به گزارش شمال نیوز، گلستان، با حدود هزار روستا و آبادی نه تنها به عنوان قطب کشاورزی شمال ایران شناخته میشود، بلکه روستاهایی دارد که از میان انبوه، چون ستارگان درخشان، با تمرکز بر تولید خاص، گردشگری و صنایع دستی، الگویی از خودکفایی و نوآوری روستایی را ترسیم کردهاند.
در میان روستاهای گلستان، وامنان، پنج پیکر و عطاآباد و چند نمونه مشابه، هر کدام داستانی از استقامت محلی و پتانسیلهای بومی روایت میکنند و در روز روستا، یادآور این هستند که توسعه پایدار، از همین خاکهای حاصلخیز برمیخیزد.
وامنان؛ طلای سرخ دامنههای البرز
وامنان، روستایی در بخش چشمهساران شهرستان آزادشهر، با ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا و قرارگیری در دامنههای جنوبی البرز شرقی، از دهه ۷۰ مسیری شگفتانگیز را پیمود و از کشت سنتی به قطب تولید زعفران استان بدل شد.
امروز، بیش از ۴۰۰ هکتار از اراضی این روستا و ۵۰۰ هکتار اطرافش زیر کشت طلای سرخ است، و تعاونی محلی با ۹۸۶ عضو از ۶۰ روستا، زنجیره تولید را مدیریت میکند.
زعفران وامنان، به دلیل عدم استفاده از علفکش، حشرهکش و نهادههای شیمیایی، به عنوان سالمترین زعفران کشور شناخته میشود که نه تنها درآمد سالانه میلیونها ریال برای کشاورزان ایجاد کرده، بلکه جشنواره پاییزی زعفران را به رویدادی فرهنگی-گردشگری تبدیل کرده است.
داستان وامنان، روایت یک تحول است: در سال ۱۳۷۲، نخستین مزارع آزمایشی کاشته شد و حالا، با ارقام مقاوم به خشکسالی، این روستا الگویی برای کشت گلمحمدی و گاوزبان به عنوان گیاهان دارویی بومی شده.
وامنان نماد این است که چگونه یک محصول سنتی با دانش محلی و حمایت تعاونی، میتواند مهاجرت معکوس ایجاد کند و جوانان را به بازگشت به زادگاه ترغیب نماید.
پنج پیکر؛ بازار پارچه شمال کشور
در دهستان جعفرآباد جنوبی بخش مرکزی شهرستان ترکمن، روستای پنج پیکر به معنای (پنج شهید مدفون در روستا) امروز به عنوان قطب فروش پارچه شمال ایران میدرخشد.
کارگاه تولید مبل در روستای عطاآباد
بیش از ۳۰۰ مغازه فعال پارچهفروشی، همراه با بازار داغ دستفروشان در روزهای پنجشنبه و جمعه، این روستا را به مرکزی تجاری تبدیل کرده که سالانه هزاران بازدیدکننده از مازندران تا خراسان را جذب میکند اما جذابیت پنج پیکر فراتر از تجارت است.
اولین روستای فیبرنوری استان، با دسترسی پرسرعت به اینترنت، نمادی از تلفیق سنت و مدرنیته است.
در سال ۱۳۹۷، کتابخانهای به نام دولتمحمد بالقزل شاعر محلی در خیابان دهیاری افتتاح شد و از بزرگانش میتوان به خوجه گلدی قاریایری، عالم برجسته ترکمنی، اشاره کرد.
این روستا، با سیاستهای همسانسازی نامها از بَشیوسقا به پنج پیکر، داستانی از حفظ هویت قومی در دل توسعه اقتصادی روایت میکند و بر اهمیت حفظ میراث فرهنگی در مسیر پیشرفت تأکید دارد.
عطاآباد؛ روستای ۵۰۰۰ نفری، ۳۲۰۰ شغل خلق کرد
شمال شرق گرگان، در شهرستان آققلا، عطاآباد را در بر میگیرد؛ روستایی که با بیش از ۴۵۰ واحد تولیدی و نمایشگاهی مبلمان، به قطب تولید مبل ایران بدل شده.
در این روستای پنج هزار نفری، صنعت مبل از دهه ۱۳۸۰ ریشه دواند و حالا با ایجاد سه هزار و 200 شغل مستقیم و غیرمستقیم به ۳۰ روستای دیگر استان گسترش یافته و کارگاههای تولید مبل، رنگکاری، میز نهارخوری و جلو مبلی، با تمرکز بر طراحیهای سنتی ترکمنی و مدرن، بازارهای ملی را تأمین میکنند.
فاصله ۴۰ کیلومتری از گرگان، عطاآباد را به مرکزی ایدهآل برای خریداران تبدیل کرده و فروشگاهها با ساعات کاری طولانی حتی در جمعهها، نمادی از کارآفرینی روستایی است.
شفیعآباد؛ شیرینی بهار در مزارع توت فرنگی
در بخش فندرسک شهرستان زیرآباد، شفیعآباد با مزارع گسترده توتفرنگی، به قطب تولید این میوه در استان بدل شده است.
جشنواره سالانه توتفرنگی در اردیبهشتماه، با جذب گردشگران، رویدادی فرهنگی-اقتصادی است که هزاران کیلوگرم محصول را به بازارهای شمال عرضه میکند.
این روستای کوهپایهای، با خاک حاصلخیز و آبوهوای معتدل، نه تنها توتفرنگی، بلکه سبزیجات ارگانیک تولید میکند و با بومگردیهای محلی، گردشگری کشاورزی را ترویج میدهد.
رضا آباد؛ نهالهای فندرسک، ریشههای سبز آینده گلستان
نزدیک شفیعآباد، رضا آباد فندرسک به عنوان بزرگترین مرکز تولید نهال استان شناخته میشود.
با تمرکز بر نهالهای میوه، زینتی و جنگلی، این روستا سالانه میلیونها نهال را به سراسر کشور عرضه میکند و در احیای جنگلهای هیرکانی نقش کلیدی ایفا مینماید. داستان رضا آباد، از یک گلخانه کوچک به شبکهای از تولیدکنندگان، نماد پایداری محیطی است و پیامی از مسئولیت جمعی برای حفظ منابع طبیعی میفرستد.
زیارت؛ جاجیمهای گرگان، بافت فرهنگ در تار و پود سنت
زیارت، روستای هدف گردشگری در شهرستان گرگان، با ثبت ملی به عنوان روستای جاجیمبافی، بیش از ۴۰ هزار هنرمند صنایع دستی استان را نمایندگی میکند و چشمههای آبگرم، جنگلهای انبوه و کارگاههای جاجیم، این روستا را به مرکزی برای گردشگری روستایی تبدیل کرده است.
در این روستا بیش از ۸۳ رشته صنایع دستی از نساجی سنتی تا سفال تولید میشود. زیارت، با ۳۹ منطقه نمونه گردشگری استان، داستانی از همزیستی طبیعت و فرهنگ روایت میکند و بر پتانسیل ۳۷ روستای هدف گردشگری گلستان تأکید دارد./ل