پروژههای تئاتر بانوان، به رشد و شکوفایی این عرصه کمک کنند، افزود: اگر به توانمندیها و پتانسیلهای زنان در تئاتر توجه شود، میتوانیم شاهد تحولاتی شگرف و مثبتی در این حوزه باشیم. بانوان با عشق و علاقهای که به این هنر دارند، میتوانند نقشهای مهمی را ایفا و به غنای تئاتر کشور کمک کنند.
بدون شک با همکاری و همیاری هنرمندان، نهادهای فرهنگی و جامعه، میتوان به آیندهای روشنتر برای تئاتر بانوان دست یافت و به غنای فرهنگ و هنر کشور کمک کرد. تئاتر بانوان در خراسان رضوی نه تنها میتواند به ارتقاء فرهنگ و آگاهی اجتماعی کمک کند، بلکه به عنوان یک پدیده فرهنگی، قدرت بیان و تأثیرگذاری زنان را نیز به نمایش خواهد گذاشت.