به گزارش خبرنگار مهر پارس جنوبی، نماد توان گازرسانی ایران، اکنون با چالشی بزرگ روبه‌روست: افت فشار طبیعی مخازن در بخش ایرانی این میدان مشترک با قطر. این پدیده اجتناب‌ناپذیر، به‌دلیل ورود فازهای قدیمی به نیمه دوم عمر تولیدی، شدت یافته است. کارشناسان می‌گویند بدون فشارافزایی، بخشی از ظرفیت برداشت روزانه ظرف پنج سال آینده از دست خواهد رفت و میلیاردها دلار درآمد به باد می‌رود.
افت فشار در مخازن گاز یعنی نیروی طبیعی برای بالا آوردن گاز کاهش یافته و نیاز به کمپرسورهای عظیم دریایی و خشکی است. اجرای آن هزینه‌بر است، اما بدون آن، بخشی از گاز برای همیشه در مخزن باقی می‌ماند.
کارشناسان برآورد می‌کنند که تنها کاهش تولید معادل یک فاز گازی، با قیمت فعلی گاز در بازار منطقه، روزانه بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون دلار درآمد از بین می‌برد. این رقم در طول یک سال به حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار می‌رسد.
از طرف دیگر، کمبود گاز باعث می‌شود نیروگاه‌ها برای تأمین انرژی به سوخت مایع مانند گازوئیل و مازوت روی بیاورند، که خود هزینه‌ای بین ۱٫۵ تا ۲ میلیارد دلار در سال به همراه دارد و آلودگی هوا را تشدید می‌کند.
همچنین ناتوانی در اجرای تعهدات صادراتی یا کاهش قراردادهای گاز، می‌تواند سالانه بین ۵ تا ۸ میلیارد دلار زیان به‌همراه داشته باشد، ضمن اینکه مشتریان از دست‌رفته به‌سختی به بازار ایران بازمی‌گردند. در مجموع، اگر اثرات زنجیره‌ای بر صنایع، کاهش صادرات غیر انرژی و هزینه‌های زیست‌محیطی را حساب کنیم، زیان مستقیم و غیرمستقیم ناشی از تعلل در فشارافزایی می‌تواند به ۴۵ تا ۵۵ میلیارد دلار در سال برسد.
اجرای کامل پروژه‌های فشارافزایی، به سرمایه‌گذاری حدود ۳ تا ۴ میلیارد دلار نیاز دارد. با جلوگیری از زیان روزانه ده‌ها میلیون دلاری، هزینه این سرمایه‌گذاری ظرف کمتر از یک سال جبران می‌شود که نسبت بازگشت سرمایه‌ای کم‌سابقه برای پروژه‌های کلان انرژی است.
پیامدهای امنیتی و اجتماعی
تأخیر در اجرای فشارافزایی تنها پیامد اقتصادی ندارد. کاهش عرضه گاز در زمستان می‌تواند منجر به محدودیت برای صنایع، خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده، و فشار اجتماعی شود. افزایش استفاده از سوخت مایع نیز آلودگی هوا را در کلان‌شهرها تشدید کرده و به بحران‌های بهداشت عمومی دامن می‌زند. کاهش صادرات گاز، علاوه بر زیان مالی، جایگاه ایران در معادلات انرژی منطقه را تضعیف می‌کند.
پارس جنوبی برای ایران صرفاً یک میدان گازی نیست؛ شریان حیاتی اقتصاد و امنیت انرژی کشور است. اجرای به‌موقع و کامل پروژه‌های فشارافزایی، اقدامی ضروری برای حفظ این شریان است. هر روز تأخیر، به معنای از دست رفتن درآمد و نفوذ ایران در بازار جهانی انرژی و واگذاری بی‌سر و صدای سهم بیشتر به رقیب جنوبی است.
