آقای محمد زارع در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، درباره این سند که هفتم فروردین در تهران امضا شد، تصریح کرد: یکی از سوالات پرتکرار در افکار عمومی این است که آیا سند همکاریهای جامع ۲۵ ساله ایران و چین عدول از سیاست نه شرقی و نه غربی است؟
وی با اشاره به اینکه با این سند میتوانیم به سمت حل یکی از معماهای تاریخی خودمان برویم، ادامه داد: این پرسش که «زیستن با قدرتهای جهانی چگونه باشد؟»، یکی ازدغدغههای نخبگان سیاسی ما در ۱۰۰ سال گذشته بوده است؛ یک سوال، همیشه در تاریخ سیاسی ایران مطرح بوده و آن چگونگی تامین منافع ملی ایران از مسیر "خود اتکایی ملی" یا "اتصال به قطبهای قدرت " در نظام بین الملل بوده است.
آقای زارع تاکید کرد: این سند همکاری میخواهد ترکیبی از "خود اتکایی ملی" و "اتصال به قطبهای قدرت" در جهان باشد و به عنوان یک شروع جدید در دستورکار قرار گرفته است و عدول از سیاست نه شرقی و نه غربی جمهوری اسلامی نیست.
وی با اشاره به اینکه آسیا با "نیروی پیشران چین" یک مبداء استراتژیک جدید در نظام بین الملل خواهد بود، گفت: اگر فهم این نیروی پیشران هر چه سریعتر به نتیجه برسد و در قالبهای مختلف از جمله طراحی سندهای راهبردی بروز داشته باشد، میزان "غافلگیریهای استراتژیک" را که ممکن است نظام تصمیم گیری ما با آن مواجه شود، کاهش میدهد.
آقای زارع افزود: بخش مهمی از نظم بین الملل آینده در یک پهنه ژئوپلتیک جدید یعنی از دریای جنوبی چین تا اقیانوس هند تعیین خواهد شد؛ این پهنه جدید، رقابتهای رو به افزایش قدرتهای بزرگ را به وجود آورده است. جمهوری اسلامی چه بخواهد و چه نخواهد بخش مهمی از این پهنه ژئوپلتیکی است و نتیجه رقابت قدرتها بر منافع ملی ما تاثیرات بسیار مهمی خواهد داشت.
این کارشناس مسائل چین همچنین اظهار داشت: امضای این سند به معنای فهم روندهای جدیدی است که در نظام منطقهای و بین المللی در حال وقوع است و جمهوری اسلامی اگر نتواند پاسخی شایسته برای این روندهای جدید در نظام بین المللی داشته باشد، نمیتواند از فرصتهای موجود در رقابتها به نفع خودش استفاده و تهدیدها را شناسایی کند.
وی با بیان اینکه سند همکاریهای جامع ۲۵ ساله ایران و چین یک نقطه تحول در فرهنگ استراتژیک سند نویسی در کشور نیز هست، گفت: شاید برای اولین بار است که ما برای کار راهبردی با قدرتهای بزرگ به سمت تنظیم سندی با چارچوبهای مشخص حرکت کرده ایم و این میتواند نقطه تحول در فرهنگ استراتژیک جمهوری اسلامی باشد.