این گزارش نشان میدهد که نسبت موجودی انبار به فروش طی سه سال گذشته (از سال ۱۴۰۱ تاکنون) روندی صعودی داشته و اکنون از میانگین پنجساله خود بالاتر ایستاده است. این موضوع نشان میدهد که خودروسازان طی این سه سال تمایل بیشتری به انبار کردن محصولات خود داشتهاند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، شاخص موجودی انبار خودروسازان در بهار سال جاری به ۸۰.۶ واحد رسیده است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییر قابلتوجهی نداشته اما اگر آن را با زمستان ۱۴۰۳ بسنجیم رشد حدود ۰.۲۶ واحدی را نشان میدهد. این رقم بیانگر آن است که حجم خودروهای باقیمانده در انبار خودروسازان تقریبا مشابه سال گذشته است، رشد محقق شده نسبت به زمستان نیز بیشتر متاثر از اثرات فصلی است. چراکه عموما در ابتدای سال موجودی انبار رو به افزایش میرود و در ماههای پایانی سال خودروسازان محصولات خود را از انبار خارج میکنند.
بهخصوص اینکه در مورد صنعت خودرو انتظار برای رشد رسمی قیمت در ماههای ابتدایی سال انگیزهای قوی برای افزایش موجودی محصول در انبار ایجاد میکند. به زبان ساده، شاخص موجودی انبار نشان میدهد چه میزان از تولیدات هنوز فروخته نشده و در انبار شرکتها باقی مانده است. وقتی این شاخص بالا میرود، یعنی تولید جلوتر از فروش حرکت کرده و انبارها پرتر شدهاند و اگر پایین بیاید، نشانه خالی شدن انبارها و افزایش فروش است.
در کنار این شاخص، نسبت موجودی انبار به فروش نیز معیار مهمی برای سنجش وضعیت صنعت است. این نسبت برای خودروسازی کشور در بهار امسال به ۰.۳۳ میرسد، یعنی به طور میانگین یکسوم از ارزش فروش خودروسازان در سهماه ابتدایی امسال، خودرو در انبارهای آنها باقی مانده است. این رقم نسبت به زمستان گذشته و بهار سال قبل اندکی افزایش یافته و نشان میدهد که سرعت فروش خودروها کمی کاهش پیدا کرده است.
وقتی این نسبت رشد میکند، بهطور معمول یا تقاضا افت کرده یا تولیدکنندگان ترجیح دادهاند محصولات را با فاصله زمانی بیشتری روانه بازار کنند. از آنجا که تقاضا برای صنعت خودرو (با قیمت رسمی) هنوز بیشتر از از عرضه است. این موضوع را میتوان به تمایل خودروسازان به انبار کردن بیشتر محصولات در بهار امسال نسبت داد. بهخصوص اینکه در سهماه ابتدایی امسال خودروسازان انتظار زیادی برای اصلاح قیمت داشتند، بنابراین ترجیح میدادند تا بخشی از محصولات خود را در انبار نگه دارند تا در آینده بتوانند با قیمت بالاتری بفروشند. این انتظار تا حدی قوی بود که با پایان بهار بزرگترین خودروساز کشور با نارضایتی از تعلل سازمان حمایت، خود دست به رشد قیمت محصولاتش زد که حواشی حاصل از آن هنوز ادامه دارد.
البته همانطور که اشاره شد با وجود چنین انتظاری شاخص موجودی انبار نسبت به بهار سال گذشته تغییر چندانی نداشته است. بنابراین گرچه آنها سرعت فروش خود را در سه ماه اول سال کاهش دادند اما نمیتوانستند تغییر معناداری در آن دهند؛ علاوه بر احتمال برخورد نهادهای نظارتی با شرکتها، کمبود نقدینگی نیز از عوامل محدودکننده در رشد موجودی انبار بوده است. بنابراین خودروسازان در انباشت محصولات خود در انبار در بهار امسال رویکردی محتاطانه داشتهاند.