به گزارش خبرنگار اقتصادی رکنا، درحالی شعار سال «سرمایه گذاری برای تولید» است که تولیدکنندگان با موانع جدی روبه رو هستند. مشکلاتی که طبق گفته فعالان اقتصادی ارتباطی به تحریم ها و محدودیت های خارجی ندارد و تنها به عملکرد دولت در قبال بخش خصوصی بازمی گردد.
عدم پرداخت وام، صف های طولانی برای اخذ تسهیلات، مشکلات متعدد درخصوص پرداخت وام، تعلل طولانی مدت در صدور مجوزهای قانونی، ناکارآمدی و بروکراسی پیچیده دستگاه های دولتی با سیاست های طولانی و زمان بر، بی پاسخ ماندن درخواست ها و رفتارهای تقابلی و سلیقه ای مسئولان دولتی عملا طرح های نوآورانه این حوزه را متوقف کرده است. مسائلی که نه تنها سرمایه و انگیزه کارآفرینان را از بین برده است، بلکه اعتماد بخش خصوصی به وعده های دولت را نیز به شدت خدشه دار کرده است.
ایران با دارا بودن یکی از بزرگ‌ترین جمعیت‌های کلنی زنبورعسل در جهان، جایگاه ویژه‌ای در عرصه زنبورداری دارد. با این حال، روند رشد این صنعت طی دهه‌های اخیر بیشتر بر افزایش کمی کلنی‌ها و تولید عسل متمرکز بوده است و در حوزه‌های کلیدی نظیر توسعه محصولات متنوع زنبورعسل، ارتقای فناوری‌های تولید، بهره‌وری و حضور در بازارهای صادراتی کمتر پیشرفت حاصل شده است.
این در حالی است که کندوی زنبورعسل مجموعه‌ای غنی از فرآورده‌ها شامل موم، گرده، بره‌موم، ژل رویال، لارو نر، زهر زنبور، زهر زنبورعسل و نان زنبور (پرگا) را در اختیار قرار می‌دهد؛ محصولاتی که ارزش تغذیه‌ای، دارویی و اقتصادی بالایی داشته و می‌توانند سهم قابل‌توجهی در افزایش درآمد زنبورداران و ارزآوری کشور ایفا کنند.
در این میان دولت و به طور روشن صندوق کارآفرینی امید که باید بر اساس شعار سال و رویکرد حمایت از کسب و کارهای خرد بازارمحور با روش تأمین مالی خرد، وظایف مهم و مغفول مانده ای را در زنجیره حمایت های دولتی از تولید در بخش خصوصی بر عهده بگیرد، مشکلاتی را برای کارآفرینان و تولیدکنندگان ایجاد می کند.
صندوقی که رئیس جمهور مسعود پزشکیان، رئیس هیأت امنای آن و اعضای هیئت امنای آن محمدجعفر قائم پناه، معاون اجرایی رئیس جمهور، سرپرست نهاد ریاست جمهوری، حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت، احمد دنیا مالی، وزیر ورزش و جوانان، سید علی مدنی زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، سید رضا صالحی امیری، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، جعفر صفایی مزید، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید و دبیر هیات امنا است.
این فعال اقتصادی با اشاره به سابقه و دستاوردهای خود، از جمله انتقال دانش فنی از ترکیه، کسب مقام‌های جهانی برای کیفیت محصولات ایرانی و عضویت رسمی ایران در کنفدراسیون جهانی زنبور عسل، اظهار داشت: «در یک سال و نیم گذشته موفق شدیم یکی از محصولات کندو عسل به نام نان زنبور یا پرگا که تاکنون در کشور به‌عنوان ضایعات و دورریز محسوب می‌شد را به یک محصول ارزشمند صادراتی تبدیل کنیم. ما زنجیره ارزش این محصول را شناسایی و پیاده‌سازی کردیم، تجهیزات را وارد کردیم، آموزش و ترویج در بین زنبورداران انجام دادیم و حتی برای نخستین بار خرید تضمینی داشتیم. اکنون این محصول با قیمتی حدود کیلویی دو میلیون تومان صادر می‌شود.»
وی با بیان اینکه در این خصوص نباید از حمایت های وزارت جهادکشاورزی غافل شد، افزود: «وزارت جهاد کشاورزی برای توسعه این طرح ۲۵ میلیارد تومان به این طرح اختصاص داد تا زنبورداران بتوانند تسهیلات دریافت کرده و وارد تولید شوند اما اجرای این طرح که در قالب تولید قراردادی تعریف شده بود، با مشکلاتی جدی مواجه شد. صندوق کارآفرینی امید که زیر نظر ریاست جمهوری فعالیت می‌کند، پس از ۱۰ ماه معطلی تنها به سه نفر از میان ۴۳ زنبورداری که معرفی شده بودند تسهیلات پرداخت کرد و همان تسهیلات را هم در حساب شرکت بلوکه کرد و پرداخت نکرد. این رفتار عملاً پروژه ما را متوقف کرد.»
این فعال صنعت زنبورداری ادامه داد: «اعتراضات ما به این عملکرد با واکنش تقابلی مسئولان صندوق مواجه شد و در نهایت پروژه به وزارت جهاد کشاورزی عودت داده شد. در حالی که ما شکایت رسمی به بازرسی کل کشور و ریاست جمهوری داشتیم، در پاسخ‌های صندوق به جای پذیرش مسئولیت، ادعاهایی همچون خانوادگی بودن شرکت یا عدم تعهدات مطرح شد.»
او با اشاره به مشکلات دیگر مسیر افزود: «برای صادرات این محصول نیازمند کد بهداشتی بودیم اما با وجود مکاتبات متعدد و حتی پیگیری از سازمان دامپزشکی کشور و معاونت امور دام، بیش از یک سال و نیم هیچ کدی صادر نشد. همچنین برای دریافت مجوز تولید بدون کارخانه از سازمان صمت البرز، در حالی که طبق قانون باید ظرف ۱۰ روز پاسخ داده می‌شد، بیش از چهار ماه معطل مانده‌ایم و مجوزی صادر نشده است.»
وی تصریح کرد: «این روندها نه تنها باعث توقف طرح شده، بلکه موجب ضررهای مالی جدی هم شد. بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان برای تبلیغات، آموزش، همایش‌ها و ترویج هزینه کردیم اما در نهایت پروژه ما عملاً متوقف شد. بدتر از آن، حتی در ارتباط با برخی زنبورداران معرفی شده که پیگیر کار خود بودند صندوق کارآفرینی امید مدعی شده که شرکت به تعهدات عمل نکرده است؛ در حالی که هیچ سندی برای این ادعا وجود ندارد.»
این کارآفرین در پایان گفت: «من با امید به سخنان رئیس‌جمهور که بر حمایت از تولید داخلی و بی‌اثر بودن تحریم‌ها تأکید داشت، اقامت کانادا را رها کرده و به کشور بازگشتم. اما اکنون می‌بینم که در عمل ۱۸۰ درجه با آنچه در تریبون‌ها گفته می‌شود فاصله وجود دارد. این رفتارها نه تنها انگیزه فعالان اقتصادی را از بین می‌برد بلکه اعتماد بخش خصوصی را به وعده‌های رسمی کاملاً سلب می‌کند.»
زنبوردارانی از ارومیه، قائم شهر و یزد که موفق به اخذ تسهیلات شدند، در گفتگو با خبرنگار رکنا تصریح کردند که بعد از معطلی های فراوان بالاخره وام به حساب شرکت تعیین کننده واریز شده است اما متاسفانه علیرغم اینکه از سه قسط وام گذشته است اما حتی یک ریال هم قابل برداشت نیست و وام بلوکه است.
این زنبورداران با بیان اینکه مشخص نیست چه مشکلی وجود دارد، به خبرنگار رکنا گفتند: آش نخورده و دهان سوخته! کار ما باید برای دولت جذاب باشد و از تولیدکننده حمایت کنند اما حتی یک ریال از تسهیلاتی که اقساط آن را می پردازیم هم دست ما را نگرفته است و امکان برداشت نداریم.
