آیا با هر نفس، آن درد تیز و خنجری را تجربه می‌کنید؟ یا شاید با دردی مبهم و ضربان‌دار که با هر دم شدیدتر می‌شود؟ این وضعیت می‌تواند واقعاً نگران‌کننده باشد. هرچند ذهن ما معمولاً سریعاً به بدترین احتمال یعنی حمله‌ی قلبی می‌رود، اما حقیقت این است که درد قفسه‌ی سینه هنگام نفس کشیدن، اغلب به مجموعه‌ای از عوامل کمتر تهدیدکننده‌ی زندگی مربوط می‌شود. پس واقعاً چه اتفاقی در بدن می‌افتد و چه زمانی باید نگران شوید؟
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ قفسه‌ی سینه‌ی ما ناحیه‌ای پیچیده است که اندام‌های حیاتی مانند قلب و ریه‌ها را در خود جای داده و همچنین شبکه‌ای از عضلات، اعصاب، استخوان‌ها و غضروف‌ها را شامل می‌شود. هنگام دم، عضلات بین‌دنده‌ای (میان دنده‌ها) و دیافراگم منقبض و منبسط می‌شوند، قفسه‌ی سینه گسترش می‌یابد و ریه‌ها از هوا پر می‌شوند. هرگونه درد ناشی از آسیب، التهاب یا تحریک این ساختارها می‌تواند بروز کند.
به گفته‌ی دکتر چودری، برخی از دلایل اصلی درد قفسه‌ی سینه هنگام تنفس شامل موارد زیر هستند:
۱. اختلالات عضلانی-اسکلتی
شایع‌ترین علت درد قفسه‌ی سینه هنگام تنفس، مشکلات مربوط به سیستم عضلانی-اسکلتی است. این مشکلات شامل:
• کوستوکوندریت: التهاب غضروفی که دنده‌ها را به استخوان جناغ متصل می‌کند. این حالت می‌تواند درد تیز و خنجری ایجاد کند که با نفس عمیق، سرفه یا عطسه بدتر می‌شود. اغلب به‌دلیل عفونت ویروسی، آسیب به قفسه‌ی سینه یا حتی ورزش سنگین رخ می‌دهد.
• کشیدگی عضله: کشیدگی یا پارگی عضلات بین‌دنده‌ای می‌تواند بسیار دردناک باشد. این مشکل ممکن است در اثر ورزش شدید، حرکت ناگهانی پیچشی یا حتی سرفه‌ی طولانی‌مدت ایجاد شود. درد معمولاً موضعی است و در لمس حساسیت دارد.
۲. بیماری‌های تنفسی
سلامت ریه‌ها به‌طور مستقیم با توانایی ما برای تنفس بدون درد در ارتباط است. اگر هنگام نفس کشیدن احساس درد دارید، ممکن است دلایل زیر وجود داشته باشد:
• پلوریت (التهاب پرده‌ی جنب): التهاب لایه‌ی نازکی که ریه‌ها و حفره‌ی قفسه‌ی سینه را می‌پوشاند. در حالت طبیعی، این لایه‌ها به‌راحتی روی هم می‌لغزند، اما وقتی ملتهب می‌شوند، روی هم ساییده می‌شوند و با هر نفس، درد تیز و خنجری ایجاد می‌کنند. پلوریت اغلب عارضه‌ی عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مانند ذات‌الریه است.
• ذات‌الریه (پنومونی): عفونتی که کیسه‌های هوایی یک یا هر دو ریه را درگیر می‌کند و معمولاً آن‌ها را از چرک یا مایع پر می‌سازد. این بیماری می‌تواند هنگام نفس کشیدن باعث درد سینه شود و معمولاً با سرفه، تب و تنگی نفس همراه است.
• برونشیت: هرچند بیشتر باعث سرفه می‌شود، اما برونشیت حاد می‌تواند به‌دلیل تحریک مداوم مجاری تنفسی، موجب درد یا احساس سوزش در قفسه‌ی سینه شود.
۳. سایر دلایل یا عوامل کمتر آشکار
به گفته‌ی دکتر چودری، گاهی درد سینه ناشی از مشکل در بخش دیگری از بدن است، مانند:
• ریفلاکس اسیدی (GERD): سوزش معده‌ی شدید اغلب باعث درد سینه می‌شود، زیرا اسید معده مری را تحریک و می‌سوزاند. این درد تیز است و معمولاً هنگام دراز کشیدن بدتر می‌شود و گاهی با مشکلات تنفسی اشتباه گرفته می‌شود.
• اضطراب و حملات پانیک: ترشح آدرنالین در حمله‌ی پانیک می‌تواند باعث تندنفسی شود و احساس گرفتگی، درد و دشواری در تنفس را ایجاد کند.
دکتر چودری تأکید می‌کند که هرچند بیشتر علل درد سینه تهدیدکننده‌ی زندگی نیستند، اما نباید آن را نادیده گرفت. اگر درد سینه همراه با هر یک از علائم زیر باشد، باید فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید:
• درد فشاری یا خردکننده در مرکز سینه
• دردی که به بازوها، پشت، گردن یا فک منتشر می‌شود
• تنگی نفس یا مشکل در تنفس
• سرگیجه، سبکی‌سر یا غش
• تهوع یا استفراغ
• تعریق سرد
این علائم می‌تواند نشانه‌ی حمله‌ی قلبی یا آمبولی ریوی (لخته‌ی خون در ریه) باشد؛ هر دو از شرایط اورژانسی هستند و نیاز به کمک فوری پزشکی دارند.
جمع‌بندی
درد هنگام نفس کشیدن، پیامی از بدن است که چیزی درست نیست. هرچند اغلب اوقات مسئله جدی نیست، اما توجه به این نشانه‌ها و مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق ضروری است. آگاهی از علل احتمالی می‌تواند بخشی از نگرانی اولیه را برطرف کند، اما تنها یک متخصص پزشکی می‌تواند علت واقعی را مشخص کرده و آرامش خاطر شما را تضمین کند.
