کمتر احساسی به اندازه تجربه اولین سقوط تمام عیار بازار ارزهای دیجیتال وحشتناک است. سبد سرمایه خود را باز میکنید و با دریایی خونین از رنگ قرمز مواجه میشوید. داراییای که هفته پیش شما را به اوج سرخوشی رسانده بود، ۴۰ درصد سقوط کرده و ارزش کل سبدتان لحظه به لحظه در حال تبخیر است. ناگهان صدایی وحشتزده در سرتان فریاد میکشد: «بفروش! همین حالا خارج شو، قبل از اینکه همه چیز به صفر برسد!»
نگران نباشید، این حس برای همه سرمایهگذاران باتجربه هم آشناست. اما حقیقت تلخ این است که خود سقوط، دلیل اصلی از دست دادن پول نیست. یبشتر افراد پول خود را به دلیل یک اشتباه فاجعهبار در واکنش به سقوط از دست میدهند: فروش وحشتزده.
در این یادداشت که براساس مقالهای در وبسایت مدیوم (Medium) نوشته شده است، به شما میگوییم که چگونه همه چیز به آمادگی قبل از وقوع فاجعه بستگی دارد. این یک نقشه راه ساده و استراتژیک برای ساختن یک قلعه احساسی برای سبد سرمایهگذاری شماست.
قبل از پرداختن به هر تاکتیکی، باید یک حقیقت اساسی را درونی کنیم. شما حتی یک ریال هم در سقوط بازار از دست نمیدهید، مگر اینکه دکمه «فروش» را فشار دهید.
تا زمانی که نفروشید، تمام آنچه دارید یک «زیان کاغذی» (یا زیان تحققنیافته) است. عددِ روی صفحه پایینتر است، اما تعداد کوینهای شما دقیقاً همان است. لحظهای که با قیمتی پایینتر از قیمت خریدتان میفروشید، آن زیان کاغذی موقت را به یک زیان دائمی و واقعی تبدیل میکنید.
هدف اصلی این راهنما، ساختن سیستمی است که شما را از فروش اجباری بر اثر ترس باز دارد. کار واقعی برای بقا در یک سقوط، در روزهای آرام و عادی بازار انجام میشود. اگر منتظر بمانید تا وحشت شروع شود، دیگر خیلی دیر است. در ادامه، سه قانون برای آمادهسازی سبد سرمایهتان را توضیح میدهیم. این قوانین غیرقابلمذاکره هستند و حتماً باید رعایت شوند.
این قانون طلایی، پایه و اساس تمام قلعه احساسی شماست. قبل از اینکه حتی یک ریال سرمایهگذاری کنید، «تست آرامش شبانه» انجام دهید.
از خود بپرسید:
اگر ارزش سبد ارز دیجیتال من فردا ۸۰ درصد افت کند و برای دو سال در همین وضعیت بماند، آیا زندگیام را از لحاظ مادی تحت تأثیر قرار میدهد؟ آیا نمیتوانم اجاره، وام مسکن یا هزینههای روزمره خود را پرداخت کنم؟
اگر پاسخ مثبت است، شما بیش از توانتان سرمایهگذاری کردهاید. هرگز نباید صندوق اضطراری، پول اجاره یا هر سرمایهای را که در کوتاهمدت به آن نیاز دارید، سرمایهگذاری کنید. وقتی پولی را که نمیتوانید از دست بدهید، سرمایهگذاری میکنید، دیگر یک سرمایهگذار نیستید؛ بلکه قماربازی هستید که تضمین شده با اولین نشانه مشکل از بازار خارج میشوید.
همانطور که گفته شد، این تست برای ارزیابی میزان ریسکپذیری شماست. اگر از دست دادن بخش عمدهای از سرمایهتان به معنای اختلال جدی در زندگی شماست، باید تجدید نظر کنید. هدف این است که به مرحلهای برسید که حتی با افت شدید بازار هم، بتوانید آرامش خود را حفظ کرده و تصمیمات منطقی بگیرید.
این آرامش ذهنی، نه تنها به شما کمک میکند در مواجهه با نوسانات شدید بازار عملکرد بهتری داشته باشید، بلکه از شما در برابر تصمیمات احساسی و پرهزینه محافظت میکند.
چرا مردم با وحشت میفروشند؟ چون هیچ باور واقعی به داراییهایی که نگه داشتهاند ندارند. آنها کوینی را خریدهاند چون در حال رشد بوده یا چون یک اینفلوئنسر تصادفی در اینستاگرام یا یوتیوب به آنها گفته است. آنها هیچ اعتقادی ندارند. وقتی قیمت سقوط میکند، تنها فکرشان این است: «این کوین نابود میشود!»
اما یک سرمایهگذار آماده، فکر کاملاً متفاوتی دارد: «این دارایی که من به آن برای بلندمدت اعتقاد دارم، حالا با تخفیف زیادی در دسترس است.» یعنی سرمایهگذار آماده میداند چه ارزی را خریده است و ارزش آن در چیست. پس وقتی بازار سقوط میکند، باورش این است که یک کوین با ارزش اکنون با قیمت کمتری قابل خرید است.
ساختن اعتقاد نیازمند تحقیق و درک عمیق از پروژههایی است که روی آنها سرمایهگذاری میکنید. به جای دنبال کردن ترندها یا توصیههای بیاساس، زمان بگذارید و وایت پیپرها، تیم توسعهدهنده، فناوری زیربنایی و کاربردهای واقعی ارز دیجیتال مورد نظرتان را بررسی کنید.
هرچه دانش شما در مورد یک پروژه بیشتر باشد، در زمان نوسانات بازار کمتر دچار تردید میشوید و بهتر میتوانید به پتانسیل بلندمدت آن ایمان داشته باشید. این کار به شما اطمینان میدهد که حتی در شرایط سخت هم میتوانید منطقی فکر کنید و بر اساس برنامهتان عمل کنید.
بهترین زمان برای آماده شدن برای یک سقوط، در طول بازار صعودی است. طمع به اندازه ترس خطرناک است. وقتی سبد سرمایهتان به بالاترین حد خود میرسد، احساس میکنید نابغه هستید و آخرین کاری که میخواهید انجام دهید، فروش است. این یک اشتباه بزرگ است.
شما به یک استراتژی ساده و مکتوب برای برداشت سود نیاز دارید. مشخص کنید چه درصدی از دارایی خود را در چه نقاطی میخواهید نقد میکنید. این کار به شما کمک میکند تا در زمان اوج هیجان بازار، منطقی عمل کنید و سودها را حفظ کنید.
حالا تصور کنید سقوط فرا رسیده است. بازار در حال سقوط آزاد است. اگر قوانین بالا را رعایت کرده باشید، اکنون در موقعیت قدرت هستید، نه وحشت. وظیفه شما اکنون مدیریت احساساتتان است.
این سختترین و قدرتمندترین کاری است که میتوانید انجام دهید. اگر به داراییهایتان اعتقاد دارید، اغلب بهترین حرکت این است که فقط «هودل» (HODL) کنید. سقوط بازار یک آزمایش روانشناختی است و اولین آزمایش این است که آیا میتوانید در برابر این تمایل غریزی که «باید یک کاری بکنم» مقاومت کنید.
هیچ چیز بدتر از این نیست که در اوج ترس بفروشید و سپس ببینید بازار دوباره اوج میگیرد. به برنامهای که از قبل آماده کردهاید، اعتماد کنید و به آن پایبند باشید.
اپلیکیشن را ببندید. اعلانها را خاموش کنید. تماشای نوسانات شدید ارزش سبد سرمایهتان، جز افزایش اضطراب و وسوسه کردن شما به یک تصمیم وحشتناک، کاری نمیکند. برنامه شما از قبل آماده شده است. حالا باید به آن اعتماد کنید.
دادن فضا به خودتان برای تنفس و دوری از وسوسه نگاه کردن مداوم به چارتها، به شما کمک میکند تا احساسات خود را بهتر کنترل کنید و از تصمیمات عجولانه جلوگیری کنید. آرامش ذهنی شما در این مواقع، ارزشمندترین دارایی است.
اگر نمیتوانید در برابر نگاه کردن مقاومت کنید، از این ترفند ساده برای آرامش اعصابتان استفاده کنید. نگاه کردن به نمودار یک ساعته یا روزانه را متوقف کنید. نمودار را به بازههای زمانی هفتگی، ماهانه یا تمام تاریخچه (All-Time) بزرگنمایی کنید.
فوراً به یاد خواهید آورد که هر سقوط بزرگ در تاریخ ارزهای دیجیتال، تاکنون یک افت موقتی در یک روند صعودی بسیار بزرگتر و بلندمدت بوده است. این کار بلافاصله به شما دیدگاه مناسبی میدهد و از وحشت شما میکاهد.
اگر قانون شماره ۳ را دنبال کرده و در طول بازار صعودی بخشی از سودتان را برداشت کرده باشید، اکنون مقداری پول نقد دارید. این پول نقد، ابرقدرت شماست. همانطور که سرمایهگذار افسانهای، وارن بافت (Warren Buffett)، گفت، استراتژی این است که «وقتی دیگران طمع میکنند، بترسید و وقتی دیگران میترسند، طمع کنید.»
سقوط بازار فصل ترس است. برای یک سرمایهگذار آماده، سقوط وقت آن است که شروع به میانگینگیری هزینه دلاری (DCA) کند و دوباره وارد داراییهایی شود که به آنها باور دارد و اکنون با قیمت پایینتری قابلخرید هستند.
میانگینگیری هزینه دلاری یعنی بهطور منظم (مثلاً هفتگی یا ماهانه) یک مبلغ ثابت بدون توجه به قیمت بازار خرید کنید. در زمان سقوط، این استراتژی به شما امکان میدهد تا با قیمتی پایینتر، تعداد بیشتری از داراییهای مورد نظرتان را خریداری کنید.
با تقسیم سرمایه خود به بخشهای کوچکتر و خرید در فواصل زمانی مشخص، از ریسک خرید تمام سرمایه در یک نقطه قیمتی بالا جلوگیری میکنید و میانگین قیمت خرید خود را کاهش میدهید. این کار باعث میشود زمانی که بازار به حالت عادی بازمیگردد، سود بیشتری کسب کنید.
سقوط یکی از ویژگیهای بازار ارزهای دیجیتال است نه یک باگ در اکوسیستم. ریزش قیمت رویدادی بیرحمانه اما ضروری است تا سفتهبازان، قماربازان و دستهای ضعیف را از بازار بیرون کند.
شما نمیتوانید بازار را کنترل کنید، اما میتوانید آمادگی و واکنشهای خودتان را کنترل کنید. با سرمایهگذاری بهاندازه پولی که میتوانید از دست بدهید، داشتن اعتقاد عمیق به داراییهایتان و داشتن یک برنامه از پیش تعریف شده، میتوانید لحظه وحشت را به یک فرصت طلایی و نسلی تبدیل کنید.
قوانین شما برای حفظ آرامش و منطق در طول سقوط بازار چیست؟ استراتژی خود را با ما به اشتراک بگذارید!