تلاش مدیریت شهری برای «افزایش تعداد ناوگان اتوبوسرانی» و برنامه‌ریزی برای «آغاز به کار به موقع سرویس مدارس» در عدم بروز جهش ترافیکی در ابتدای سال تحصیلی موثر بود؛ در کنار این دو فاکتور عوامل دیگری نظیر «بازگشایی با تاخیر دانشگاهها»، «تضعیف قدرت اقتصادی خانواده‌ها و الزام به استفاده از حمل و نقل عمومی» و در عین حال «کاهش تردد تاکسی‌های برخط به دلیل افت تعداد متقاضیان» نیز به کمک روان‌سازی بار ترافیکی شهر تهران و فروکش ترافیک مهر ماه آمده است.
ترافیک یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی است که شهروندان تهرانی با آن مواجه هستند و این مولفه به شدت از کیفیت زندگی در این شهر کاسته است. در حالی که ترافیک مهمان دائمی پایتخت به استثنای تعطیلات میان مدت است؛ شهروندان بنا به تجربه زیست خود در سال‌های قبل در برخی برهه‌های زمانی انتظار افزایش ترافیک را دارند؛ روزهای پایانی شهریور و مهر ماه یکی از دوره‌های معمول اوج‌گیری ترافیک است. با وجود این مشاهدات میدانی شهروندان از عدم بروز جهش ترافیکی در شهر در روزهای پایانی شهریور و ابتدای مهر همزمان با بازگشایی مدارس و آغاز سال تحصیلی حکایت دارد. معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در نشست ستاد بازگشایی مهر از کاهش ۱۱ درصدی ترافیک پایتخت در روزهای پایانی شهریور نسبت به دوره مشابه در سال ۱۴۰۳ خبر داد و این موضوع را نتیجه عملکرد صحیح مدیریت شهری و پلیس راهور با افزایش حمل و نقل عمومی و روان‌سازی جریان ترافیک با تکیه بر تکمیل بخشی از رمپ و لوپ بزرگراه‌ها و خیابان‌ها عنوان کرد. با وجود این بررسی «دنیای اقتصاد» از آن حکایت دارد که حداقل ۵ عامل در کاهش بار ترافیکی پایتخت در روزهای پایانی شهریور و ابتدای مهر نقش داشته که البته یکی از این عوامل افزایش ناوگان اتوبوسرانی است.
بررسی «دنیای اقتصاد» از ترافیک معابر پایتخت در ساعات بازگشایی مدارس در اولین شنبه مهر ماه از عدم تغییر محسوس در بار ترافیکی حکایت داشت. این موضوع در ساعات ابتدایی صبح که یکی از زمان‌های اصلی اوج‌گیری ترافیک شهری است به چشم می‌آمد و تا میانه روز نیز ادامه داشت. به این ترتیب برخلاف پیش‌بینی‌ها ترافیک در شنبه پنجم مهر به اوج نرسید و به واقع بار ترافیکی پایتخت در این روز تفاوت شگرفی با سایر روزها نداشت.
بررسی میدانی خبرنگار «دنیای اقتصاد» و گفت‌وگو با تعدادی از خانواده‌های دارای فرزند، اولین عامل کاهش بار ترافیکی ابتدای مهر را تضعیف قدرت خرید خانواده‌ها ارزیابی می‌کند. تضعیف شرایط اقتصادی خانوارها در سال جاری نسبت به سال قبل و لزوم سخت‌گیری بیشتر در مدیریت هزینه بخش قابل توجهی از خانواده‌ها باعث شده تا بسیاری از والدین برای رساندن کودکان خود به مدرسه، سراغ حمل و نقل عمومی بروند. به این ترتیب تغییر مُد جابه‌جایی از خودروی شخصی یا تاکسی برخط به حمل و نقل عمومی یکی از دلایل کاهش بار ترافیک صبحگاهی در ساعات ابتدایی روز است. به گفته والدینی که امسال برای رساندن کودکان خود به سراغ حمل و نقل عمومی رفته‌اند، این شیوه جابه‌جایی به دلیل شلوغی و ازدحام جمعیت، چندان مطلوب نیست، اما هزینه سایر روش‌های حمل و نقل نظیر سرویس و یا تاکسی‌های آنلاین به میزانی افزایش یافته که چاره‌ای جز استفاده از این روش ندارند. در عین حال گفت‌وگو با بخشی از والدین دارای کودک محصل از آن حکایت دارد که امسال استقبال از مدارس دولتی نزدیک محل سکونت نسبت به سال‌های قبل افزایش داشته است.
در حالی که طی سال‌های گذشته ثبت‌نام بخشی از دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی رواج یافته بود، با افزایش چالش‌های معیشتی، بخشی از خانواده‌ها امسال به سراغ ثبت‌نام کودکان خود در مدارس دولتی نزدیک به محل زندگی رفته‌اند و این موضوع نیز بر کاهش بار ترافیکی مهرماه اثر گذاشته است. در عین حال والدین در خلال این گفت‌وگوها از کاهش قدرت خرید لوازم تحریر برای بازگشایی مدارس صحبت کردند و تاکید داشتند برخلاف سال‌های گذشته کمتر برای خرید مهر ماه به مراکز خرید مراجعه کرده‌اند و ترجیح داده‌اند تا خرید لوازم تحریر را به مرور زمان در طول سال تحصیلی و به ضرورت انجام دهند. این موضوع نیز در کاهش ترافیک روزهای پایانی شهریور و ابتدای مهر ماه اثرگذار بوده است.
آغاز به کار سرویس مدارس در روزهای ابتدایی سال تحصیلی از دیگر دلایلی است که در کاهش بار ترافیکی مهر ماه اثرگذار شده است. صحبت با والدین دارای دانش‌آموز بیانگر آن بود که امسال برنامه‌ریزی برای سرویس مدارس پیش از آغاز سال تحصیلی آغاز شده و بسیاری از سرویس‌ها از روز شنبه پنجم مهر ماه به دنبال دانش‌آموزان رفته‌اند. این در حالی است که در سال‌های قبل، در برخی موارد آغاز به کار سرویس مدارس تا نیمه مهر نیز به طول می‌انجامید و این رویه در افزایش بار ترافیکی شهر اثرگذار بود. این موضوع نتیجه همکاری موفقیت‌آمیز مدیریت شهری و مدارس بوده است. افزایش تعداد ناوگان اتوبوسرانی و نوسازی بخشی از اتوبوس‌ها از دیگر دلایل افزایش تردد با حمل و نقل عمومی به خصوص در هسته مرکزی شهر و کاهش بار ترافیکی در ابتدای مهر ماه بود.
گفت‌وگو با بخشی از شهروندان که در مرکز شهر تهران سکونت دارند یا به این منطقه تردد دارند از اثرگذاری ورود اتوبوس‌های جدید بر کاهش ازدحام جابه‌جایی با این وسیله نقلیه انبوه‌بر و در نتیجه کاهش نیاز به استفاده از خودروی شخصی حکایت دارد. به این ترتیب اقدام مدیریت شهری در خصوص خرید و افزایش تعداد ناوگان اتوبوس درون شهری به شکل مستقیم بر روان‌سازی جریان ترافیکی تهران اثرگذار شده است. کاهش تردد تاکسی برخط در شهر به دلیل افت تقاضا از دیگر دلایل کاهش جریان ترافیکی تهران در ابتدای مهر ماه است. اگر در روزها و هفته‌های اخیر به دنبال یافتن تاکسی برخط بوده باشید، احتمالا با کاهش محسوس تعداد رانندگان مواجه شده‌اید. این موضوع اگرچه اختلال‌هایی در روند جابه جایی مسافران به وجود آورده و افزایش هزینه تاکسی برخط را رقم زده، اما باعث شده تا از حجم تردد خودروهای سواری در شهر کاسته شود و به نوعی کوچ اجباری شهروندان به سمت حمل و نقل عمومی انبوه‌بر نظیر مترو و اتوبوس به کاهش بار ترافیکی تهران انجامیده است.
افزایش استقبال شهروندان از حمل و نقل عمومی با نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و افزایش تعداد اتوبوس‌ها نشان می‌دهد که سوق دادن بیشتر مردم به سمت حمل و نقل عمومی نیاز به بهبود و افزایش تعداد ناوگان دارد و در واقع اگر مدیریت شهری طی سال‌های گذشته به جای شعار دادن و صحبت از ضرورت تغییر مُد حمل و نقلی از خودروی شخصی به حمل و نقل عمومی نسبت به تکمیل ناوگان و بهبود شرایط اقدام می‌کرد، مردم با درنظر گرفتن مزیت‌های متعدد حمل و نقل عمومی، این شیوه را برای جابه‌جایی انتخاب می‌کردند.
عامل دیگر ترافیک معقول صبحگاهی در ابتدای مهر و آغاز سال تحصیلی را باید تاخیر در زمان بازگشایی دانشگاهها جست‌وجو کرد. با توجه به عدم انتشار نتیجه نهایی آزمون کارشناسی و کارشناسی ارشد، هنوز سال تحصیلی جدید برای دانشجویان سال اولی شروع نشده است. در عین حال برخی دانشگاهها از بازگشایی کلاس‌ها از هفته سوم مهرماه حتی برای دانشجویان قدیمی خبر داده‌اند. به این ترتیب امسال برخلاف سالیان گذشته، آغاز سال تحصیلی دانشجویان و دانش‌آموزان همزمان نیست و این موضوع نیز به شکل مستقیم بر کاهش حجم تردد و روان‌سازی بار ترافیکی پایتخت اثرگذار بوده است. به نظر می‌رسد که می‌توان از این نتیجه مثبت در مهار جریان ترافیکی در سال‌های بعد نیز استفاده کرد.
