تابناک: مذاکرات هسته‌ای با آمریکا در حالی رقم خورد که نظام درصدد بود تا شرایط تحریم‌ها را مدیریت کند و از رادیکال شدن دیدگاه‌های غربی به برنامه هسته‌ای ایران جلوگیری کند. به نظر می‌رسید طرف آمریکایی نیز با موضوع غنی‌سازی در سطح پایین مشکلی نداشت و بعد از دور سوم دیدگاه آنها رادیکال شد و خواهان توقف کامل غنی‌سازی شدند. اگر این دیدگاه را قبول دارید، چه عاملی باعث تاکید بر «غنی‌سازی صفر» از میانه مذاکرات شد؟
متکی: تصور غلطی است که فکر کنیم آمریکایی‌ها بدون استراتژی وارد مذاکره می‌شوند. آنها مذاکرات را قبل از ورود شبیه‌سازی می‌کنند، پرسش‌ها و پاسخ‌های لازم را تدوین و خروجی مورد نظر را بر اساس اهداف تعریف شده مشخص می‌کنند. قبل، حین و بعد از مذاکرات از پیوست‌های رسانه‌ای و عملیات روانی برای متقاعدسازی و پذیرش طرف مقابل استفاده می‌کنند.
دولت اوباما، محور مذاکرات برجام در 1+5، پس از بهره‌برداری سیاسی از این توافق حتی یک روز پایبندی عملی به تعهدات خود نداشت. مواضع ترامپ پس از روی کار آمدن، در دور نخست آشکارا مخالفت با برجام و نهایتاً خروج از آن بود. ترامپ، به لحاظ شخصیت و سوابق، سیاستمدار حرفه‌ای نیست؛ او بیشتر یک شومن و آکتور غیرحرفه‌ای سینما و منفعت‌پرست بازاری است. موضع جمهوری‌خواهان و حتی دموکرات‌ها مخالفت با حق ایران در برخورداری از چرخه سوخت است و سه کشور اروپایی نیز این موضع را در تبعیت از آمریکا به صراحت بیان کردند.
تاکید بر غنی‌سازی صفر به خاطر استراتژی آمریکایی‌ها بود
بنابراین، تاکید بر «غنی‌سازی صفر» از میانه مذاکرات نه به دلیل تغییر واقعیت‌ها بلکه به خاطر استراتژی آمریکایی‌ها بود: انتقال این پیام که تحت هیچ شرایطی با غنی‌سازی حتی یک درصد از اورانیوم در ایران موافق نیستند. شاهد این مدعا آن است که ترامپ و ویتکاف نه بعد از سه دور مذاکره بلکه بعد از اولین دور مذاکره، بحث غنی‌سازی صفر را مطرح کردند. متأسفانه شاخک‌های دستگاه سیاست خارجی ایران از حساسیت لازم برخوردار نبود و ذوق‌زدگی برخی برای حفظ ژست مذاکره مشهود بود و ما فریب خوردیم.
تابناک: در حالی دور ششم مذاکرات برنامه‌ریزی شده بود که دو روز قبل از آن رژیم صهیونیستی به ایران حمله و متعاقباً آمریکا نیز به تاسیسات هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان حمله کرد. برخی استدلال می‌کنند که بعد از مخالفت جدی ایران با «غنی‌سازی صفر»، آمریکا رویکرد خود به مذاکرات را عوض کرد و اعلام زمان دور ششم گفتگو «پوششی» برای اقدام غافلگیرانه اسرائیل بوده است. برخی نیز معتقد هستند این مذاکرات از ابتدا پوشش بوده است. ارزیابی شما چیست؟
تکرار موضع مذاکره با آمریکا به دشمن آدرس غلط داد
رکب اصلی آمریکا و رژیم صهیونیستی پوشش مذاکرات برای اجرای جنایت از قبل هماهنگ شده در تجاوز نظامی علیه کشور و مراکز هسته‌ای ایران بود. ضمن تشکر از مواضع صریح و قاطع رئیس‌جمهور در خصوص جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم غزه، تکرار موضع مذاکره با آمریکا و همراهی دستگاه دیپلماسی علیرغم بیان برخی ملاحظات، به دشمن آدرس غلط داد و ما را به یاد نامه ۹ بندی مقام معظم رهبری در گرماگرم مذاکرات برجام می‌اندازد.
متکی: رکب اصلی آمریکا و رژیم صهیونیستی پوشش مذاکرات برای اجرای جنایت از قبل هماهنگ شده در تجاوز نظامی علیه کشور و مراکز هسته‌ای ایران بود. ضمن تشکر از مواضع صریح و قاطع رئیس‌جمهور در خصوص جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم غزه، تکرار موضع مذاکره با آمریکا و همراهی دستگاه دیپلماسی علیرغم بیان برخی ملاحظات، به دشمن آدرس غلط داد و ما را به یاد نامه ۹ بندی مقام معظم رهبری در گرماگرم مذاکرات برجام می‌اندازد. بنابراین، بر اساس تحلیل شرایط و تجربه ۲۲ ساله پرونده هسته‌ای ایران، به‌روشنی مشخص است که مذاکرات از ابتدا بخشی از سناریوی آمریکایی-صهیونیستی برای طولانی کردن پرونده هسته‌ای و پوشش عملیات نظامی بوده است. این مذاکرات نه برای حل موضوع هسته‌ای بلکه برای ایجاد پوشش و فریب طرف ایرانی طراحی شده بودند.
تابناک: در حال حاضر سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) نیز به دنبال فعال‌سازی مکانیسم ماشه هستند. آنها شرط کرده‌اند که در صورتی که ایران سه شرط ورود به مذاکره مستقیم با آمریکا، شروع همکاری مجدد با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اعلام برآوردی از خسارات وارد شده به اورانیوم با غنای بالا را ارائه دهد، ضرب‌الاجل فعال‌سازی مکانیسم ماشه 60 روز به تاخیر بیفتد. بعد از جنگ، ایران با این سه کشور اروپایی در استانبول ترکیه دیدار کرد که نه به شکست منجر شد و نه نتایج مثبتی داشت و ادامه گفتگوها مورد تاکید قرار گرفت. ایفای نقش اروپا را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هدف سه کشور اروپایی محروم کردن حق ایران از چرخه سوخت است
متکی: موضع سه کشور اروپایی به وضوح تبعیت از آمریکا و تداوم فشار بر جمهوری اسلامی ایران است. آنها ضمن شرط‌گذاری و به تعویق انداختن ضرب‌الاجل مکانیسم ماشه، در واقع هیچ‌گونه حسن نیتی در تعامل با ایران نشان نمی‌دهند و هدفشان محدود کردن حق ایران در برخورداری از چرخه سوخت است. تجربه دیدار در استانبول نیز نشان داد که اروپا نتایج عملی در مذاکرات ارائه نکرد و تنها استمرار گفتگوها مدنظر آنها بود، بدون آنکه اراده‌ای برای حل مشکلات واقعی هسته‌ای ایران وجود داشته باشد.
تجربه دیدار در استانبول نیز نشان داد که اروپا نتایج عملی در مذاکرات ارائه نکرد و تنها استمرار گفتگوها مدنظر آنها بود، بدون آنکه اراده‌ای برای حل مشکلات واقعی هسته‌ای ایران وجود داشته باشد.
