پیشتر تنها دو جرم از این نوع، از جمله جسم مشهور ʻOumuamua در سال ۲۰۱۷ شناسایی شده بود. ورود این جرم تازه بار دیگر بحثی قدیمی، اما هیجانانگیز را در جامعه علمی زنده کرده است؛ آیا این اجرام صرفا تودههایی یخی و سنگی هستند یا میتوانند نشانهای از تمدنی بیگانه باشند؟
ایوی لوب، استاد اخترفیزیک دانشگاه هاروارد و یکی از شناختهشدهترین چهرهها در این حوزه، در اظهاراتی جنجالی احتمال داده که ۳I/ATLAS میتواند فراتر از یک دنبالهدار معمولی باشد. او مسیر غیرعادی این جرم که آن را به نزدیکی زهره، مریخ و مشتری میرساند و همچنین ترکیب شیمیایی نامتعارف آن را نشانههایی از امکان منشأ هوشمند توصیف کرده است.
لوب در گفتوگو با رسانهها تاکید کرده: «باید همه احتمالات را روی میز نگه داشت؛ از سنگ و دنبالهدار طبیعی گرفته تا احتمال یک سازه مصنوعی. تنها دادههای دقیق میتواند ما را به نتیجه قطعی برساند.» او حتی پیشنهاد داده است که برای ارزیابی چنین مخاطراتی مقیاسی مشابه مقیاس ریشتر در زلزلهسنجی طراحی شود تا هر جرم بینستارهای بر اساس رفتار خود از «صفر» (طبیعی) تا «ده» (با نشانههای آشکار فناوری) دستهبندی شود.
در مقابل دانشمندان ناسا با احتیاط بیشتری به موضوع نگاه میکنند. تام استاتلر، دانشمند ارشد بخش اجرام کوچک ناسا، در گفتوگو با گاردین تاکید کرده که ۳I/ATLAS در بیشتر ویژگیها همانند دنبالهدارهای شناختهشده عمل میکند: «این جسم شبیه یک دنبالهدار است، رفتاری شبیه دنبالهدار دارد و بهطور قوی با نمونههایی که از قبل میشناسیم مطابقت میکند.»
البته استاتلر پذیرفته که برخی خصوصیات این جرم غیرمعمول است؛ از جمله واکنشهای پیشبینیناپذیر آن به تابش خورشید. به گفته او حتی در منظومه شمسی نیز دنبالهدارها سابقه افزایش ناگهانی روشنایی بهدلیل آزادسازی تودههای یخ و غبار دارند بنابراین نباید هر ویژگی عجیب را به منشأ بیگانه نسبت داد.
زمینه حساسیت نسبت به سخنان لوب به سال ۲۰۱۷ بازمیگردد؛ زمانی که او ادعا کرد جسم ʻOumuamua نخستین جرم بینستارهای کشف شده، میتواند نشانهای از فناوری بیگانه باشد. آن نظریه با واکنش تند بسیاری از جامعه علمی روبهرو شد، اما همزمان به شهرت رسانهای لوب دامن زد. اکنون با کشف ۳I/ATLAS بار دیگر نگاهها به سمت او و دیدگاههای جنجالیاش معطوف شده است.
فارغ از منشأ احتمالی این جرم توافق عمومی دانشمندان بر اهمیت مطالعه آن است. تنها در چند سال اخیر بشر توانسته است ابزار و فناوری لازم برای شناسایی این بازدیدکنندگان کیهانی را به دست آورد. چنین کشفهایی فرصت بینظیری برای مطالعه ترکیب شیمیایی و فیزیکی منظومههای دیگر فراهم میکنند و میتوانند سرنخهای تازهای از نحوه شکلگیری سیارات ارائه دهند.
ناسا تاکید کرده که ۳I/ATLAS هیچ خطری برای زمین ندارد و در فاصلهای امن از سیاره ما باقی خواهد ماند. این جرم قرار است در ۲۹ اکتبر به نزدیکترین فاصله خود از خورشید برسد و دادههای بیشتری برای تحلیل در اختیار دانشمندان بگذارد.
این جدال علمی بار دیگر نشان میدهد که کشفهای فضایی تنها به دادههای سرد و خشک خلاصه نمیشوند، بلکه به پرسشهای فلسفی و حتی اجتماعی درباره جایگاه بشر در جهان نیز دامن میزنند. برای گروهی از دانشمندان مانند لوب این اجرام فرصتی برای بازاندیشی در احتمال وجود همسایگان کیهانی است؛ برای دیگران نشانهای از تنوع و شگفتیهای طبیعی کیهان.