به گزارش شمال نیوز، مازندران بیش از سه هزارو ۵۰۰ روستا دارد و حدود نیمی از جمعیت این خطه شمالی را روستاییان تشکیل می دهند، جمعیتی که طی ۲ دهه گذشته میزبان دائمی و موقت انبوهی از هموطنان شهری از نقاط مختلف کشور شدند، بدون اغراق باید بگوییم که در دورترین نقاط روستایی این خطه شمالی افرادی ساکن شدند که به عنوان شهروندان اصیل شهرهای مختلف کشور به ویژه تهران هستند. یعنی باید بگوییم همه این افراد دهاتی شدند!

مازندران به دلایل برخورداری از مناظر بی بدیل طبیعی و تاریخی برای افراد غیربومی جذاب است و این شاخص ها و ویژگی های طبیعی موجب شده تا آنها در این دیار سرسبز و خوش آب و هوا به فکر تهیه سرپناهی برای خود و خانواده باشند.

اگرچه خرید و فروش زمین و ساخت ویلا در مازندران قصه تازه ای نیست و بارها این موضوع مورد بررسی قرار گرفته اما این بار داستان به گونه ای دیگر رقم خورده است، یعنی علاوه بر این که تقاضای بالا و نامعقول برای خرید زمین یک هرج و مرج شدید در قیمت ها ایجاد کرده است، بلکه نقش روستاییان به عنوان مولد انواع محصولات کشاورزی و صنایع دستی تحت تاثیر افراد غیر بومی بسیار کم رنگ شده است.

مصداق بارز کم رنگ شدن مولد بودن دهاتی های استان مازندران این که حتی طرح های توسعه ای استان در مناطق روستاها به انحراف رفته است.

طبق اعلام رسمی رییس سازمان برنامه و بودجه وقت مازندران از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال گذشته یکهزار و ۲۷۵ طرح سرمایه‌گذاری با ۲هزار هکتار مصوبه تغییر کاربری شورای برنامه ریزی دریافت کرد. اما طبق بررسی و پایش، حدود ۷۰ درصد تغییر کاربری زمین برای اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری انحراف داشته و به جای اجرای طرح های تولیدی، ویلا و کافی شاپ در این اراضی احداث شده است.

نکته مهمتر این که ۷۵ درصد مصوبات شورای برنامه‌ریزی در مقوله تغییر کاربری زمین برای اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری مربوط به جهاد کشاورزی و شیلات، هفت درصد صنعتی و پنج درصد گردشگری بوده است، در پایش اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری که با مصوبات شورای برنامه‌ریزی تغییر کاربری زمین را دریافت کرد، بعضی از طرح ها اصلا جایش پیدا نشده است.

هرچند زمین خواری، تغییر کاربری های غیر مجاز در عرصه های طبیعی و کشاورزی بویژه در مناطق ساحلی و حاشیه جاده های اصلی و فرعی همواره از دغدغه های جدی استان مازندران بوده، ولی اکنون یا زمین در سواحل دریای خزر برای تصرف و حتی خرید و فروش وجود ندارد یا بسیار گران و حتی در برخی از مناطق با تهران برابری می کند، اما آنچه در حال حاضر سبب نگرانی بیش از حد شده است، تقاضای زیاد برای معامله زمین های شالیزاری کشت شده و باغ های بارور شده است.

به نظر می رسد پس از محو شدن رنگ آبی دریا از چشم انداز جاده های ساحلی مازندران، ناپدید شدن رنگ سبز شالیزارها از عمده حاشیه جاده های اصلی و حتی فرعی استان و گسترش بایر شدن زمین های کشاورزی در حاشیه راه ها، اکنون زنگ خطر فروش زمین های کشاورزی در مناطق مختلف چه زمین های دارای سند و یا بدون سند، داخل و یا خارج بافت با قیمت های نجومی به صدا درآمده است.

گسترش ویروس زمین سوز به مناطق ییلاقی مازندران

بررسی‌های تاریخی از زندگی در مناطق ییلاقی مازندران نشان می دهد که مردم این خطه شمالی در قالب کوچ از اواخر خرداد تا اوایل مهر ماه با هدف کشاورزی دامداری، علوفه کاری، زنبورداری و باغداری سیاه ریشه و گیاهان دارویی صورت می گرفت، اما از یک دهه گذشته این فعالیت ها روز به روز با هجوم زمین خواران در حال کم رنگ شدن است. یعنی فعالیت های عشایری استان نیز تحت تأثیر قرار گرفته است.

پس از اشباع ویلاسازی در مناطق جلگه ای و کوهستانی غرب مازندران توسط افراد بومی و غیربومی، اکنون این ویروس زمین سوز به مناطق ییلاقی استان سرایت کرده و مناطق بکر را در معرض تهدید سودجویان قرار داده است.

از قدیم یک روستایی چند تا مرغ، دو سه راس گاو داشت، باغچه ای و سبزی و تولیداتی داشتند که متاسفانه امروز با گسترش ویلاسازی های انجام شده، دیگر آن روستا روستای مولد نیست و این معضلی اساسی است که باید برای آن راهکاری یافت.

مازندران همواره در گذر تاریخ با دو رنگ آبی دریا و سرسبزی جنگل و شالیزارها، نه تنها برای مسافران و گردشگران این خطه، بلکه برای کسانی که از جاده های این استان به عنوان گذرگاه برای رسیدن به مقصدشان در شرق و غرب ایران استفاده می کردند، تبدیل به خاطره می شد و از طرفی این استان با تولید بیش از هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تن در ۷۲ نوع محصولات کشاورزی به ویژه برنج، مرکبات، کیوی، لبینات، گوشت و محصولات شیلاتی برابر با ۱۱ درصد ارزش افزوده محصولات کشاورزی کشور، نقش مهمی در امنیت غذایی و گردشگری دارد.

چشم انداز آبی دریای خزر سال هاست که در پس برج و باروهای ویلاها، هتل ها و متل ها، پایگاه های نظامی و انتظامی و سازه هایی از این دست از نگاه رهگذران پنهان شده و تنها خاطره ای از آن برای افراد مسن و کهنسال باقی مانده است، همچنین چشم اندازهای سرسبز شالیزارهای حاشیه جاده های این استان نیز با روند شتابانی در حال تبدیل شدن به سازه های آجری و سیمانی است و امروز هم گسترش خرید و فروش زمین های کشاورزی توسط غیر بومیان در داخل روستاها، کشاورزی را به شدت تهدید می کند.

نتیجه این که امروز دهاتی بودن در مازندران چه بسا افتخاری است به طوری که بسیاری از جوانان در سال های اخیر داشتن زمین و خانه در دهات پدری را نوعی فخر فروشی و در واقع پوز می دهند./ل