در شرایطی که اوضاع منطقه و سراسر جهان با تنشهای بسیاری بر سر پرونده هستهای ایران و نیز حملات هوایی اخیر به کشور ملتهب است، اظهارات اخیر ابوالفضل ظهرهوند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. ظهرهوند با تأکید بر نیاز مبرم ایران به تقویت پدافند هوایی، از ورود جنگندههای میگ ۲۹ روسی به عنوان راهحل کوتاهمدت خبر داد و افزود که در افق بلندمدت، جنگندههای پیشرفته سوخو ۳۵ به تدریج وارد ناوگان هوایی کشور خواهند شد.
به گزارش گجت نیوز، جنگنده میگ 29 با نام رمز ناتو «فالکروم» (Fulcrum) نه تنها یک هواپیمای جنگی، بلکه نمادی برجسته از نبوغ مهندسی هوانوردی اتحاد جماهیر شوروی و سپس روسیه به شمار میرود. این پرنده چابک دو موتوره که در اوج جنگ سرد برای رقابت با پیشرفتهترین جنگندههای غربی نظیر F-15 ایگل و F-16 فایتینگ فالکون طراحی شد، به دلیل مانورپذیری استثنایی، طراحی آیرودینامیکی پیشرفته و قابلیتهای رزمی اثباتشده، جایگاهی ویژه در تاریخ هوانوردی نظامی یافته است. از زمان ورود به خدمت عملیاتی در سال ۱۹۸۳، میگ 29 در بیش از ۳۰ نیروی هوایی در سراسر جهان به پرواز درآمده است.
دهه ۱۹۷۰ میلادی شاهد رقابت تسلیحاتی بین شرق و غرب بود. در پاسخ به پروژه جنگنده تاکتیکی آزمایشی (FX) ایالات متحده که منجر به تولید F-15 و سپس F-16 شد، اتحاد جماهیر شوروی دو برنامه را برای توسعه جنگندههای نسل چهارم آغاز کرد. اولین برنامه برنامه در مورد جنگنده سنگین تاکتیکی پرسپکتیو (PFI) بود که به توسعه سوخو-27 انجامید، و برنامه جنگنده سبک تاکتیکی پرسپکتیو (LPFI) که دفتر طراحی میکویان-گورویچ (MiG) مسئولیت آن را بر عهده گرفت به تولید میگ-۲۹ ختم شد.
هدف اصلی از طراحی میگ-۲۹، ساخت یک رهگیر برتری هوایی بود که قادر به مقابله نزدیک با جنگندههای غربی و کسب برتری هوایی در مناطق نبرد تاکتیکی باشد. اولین پرواز نمونه اولیه میگ-۲۹ در اکتبر ۱۹۷۷ انجام شد و پس از یک دوره آزمایش و توسعه فشرده، تولید انبوه آن از سال ۱۹۸۲ آغاز گشت.
اگرچه نسخههای اولیه میگ-۲۹ با محدودیتهایی در برد پروازی و ظرفیت حمل سوخت و تسلیحات مواجه بودند، اما دفتر میکویان به سرعت به توسعه و ارتقاء این جنگنده پرداخت. نسخه MiG-29S (Fulcrum-C) با افزایش ظرفیت سوخت، بهبودهای اویونیکی و توانایی حمل تسلیحات بیشتر، قابلیتهای رزمی میگ-۲۹ را گسترش داد. MiG-29SM با ارتقاء رادار و افزودن توانایی حمل موشکهای هوا به سطح و بمبهای هدایتشونده، به یک جنگنده چندمنظوره تبدیل شد.
نسخههای مدرنتر MiG-29M/M2 (Fulcrum-E/F) با تغییرات عمده در ساختار بدنه، اویونیک دیجیتال پیشرفته، رادار آرایه فازی فعال (AESA) و قابلیت حمل سوخت بیشتر، به طور قابل توجهی برد و تواناییهای رزمی میگ-۲۹ را افزایش دادند. نسخه ناونشین میگ-۲۹K/KUB (Fulcrum-D) که برای عملیات از روی ناوهای هواپیمابر طراحی شده است، دارای ارابههای فرود تقویتشده و بالهای تاشو است و در نیروی دریایی هند و روسیه به کار گرفته میشود.
تا سال ۲۰۲۵، میگ-۲۹ همچنان در نیروی هوافضای روسیه و نیروهای هوایی دهها کشور دیگر از جمله هند، الجزایر، صربستان و اوکراین فعال است. این جنگنده در درگیریهای مختلفی نظیر جنگهای یوگسلاوی، جنگ اریتره-اتیوپی و درگیریهای اخیر در اوکراین به کار گرفته شده است. با این حال، با ظهور جنگندههای نسل ۵ و پیشرفتهای سریع در فناوری هوایی، برخی از نسخههای قدیمیتر میگ-۲۹ در حال جایگزینی با هواپیماهای مدرنتر مانند سوخو ۳۵ و سوخو ۵۷ هستند.
نسخههای مدرن این پرنده افسانهای، به ویژه میگ-۲۹M/M2 و مدل ناوپایه میگ-۲۹K، از قابلیتهایی فراتر از نسلهای پیشین خود برخوردارند و آن را به رقیبی جدی در میدان نبرد هوایی امروز تبدیل کردهاند. این تکامل نه تنها شامل بهینهسازیهای ساختاری و آیرودینامیکی میشود، بلکه پیشرفتهای چشمگیری در سیستمهای اویونیک، پیشرانه و قابلیت حمل تسلیحات را نیز در بر میگیرد.
در قلب این تحولات، میگ-۲۹M/M2 قرار دارد که میتوان آن را اوج تکامل طراحی اصلی میگ-۲۹، پیش از معرفی میگ-۳۵ دانست. این مدل با طول ۱۷.۳۷ متر، دهانه بال ۱۱.۳۶ متر و ارتفاع ۴.۷۳ متر، از ابعاد متناسبی برخوردار است که تعادل میان چابکی و ظرفیت حمل را به ارمغان میآورد. مساحت بال ۳۸ متر مربعی آن، در کنار آیرودینامیک بهینهشده، به مانورپذیری مثالزدنی جنگنده کمک شایانی میکند. وزن خالی ۱۱,۰۰۰ کیلوگرمی و وزن عادی ۱۵,۳۰۰ کیلوگرمی آن در کنار حداکثر وزن برخاست ۲۳,۵۰۰ کیلوگرمی، نشاندهنده قابلیت حمل مقادیر قابل توجهی سوخت و تسلیحات است.
نیروی محرکه این جنگنده توسط دو موتور توربوفن کلیموف RD-33 تأمین میشود. این موتورها در حالت خشک رانشی معادل ۵۰ کیلونیوتن و با استفاده از پسسوز رانشی برابر با ۸۱.۳ کیلونیوتن تولید میکنند. این توان عظیم، سرعت خیرهکننده ۲,۴۰۰ کیلومتر در ساعت (معادل ماخ ۲.۲۵) را در ارتفاع بالا برای جنگندههای میگ 29 ایران فراهم میآورد و در سطح دریا نیز میتواند به سرعت ۱,۵۰۰ کیلومتر در ساعت دست یابد. سرعت کروز ۸۵۰ کیلومتر در ساعت، امکان گشتزنی مؤثر و پوشش مسافتهای طولانی را میسر میسازد. برد عملیاتی ۱۴۳۰ کیلومتری بدون مخزن خارجی، با اضافه شدن مخازن سوخت خارجی تا ۲,۱۰۰ کیلومتر افزایش مییابد که به معنای افزایش چشمگیر شعاع درگیری است.
علاوه بر این، برد انتقالی آن با سه مخزن خارجی به ۲,۹۰۰ کیلومتر میرسد و با قابلیت سوختگیری هوایی، میتواند تا ۵,۵۰۰ کیلومتر پرواز کند که یک مزیت استراتژیک مهم برای عملیاتهای دوربرد محسوب میشود. سقف پرواز ۱۸,۰۰۰ متری و نرخ صعود فوقالعاده ۳۳۰ متر در ثانیه، این جنگنده را قادر میسازد تا به سرعت به ارتفاعات بالا دست یابد و در نبردهای هوایی عمودی برتری داشته باشد.
میگ-۲۹M/M2 میتواند بار مفیدی بین ۴,۵۰۰ تا ۵,۵۰۰ کیلوگرم را حمل کند که بسته به نسخه و پیکربندی متفاوت است. این بار شامل طیف وسیعی از موشکهای هوا به هوا، هوا به سطح، بمبهای هدایتشونده و غیرهدایتشونده میشود. این جنگنده به ۷ تا ۹ ایستگاه تسلیحاتی مجهز است که شامل ۶ جایگاه زیر بال، ۱ جایگاه زیر بدنه و در برخی مدلها ۲ جایگاه در نوک بالها میشود و انعطافپذیری بالایی در حمل انواع تسلیحات فراهم میآورد.
در کنار نسخه زمینپایه، میگ ۲۹ به طور خاص برای عملیات ناوپایه طراحی شده است. این مدل، که برای خدمت در ناوهای هواپیمابر عظیمی نظیر «آدمیرال کوزنتسوف» توسعه یافته، دارای تغییرات ساختاری کلیدی است. بدنه آن به طور قابل توجهی تقویت شده تا در برابر فشارهای ناشی از فرودهای سخت بر روی عرشه ناو مقاوم باشد.
بالهای تاشو امکان نگهداری و جابجایی آسانتر در آشیانههای محدود ناو را فراهم میآورند و یک قلاب فرود در قسمت زیرین دم برای گرفتن کابلهای بازدارنده تعبیه شده است. موتورهای مورد استفاده در میگ-۲۹K نیز نسخههای ارتقاء یافته RD-33MK هستند که رانش با پسسوز آنها به ۸۸.۲ کیلونیوتن افزایش یافته است. این افزایش رانش برای برخاست کوتاه از روی عرشه ناو بسیار حیاتی است. علاوه بر این، موتورهای RD-33MK از مصرف سوخت بهینهتری برخوردارند که به افزایش برد و پایداری عملیاتی کمک میکند.
در حالی که مدلهای اولیه عمدتاً بر قابلیتهای رهگیری هوایی تمرکز داشتند، نسخههای مدرنتر نظیر میگ-۲۹M/M2 و مدل ناوپایه میگ-۲۹K با بهرهگیری از سیستمهای الکترونیکی پیشرفته، به جنگندههای چندمنظوره با تواناییهای بینظیر در فضای نبرد امروز بدل شدهاند. یکی از برجستهترین ارتقاءها در این نسخههای پیشرفته، سیستم راداری آنهاست. رادار Zhuk-ME که یک رادار آرایه فازی غیرفعال (PESA) محسوب میشود، قلب تپنده سیستم تشخیص و رهگیری این جنگندههاست.
این رادار قادر است اهداف هوایی را تا فاصله ۱۲۰ کیلومتری شناسایی کند و به طور همزمان ۱۰ هدف را رهگیری کرده و با ۴ هدف درگیر شود. اما اوج پیشرفت در این حوزه، به کارگیری رادار Zhuk-A (AESA) در برخی نسخههای صادراتی اخیر است. رادارهای آرایه فازی فعال (AESA) با برد تشخیص ۱۳۰ تا ۱۶۰ کیلومتر، انقلابی در قابلیتهای راداری محسوب میشوند؛ آنها توانایی شناسایی اهداف با سطح مقطع راداری پایین را بهبود میبخشند، مقاومت بیشتری در برابر اقدامات متقابل الکترونیکی دارند و امکان انجام چندین ماموریت راداری به طور همزمان را فراهم میآورند.
در کنار رادار، سیستمهای اپتیکی نیز نقش حیاتی در افزایش آگاهی موقعیتی خلبان ایفا میکنند. سیستم OLS-UE (Optical Location System – Upgraded) که یک سیستم جستجو و ردیابی مادون قرمز (IRST) است، قابلیت تشخیص غیرفعال اهداف را تا برد ۴۵-۶۰ کیلومتر فراهم میآورد.
کابین خلبان در نسخههای مدرن میگ-۲۹ دستخوش تحولی بنیادین شده و از حالت آنالوگ به یک کابین شیشهای تمام دیجیتال ارتقاء یافته است. این کابین مجهز به نمایشگرهای چندمنظوره رنگی (MFD) است که اطلاعات پروازی، تاکتیکی و تسلیحاتی را به صورت یکپارچه و قابل تنظیم به خلبان ارائه میدهند. نمایشگر سربالا (HUD) نیز با قابلیتهای پیشرفته، اطلاعات حیاتی را مستقیماً در میدان دید خلبان به نمایش میگذارد. سیستم کنترل با دست بر روی اهرم گاز و جویاستیک (HOTAS) نیز به خلبان اجازه میدهد تا بدون برداشتن دست از کنترلهای اصلی، بسیاری از سیستمهای جنگنده را مدیریت کند.
سیستمهای جنگ الکترونیک (EW) در جنگندههای میگ 29 ایران به طور قابل توجهی تقویت شدهاند. این سیستمها شامل اخلالگرهای راداری (jammers) پیشرفتهای هستند که قادر به فریب رادارهای دشمن و موشکهای هدایتشونده راداری میباشند. پرتابکنندههای فلر (Flares) و چف (Chaff) نیز برای گمراه کردن موشکهای حرارتی و راداری دشمن به کار میروند. پادهای هدفگیری خارجی مانند Kaira-24 نیز به جنگنده این امکان را میدهند که با دقت بالا، تسلیحات هدایتشونده را علیه اهداف زمینی و دریایی به کار گیرد.
سایر ویژگیهای فنی نیز در راستای افزایش کارایی و قابلیتهای عملیاتی به روز شدهاند. سیستم کنترل پرواز در مدلهای قدیمیتر عمدتاً آنالوگ بود، اما در نسخههای جدیدتر مانند میگ-۲۹M2، این سیستم به نمونه «فلای-بای-وایر» (Fly-by-Wire) دیجیتال تبدیل شده است. مخازن سوخت داخلی با ظرفیت افزایشیافته، در کنار قابلیت سوختگیری هوایی، به طور چشمگیری برد و استقامت پروازی جنگنده را افزایش دادهاند همچنین، سازگاری با عینکهای دید در شب (NVG) و سیستمهای هدفگیری نصبشده روی کلاه خلبان (HMD)، به خلبانان امکان میدهد تا در شرایط نوری کم و حتی تاریکی مطلق، با دید و دقت بالا عملیات خود را انجام دهند.
جنگندههای میگ 29 که در ابتدا با هدف اصلی کسب برتری هوایی و مقابله با جنگندههای غربی در دوران جنگ سرد طراحی شد، طی دهههای متمادی دچار تحولات چشمگیری شده است. این جنگنده از یک رهگیر نقطهای با برد عملیاتی محدود، به پلتفرمی چندمنظوره تبدیل شده که قادر به انجام طیف وسیعی از مأموریتهای هوابههوا، هوابهزمین و حتی عملیات دریایی است. نسخههای مدرنتر این جنگنده، نظیر میگ-۲۹M/M2 و مدل ناوپایه میگ-۲۹K، نمونههای بارز این تکامل هستند که با بهرهگیری از اویونیک پیشرفته و طیف گستردهای از تسلیحات جایگاه خود را در نیروی هوایی کشورهای مختلف تثبیت کردهاند.
در بخش نبرد هوایی، جنگندههای میگ 29 همچنان یک رقیب سرسخت محسوب میشود. این جنگنده با موشکهای هدایتشونده حرارتی R-73 با برد مؤثر ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر، در درگیریهای نزدیک (داگ فایت) بسیار مؤثر است. توانایی مانورپذیری فوقالعاده بالا تا ۹+ نیروی گرانش (G) و طراحی آیرودینامیکی بهینه، به خلبانان اجازه میدهد تا در نبردهای هوایی نزدیک، برتری محسوسی داشته باشند. علاوه بر این موشکهای فعال راداری R-77 با برد ۸۰ تا ۱۱۰ کیلومتر، قابلیت درگیری با اهداف فراتر از میدان دید بصری (BVR) را فراهم میکنند.
اما قابلیتهای میگ-۲۹ تنها به نبرد هوایی محدود نمیشود. این جنگنده در بخش حمله به اهداف زمینی نیز به طور قابل توجهی تقویت شده است. توانایی حمل بمبهای هدایتشونده لیزری و ماهوارهای نظیر KAB-500، موشکهای هوا به سطح Kh-29 برای اهداف مستحکم و موشکهای ضد رادار و ضد کشتی Kh-31 آن را به یک پلتفرم تهاجمی قدرتمند تبدیل کرده است. علاوه بر این، قابلیت حمل راکتهای غیرهدایتشونده S-8 و S-13 برای پشتیبانی نزدیک هوایی، تنوع تسلیحاتی این جنگنده را تکمیل میکند.
مدل ناوپایه MIG-29 به طور خاص برای عملیات از روی ناوهای هواپیمابر طراحی شده و قابلیتهای منحصربهفردی در عملیات دریایی دارد. این نسخه قادر به حمل موشکهای ضد کشتی Kh-35 با بردی بین ۱۳۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است که آن را به یک تهدید جدی برای شناورهای سطحی دشمن تبدیل میکند. نیروی دریایی هند از جمله اپراتورهای اصلی این جنگنده است و آن را بر روی ناو هواپیمابر INS Vikramaditya خود به کار میگیرد.
فراتر از قابلیتهای تهاجمی، برخی از نسخههای میگ-۲۹ به پادهای شناسایی پیشرفتهای مانند M400 و سیستمهای اپتیکی خاص مجهز شدهاند که امکان انجام مأموریتهای نظارت و شناسایی را نیز فراهم میآورند. تسلیحات استاندارد میگ-۲۹ شامل یک توپ ۳۰ میلیمتری GSh-30-1 با ۱۵۰ گلوله است که در نبردهای نزدیک هوایی و زمینی کارایی بالایی دارد. این جنگنده میتواند تا ۵.۵ تن تسلیحات متنوع را در ۷ تا ۹ ایستگاه زیر بال و بدنه خود (بسته به نسخه) حمل کند.
با وجود ظهور جنگندههای نسل جدیدتر، میگ 29 همچنان در نیروی هوافضای روسیه و کشورهای مختلف در سراسر جهان فعال است. با این حال، نسخههای قدیمیتر مانند MiG-29 9.12 به تدریج با مدلهای جدیدتر و توانمندتر یا جنگندههای نسل چهارم پلاس و پنجم مانند سوخو-۳۵ و سوخو-۵۷ جایگزین میشوند.
تجربه جنگ اوکراین نقش حیاتی میگ-۲۹ را در دفاع هوایی نشان داده است. جنگندههای میگ-۲۹ اوکراینی با وجود محدودیتها، با دریافت تسلیحات غربی مانند موشکهای ضد رادار AGM-88 HARM ارتقاء یافتهاند و در مقابله با تهدیدات هوایی و زمینی روسیه نقش مؤثری ایفا کردهاند. در مقابل، نیروی هوایی روسیه نیز از نسخههای میگ-۲۹SMT و میگ-۲۹K در عملیاتهای مختلف، از جمله درگیریهای سوریه و اوکراین، برای اهداف هوایی و زمینی بهره برده است.
در عرصه صادرات، جنگندههای میگ 29 همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده است. کشورهایی نظیر هند (با بیش از ۶۰ فروند میگ-۲۹UPG و میگ-۲۹K)، الجزایر، صربستان، مصر و بنگلادش از جمله اپراتورهای مهم نسخههای ارتقاءیافته این جنگنده هستند. هند در سال ۲۰۲۱ سفارش ۲۱ فروند میگ-۲۹UPG اضافی را صادر کرد که این جنگندهها با رادار Zhuk-M و اویونیک مدرنتر تحویل شدهاند. با این حال، برخی کشورها مانند پرو و مالزی به دلیل هزینههای بالای نگهداری و عملیاتی، اقدام به بازنشسته کردن ناوگان میگ-۲۹ خود کردهاند.
یکی از برجستهترین نقاط قوت جنگندههای میگ ۲۹، مانورپذیری استثنایی و عملکرد بینظیر آن در نبردهای نزدیک هوایی است. این ویژگی، به خصوص در سناریوهایی که نیاز به واکنش سریع و تغییر جهت ناگهانی برای فرار از موشکهای دشمن یا قرارگیری در موقعیت شلیک است، حیاتی به نظر میرسد. از دیگر مزایای رقابتی میگ-۲۹، میتوان به هزینه عملیاتی و خرید پایینتر آن در مقایسه با جنگندههای غربی همرده اشاره کرد.
این عامل باعث شده تا میگ-۲۹ برای کشورهای با بودجه دفاعی محدود، گزینهای جذاب برای تقویت نیروی هوایی خود باشد. این مزیت اقتصادی همراه با قابلیتهای چندمنظوره که در نسخههای M/M2 و K به آن اضافه شده است، شامل توانایی انجام مأموریتهای هوابههوا، هوابهزمین و عملیات دریایی، ارزش عملیاتی این جنگنده را دوچندان میکند. سازگاری با طیف وسیعی از تسلیحات و بمبهای هدایتشونده، انعطافپذیری عملیاتی بالایی را برای این پلتفرم به ارمغان میآورد.
با این حال، جنگندههای میگ ۲۹ از نقاط ضعف قابل توجهی نیز رنج میبرد که یکی از مهمترین این محدودیتها، برد عملیاتی نسبتاً محدود آن در مقایسه با جنگندههای مدرنتر غربی و حتی برخی از رقبای روسی خود مانند سوخو-۲۷ و سوخو-۳۵ است. علاوه بر این، در نسخههای غیرارتقاءیافته، اویونیک میگ-۲۹ قدیمیتر بوده و از نظر قابلیتهای پردازشی، نمایشگرهای کابین و ادغام حسگرها، با استانداردهای جنگندههای نسل چهارم پلاس و پنجم فاصله زیادی دارد.
وابستگی به تعمیر و نگهداری پیچیده موتورهای RD-33 نیز یکی دیگر از چالشهای مهم میگ-۲۹ است. این موتورها، اگرچه قدرت و رانش بالایی را فراهم میکنند، اما به دلیل نیاز به نگهداری دقیق و دورههای عمرانی کوتاهتر نسبت به برخی موتورهای غربی میتوانند هزینههای عملیاتی و زمان توقف پرواز را افزایش دهند. در نهایت، میگ-۲۹ با رقابت تنگاتنگی از سوی جنگندههای نسل پنجم مانند F-35 و F-22 مواجه است که از قابلیتهای رادارگریزی، سامانههای حسگر پیشرفته و شبکهمحور و توانایی نبرد فراتر از میدان دید بصری برخوردارند.
در دنیای امروز که فناوریهای رادارگریزی و جنگ ال حرف اول را میزنند و جنگندههای نسل پنجم نظیر سوخو-۵۷ و اف-۳۵ در کانون توجه قرار دارند، نقش و جایگاه جنگندههای نسل چهارم مانند میگ-۲۹ (MiG-29) بیش از پیش مورد ارزیابی و چالش قرار میگیرد. با این حال، با وجود ظهور پلتفرمهای بسیار پیشرفتهتر، میگ-۲۹ همچنان به دلیل ساختار اقتصادی، هزینه عملیاتی نسبتاً پایین و انعطافپذیری بالای خود، برای بسیاری از کشورهای با بودجه دفاعی محدود، گزینهای جذاب و قابل تأمل باقی مانده است. این جذابیت، به خصوص برای کشورهایی که در پی تقویت سریع توان هوایی خود بدون تحمیل هزینههای گزاف هستند، قابل درک است.
تداوم حیات عملیاتی میگ-۲۹ در محیطهای نبرد امروزی، مدیون برنامههای ارتقاء و نوسازی مستمر است که توسط روسیه و سایر اپراتورها به اجرا گذاشته شدهاند. این ارتقاءها، شامل ادغام رادارهای آرایه فازی فعال الکترونیکی (AESA) و همچنین قابلیت حمل طیف وسیعتری از تسلیحات هوشمند و دقیق است که عمر عملیاتی این جنگنده را تا دهه ۲۰۳۰ میلادی تمدید کرده است.
گزارشهای منتشر شده در سال ۲۰۲۵ حاکی از آن است که روند ارتقاء جنگندههای میگ 29 فراتر از سامانههای راداری و تسلیحاتی رفته است. بر اساس این گزارشها، ارتقاءهای جدید شامل تجهیز میگ-۲۹ به سیستمهای جنگ الکترونیک (EW) پیشرفته و همچنین فناوریهای نوظهور مانند لیزرهای ضدپهپاد است.
با توجه به این توصیفات و ارتقاءهای صورت گرفته، میتوان میگ-۲۹ را در نسخههای بهروزرسانی شده به عنوان یک راهحل کوتاه مدت و مؤثر برای پوشش برخی از نیازهای دفاع هوایی در نظر گرفت. این جنگنده، به ویژه در نبردهای نزدیک و در برابر جنگندههای نسل چهارم غربی مانند اف-۱۵ (F-15) و اف-۱۶ (F-16)، توانایی مانور و مقابله قابل قبولی را از خود نشان میدهد. چابکی فوقالعاده و نسبت رانش به وزن بالای میگ-۲۹، آن را به حریفی سرسخت در درگیریهای هوایی رو در رو تبدیل میکند.
علیرغم تمام ارتقاءها و بهبودها، میگ-۲۹ همچنان در برابر جنگندههای نسل جدیدتر و پیشرفتهتر، از جمله اف-۳۵ رادارگریز و نسخههای بهروزرسانی شده اف-۱۵ نظیر اف-۱۵ ایکس (F-15EX) که از اویونیک بسیار پیشرفته، رادارهای قدرتمند AESA و قابلیتهای شبکهمحور برخوردارند، شانس چندانی در میدان نبرد ندارد. از این رو میگ-۲۹ حتی در مدرنترین پیکربندیهای خود، نمیتواند به عنوان یک راهحل بلندمدت یا جایگزینی کامل برای مقابله با تهدیدات نسل پنجم محسوب شود.