شورشیان حاکم بر دمشق میگویند که قصد دارند هر چیزی را که به نظام رئیسجمهور پیشین سوریه، بشار اسد، مربوط میشود حذف کنند و «انقلاب»ی را صادر کنند که به گفته آنها دیکتاتوری را سرنگون کرده است؛ این حذف حتی شامل پرچم رسمی کشور و نشان آن نیز میشود.
اما واقعیت این است که این حذف تا جایی پیش رفته که حافظه تاریخی سوریه را از دستاوردهایی جدا کرده که هیچ ارتباطی با نظام اسد پدر و پسر ندارند، بلکه به خود سوریه به عنوان یک وطن عربی مربوط میشوند.خالد الجیوسی نویسنده و تحلیلگر عربی در این خصوص با انتشار یادداشتی در روزنامه رأی الیوم نوشت: «احمد الشرع رئیسجمهور انتقالی سوریه که میگوید به وحدت سرزمینی سوریه پایبند است، فرمانی درباره تعطیلات رسمی کشور صادر کرده است.
اما این فرمان برای مردم سوریه بیاهمیت نبود؛ آنها میپرسند که چرا در این فرمان، جنگ آزادسازی تشرین، و روز شهدا حذف شدهاند و به جای آنها، روز آزادی در دسامبر ۲۰۲۴، یعنی روز سقوط نظام اسد، و روز انقلاب در مارس ۲۰۱۱، ماه آغاز "انقلاب" علیه دولت پیشین سوریه، گنجانده شدهاند».در ادامه این یادداشت آمده است که جنگ تشرین متعلق به نظام پیشین سوریه نبوده، بلکه سربازان ارتش عربی سوریه در آن شرکت داشتند. در آن زمان، ارتشی که پس از سقوط اسد کاملاً منحل شد، توانست رصدخانه جبلالشیخ را بازپس گیرد؛ رصدخانهای که امروز بار دیگر تحت اشغال اسرائیل است و در دهه هفتاد توسط سربازان ارتش سوریه از اسرائیل پس گرفته شد، اما پس از سقوط نظام اسد پسر، بدون مقاومت دوباره به اسرائیل واگذار شد.
این جنگ با حمله غافلگیرکننده دو ارتش مصر و سوریه به نیروهای صهیونیستدر ارتفاعات جولان و سینا با هدف آزادی سرزمین های اشغالی 1967 شامل بلندی های جولان، شبه جزیره سینا و بخشی از اراضی فلسطینی آغاز شد و از مهم ترین نتایج این جنگ آزادشدن 600 کیلومتر مربع از یک هزار و 860 کیلومتر مربع مساحت جولان بود که در نتیجه آن افسانه فرماندهان ارتش صهیونیستی درباره شکست ناپذیری این ارتش برای اولین بار پس از تاسیس اینرژیم در هم شکست..
حال با این تصمیم ابومحمد الجولانی فرمانده شورشیان حاکم بر سوریه، مردم این کشور پرسشهای جدی درباره علت حذف نام این جنگ و پیروزی سوریه بر اسرائیل مطرح کردهاند، چرا که این پیروزی تنها متعلق به حافظ اسد، رئیسجمهور فقید سوریه نیست بلکه یادآور جنگ آزادسازی تشرین در ۶ اکتبر ۱۹۷۳ است. رسانههای مصری نیز به این اقدام «سوریه جدید» واکنش نشان دادند.
مجری مصری لمیس الحدیدی، در اینباره گفت: «سوریه امروز تصمیمی عجیب گرفت و بزرگداشت پیروزی که مصادف با ششم اکتبر است را لغو و تعطیلی رسمی آن را حذف کرد، با وجود اینکه ارتش اول سوریه در جبهه جولان میجنگید و مصر ارتش دوم و سوم را در اختیار داشت».
او با لحنی انتقادی ادامه داد: «گویی نظام جدید سوریه میخواهد یاد ششم اکتبر را که در آن بهطور علنی علیه دشمن اسرائیلی شرکت داشت، پاک کند؛ دشمنی که هنوز جولان و جبلالشیخ را در اشغال دارد و با آسودگی در نزدیکی پایتخت دمشق در حال توسعهطلبی است».
این انتقاد رسانههای مصری از نظام جدید سوریه چشمگیر و حتی برای نظام الجولانی شرمآور به نظر میرسد و تأکیدی است بر هویت عربی مصر و دشمنی ریشهدار آن با اسرائیل، حتی با وجود داشتن پیمان صلح. لمیس الحدیدی سخنان خود را چنین به پایان رساند: «هر کسی انتخابهای خودش را دارد، اما ما در مصر، این روز را روز پیروزی بر دشمن میدانیم و همینطور باقی خواهد ماند.
ما همچنان به فرزندانمان آموزش خواهیم داد که این دشمن است تا زمانی که کشور فلسطین تشکیل شود، و به آنها یاد خواهیم داد که روز ششم اکتبر روز پیروزی است و به عنوان تعطیلی رسمی و جشن پیروزی باقی خواهد ماند».نویسنده در ادامه مینویسد: «فرمان احمد الشرع تنها به حذف جنگ تشرین از حافظه تاریخی سوریه محدود نشد، بلکه به حذف روز ملی شهدا در ششم ماه مه ۱۹۱۶ نیز رسید؛ روزی که یادآور اعدام شمار زیادی از نخبگان ملیگرای سوری و لبنانی به دست جمال پاشا، معروف به خونریز، در میدان مرجه دمشق است. این اعدامها پس از درخواست علنی و قهرمانانه آنها برای استقلال و آزادی صورت گرفت».جمال پاشا در شکنجه و مجازات مخالفان خود به روشهای مختلفی از جمله قرار دادن آنها بر روی "خازوق" (به میل کشیدن) مهارت داشت.
با یادآوری جنایات عثمانیها علیه مردم سوریه، بسیاری از سوریها به یاد این موضوع خواهند افتاد که نظام جدیدشان متحد ترکیه است؛ کشوری که اصلیترین حامی سقوط نظام اسد بود. بنابراین، این تصمیم در راستای خوشایند متحد ترکیه و حذف هر چیزی است که ممکن است به عثمانیها و تاریخ اشغال چهار قرنی آنها بر سرزمینهای عربی توهین بازگردد.مرکز دیده بان حقوق بشر سوریه (که مخالف نظام اسد بود) نیز از تصمیم مقامات جدید برای لغو تعطیلات ششم مه و ششم اکتبر ابراز شگفتی و تأسف عمیق کرد؛ دو مناسبتی که نمادهای ملی ریشهداری در وجدان مردم سوریه به شمار میروند.
این مرکز هشدار داد که دستکاری در حافظه ملی یا تلاش برای بازنویسی تاریخ بهمنظور خدمت به حال حاضر، تهدیدی واقعی برای هویت جامع سوریه و ارزشهایی است که مردم سوریه را در برابر استبداد و اشغال در همه اشکالش متحد میسازد.
فرمان جدید الجولانی؛ چهار مناسبت را که پیشتر تعطیلات رسمی محسوب میشدند لغو کرده است: «انقلاب هشتم مارس»، «روز معلم»، «جنگ تشرین» و «روز شهدا».در فهرست جدید، برخی مناسبتهای دینی و ملی همچنان باقی ماندهاند، از جمله: عید فطر، عید قربان، آغاز سال هجری، میلاد مسیح، عید پاک برای فرقههای مسیحی شرقی و غربی، روز جلاء (خروج نیروهای استعمارگر) و روز کارگر.این اتفاق در حالی رخ میدهد که همزمان، رئیس شورای آموزش عالی ترکیه (YÖK)، دکتر ایرول اوزوار، از پروژهای جدید برای تأسیس «دانشگاه دوستی ترکیه – سوریه» در پایتخت دمشق خبر داده است
.اوزوار اشاره کرد که توافقنامه تأسیس این دانشگاه طی روزهای آینده امضا خواهد شد و برنامهای نیز برای افتتاح شعبهای از آن در شهر حلب در نظر گرفته شده است. این خبر را خبرگزاری ترکیهای DHA منتشر کرده است.در هر صورت، نمیتوان این تصمیمها برای حذف جنگ تشرین و لغو بزرگداشت شهدای عثمانی را جدا از نیت آشکار حاکمان جدید دمشق دانست؛ نیتی که هدفش پایان دادن به سوریهای است که عربها و غرب آن را با اندیشهای مقاوم و موضعی ضد اسرائیلی میشناختند.
هدف آنها ایجاد سوریهای جدید با اتکا به «اسلام سکولار» که به گفته آنان بر پایه آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی بنا شده، است.حتی برخی فراخوانها تا آنجا پیش رفتهاند که خواستار توقف گوش دادن به صدای فیروز شدهاند، چرا که او بخشی از صبحهای «سوریه اسد» بوده که مردم به آن عادت داشتند، و پیشنهاد دادهاند که به جای آن، سرودهای دینیای پخش شود که به تعبیر آنها برای «سوریه آزاد» شایستهتر باشد.
سلیمان امین نویسنده سوری نیز در بررسی پیامدهای سیاسی و تاریخی حذف یادبود جنگ «تشرین» (اکتبر ۱۹۷۳) از تقویم رسمی سوریه نوشت که حذف این مناسبت که نقطه عطفی در تاریخ مبارزه عربی با اسرائیل بود و توانست افسانه «ارتش شکستناپذیر» اسرائیل را در هم بشکند و مفهوم مقاومت مسلحانه را در وجدان ملی سوریها تثبیت کند، نه فقط یک تصمیم اداری، بلکه اقدامی هدفمند برای بازنویسی حافظه ملی سوریه و تضعیف یکی از ستونهای هویت ملی و امنیتی این کشور است.وی نیز بر این باور است که این اقدام، بهزعم تحلیلگران، در راستای منافع اسرائیل و متحدانش قرار است؛ زیرا با حذف نمادهای مقاومت، سوریه از معادله تاریخی «منازعه عربی–صهیونیستی» خارج میشود و اشغال جولان به یک واقعیت غیرقابل چالش تبدیل میشود.این نویسنده سوری در ادامه به تأثیرات این تصمیم بر نسلهای جوان سوریه اشاره میکند؛ نسلی که در سایه جنگ داخلی، فروپاشی نهادهای آموزشی و رسانهای و نبود روایت ملی منسجم، در معرض شکلگیری آگاهی جدیدی قرار دارد که ممکن است با پذیرش وضعیت موجود و بیتفاوتی نسبت به اشغال جولان همراه باشد.