سخنان اخیر معاون اجرایی رئیسجمهور مبنی بر اینکه در شرایط فعال شدن «اسنپبک» و فشار تحریمها، استیضاح وزرا به معنای «تحریم مضاعف» است، در واقع تلاشی است برای تعلیق یکی از مهمترین ابزارهای نظارتی مجلس در نظام جمهوری اسلامی ایران. اما تجربه نشان داده است که در شرایط بحرانی، ناتوانی در تصمیمگیری، انفعال مدیریتی و ضعف در اداره امور، بهمراتب خطرناکتر از هر فشار خارجی است.
کشوری که به تعبیر مسئولانش در وضعیت «جنگ اقتصادی» قرار دارد، بیش از هر زمان دیگر به آرایش جنگی مدیریتی نیازمند است؛ نه به حفظ مدیرانی که حتی در روزهای عادی نیز از هماهنگی و کارآمدی عاجز بودهاند. اگر دولت در یک سال گذشته در اصلاح ترکیب تیم اقتصادی و اجتماعی خود تعلل کرده، این مجلس است که باید با استفاده از استیضاح، مسیر ترمیم و بازسازی اعتماد عمومی را هموار کند.
در هیچ نظام سیاسی، شرایط بحرانی توجیهی برای توقف نظارت نیست. درست برعکس، بحرانها لحظههایی هستند که ضعف ساختاری و ناکارآمدی مدیریتی بیشتر آشکار میشود و چنانچه در این زمانها دست نهادهای نظارتی بسته شود، کشور در سراشیبی سقوط خواهد افتاد.
در تاریخ همین سرزمین نیز بارها دیدهایم که تغییر فرماندهان در سختترین مقاطع، عامل نجات بوده است. در دوران دفاع مقدس، تغییر فرماندهان میدانی نه نشانه تزلزل، بلکه نشانه بلوغ مدیریتی بود؛ چراکه هدف، پیروزی بود نه حفظ موقعیت فردی افراد. امروز هم در جبهه اداره کشور، همان منطق باید حاکم باشد، تغییر برای کارآمدی، نه برای تسویهحساب.
آنچه امروز کشور را تهدید میکند، صرفاً تحریم خارجی نیست؛ بلکه خستگی، محافظهکاری و روزمرگی مدیری است که جای روحیه فرماندهی را گرفته است. در چنین وضعیتی، تعویض چند وزیر نه نشانه بیثباتی، بلکه گامی ضروری برای بازگرداندن شتاب و نشاط به بدنه دولت است.
نمایندگان مردم باید بهدرستی تشخیص دهند که «آرامش» مورد اشاره دولت، اگر از جنس سکون و رکود باشد، برای کشور سمّ است. آرامش واقعی از دل پاسخگویی و کارآمدی بیرون میآید، نه از تعویق مسئولیتها.
بنابراین، درخواست برای کنار گذاشتن ابزار استیضاح در شرایط کنونی، نوعی نادیده گرفتن وظایف قانونی و اخلاقی مجلس است. اکنون که نشانههای ناکارآمدی در بخشهایی از دولت آشکار شده، تعارف با وزرا خیانت به مردم است.
کشور در بحران است، بله؛ اما بحران، دلیل بقا نیست، دلیل تغییر است. کشتی در طوفان به ناخدای تازه نیاز دارد، نه به دعا برای آرام شدن دریا.