به گزارش همشهری آنلاین ایست قلبی اگر بلافاصله با احیای قلبی ریوی (CPR) درمان نشود، میتواند کشنده باشد. دانستن علائم ایست قلبی و نحوه واکنش سریع به آن میتواند جان انسانها را نجات دهد.
ایست قلبی اغلب به طور ناگهانی و بدون هشدار رخ میدهد. این اتفاق میتواند در افرادی که قبلاً به بیماری قلبی مبتلا بودهاند و همچنین در افرادی که قبلاً هیچ مشکل قلبی نداشتهاند، رخ دهد. این معمولاً نتیجه یک نقص در سیستم هدایت الکتریکی قلب است که ضربان منظم قلب را ایجاد میکند (اختلال ریتم ضربان قلب یا آریتمی)
این اختلال توانایی قلب برای تلمبه کردن موثر را به خطر میاندازد و توانایی آن را در گردش خون به سایر اندامها، از جمله مغز و ریهها محدود میکند. ضربان قلب اساساً متوقف میشود و افرادی که دچار ایست قلبی میشوند، نبض خود را از دست میدهند، هشیاریشان از دست میرود و تنفسشان متوقف میشود.
ایست قلبی چیست؟
اصطلاحات ایست قلبی و حمله قلبی اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند. حمله قلبی با ایست قلبی متفاوت است. حمله قلبی به اختلال خونرسانی عضله قلب به دلیل انسداد شریانهای تغذیهکننده آن اشاره دارد. بیمارانی که دچار حمله قلبی (که انفارکتوس میوکارد نیز نامیده میشود) میشوند، اغلب درد قفسه سینه یا مشکل در تنفس را تجربه میکنند.
قلب معمولاً میتواند با وجود حمله قلبی به ضربان خود ادامه دهد، هرچند که در صورت درمان نشدن میتواند آسیب قابلتوجهی به آن وارد میشود. ایست قلبی گاهی اوقات در صورت پیشرفت حمله قلبی و درمان نشدن آن رخ میدهد.
علل ایست قلبی
حمله قلبی تنها علت ایست قلبی نیست. ایست قلبی همچنین میتواند در بیماران دچار «کاردیومیوپاتی» (بیماریهای زمینهای عضله قلب) که باعث آسیب مزمن عضله قلب میشود، رخ دهد. این بیماران مستعد نارسایی قلبی هستند.
کاردیومیوپاتیها میتوانند نتیجه مشکلات مادرزادی قلب یا بیماریهای ژنتیکی مانند «کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک» (HCM) (عارضهای است که در آن عضله قلب ضخیم میشود) باشند.
کاردیومیوپاتیها همچنین میتوانند در بیمارانی که فشار خون بالای طولانی مدت و کنترل نشده (پرفشاری خون) دارند، ایجاد شوند که در نهایت میتواند منجر به ضخیم شدن عضله قلب و نارسایی تلمبهای قلب شود.
بیمارانی که سابقه اختلال ریتم ضربان قلب مانند «تاکیکاردی بطنی» (VT) دارند، نیز در معرض خطر ایست قلبی هستند
علائم ایست قلبی
شناسایی علائم ایست قلبی بسیار مهم است. اگر بیماری بستری دچار ایست قلبی شود، معمولاً بلافاصله توسط پایشگر ریتم ضربان قلب یا معاینه جسمی که نشاندهنده از دست دادن نبض است، شناسایی میشود. متأسفانه، بسیاری از ایستهای قلبی در خارج از بیمارستان رخ میدهند و به همین دلیل است که دانستن علائم و نشانههای ایست قلبی بسیار مهم است.
برخی از افراد قبل از ایست قلبی علائمی مانند تعریق، ناراحتی قفسه سینه، مشکل در تنفس یا تپش قلب را تجربه میکنند. با این حال، برخی از افراد هیچ علامت قابل توجهی را تجربه نمیکنند و ممکن است ناگهان و بدون هشدار از حال بروند.
درمان فوری ایست قلبی
خبر خوب این است که هر کسی، صرف نظر تجربه و مهارتهایش این فرصت را دارد که با شروع احیای قلبی ریوی نجاتبخش جان کسی را نجات دهد. شرکت در دورههای آموزشی احیای قلبی- ریوی میتواند به شما کمک کند تا برای هر واقعهای آماده باشید.
وقتی کسی هوشیاری خود را از دست میدهد، ابتدا با قرار دادن انگشتان روی گردن (شریان کاروتید) یا مچ دست (شریان رادیال) نبض او را بررسی کنید. فوراً فریاد بزنید و درخواست کمک کنید و با تلفن اورژانس بگیرید تا از خدمات اضطراری درخواست کنید.
در حالی که منتظر رسیدن تکنسینهای اورژانس هستید، ضروری است که احیای قلبی-ریوی (CPR) را با فشار دادن قفسه سینه آغاز کنید. برای انجام احیای قلبی-ریوی باید محکم و سریع در مرکز قفسه سینه فشار اعمال کنید.
توصیه میشود فشار بر قفسه سینه را با سرعت حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ فشار در دقیقه انجام شود.
در صورت امکان، از کسی بخواهید که یک شوکدهنده خودکار خارجی (AED) پیدا کند. آن را روشن کنید و دستورالعملهای روی آن را دنبال کنید. شما باید احیای قلبی-ریوی را ادامه دهید و دستورالعملهای دستگاه شوکدهنده را تا رسیدن خدمات اورژانسی دنبال کنید.
فکر کردن به اینکه در مواقع اضطراری باید سریع عمل کنید، میتواند ترسناک باشد. افراد در مواجهه با این وظیفه ممکن است دچار ترس شوند و در صورت بروز شرایط اضطراری، اقدام سریع میتواند چالش برانگیز باشد. به خصوص، اگر فرد مورد نظر دوست یا یکی از عزیزان شما باشد، این کار میتواند به ویژه طاقتفرسا باشد.
با این حال، شما با شروع شجاعانه احیای قلبی- ریوی (CPR) توانایی نجات یک زندگی را دارید. بررسیها نشان دادهاند که شروع احیای قلبی-ریوی در صحنه شانس زنده ماندن فرد را پس از ایست قلبی افزایش میدهد. هر چه احیای قلبی-ریوی زودتر شروع شود، شانس زنده ماندن بیشتر است. فشردن قفسه سینه به طور موقت جایگزین عملکرد تلمبهای قلب میشود و به گردش خون به اندامها کمک میکند. دستگاه شوکدهنده خارجی (AED) این توانایی را دارد که به قلب شوک الکتریکی وارد کند و به بازگرداندن ریتم طبیعی ضربان قلب یاری رساند.
میزان بقا و پیشآگهی
افرادی که دچار ایست قلبی شدهاند، با درمان و مراقبتهای پزشکی زودهنگام میتوانند بهبود یابند. آنها با احیای قلبی ریوی (CPR) زودهنگام شانس بهتری برای بهبود جریان خون به مغز دارند و شانس بهبودی آنها بدون آسیب قابل توجه به مغز افزایش مییابد.
پیشگیری از ایست قلبی
علاوه بر آشنایی با آموزش احیای قلبی ریوی (CPR)، شناخت عوامل خطرساز برای ایست قلبی خود نیز مهم است. غربالگریهای منظم سلامت، شما را از عوامل خطرساز در شما از جمله فشار خون، میزان کلسترول و خطر دیابت آگاه میکند.
ترک سیگار ضروری است. اگر سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارید، فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت دارید یا سیگاری هستید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی باشید.
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشید
اگرچه ایست قلبی میتواند به طور ناگهانی و بدون هشدار رخ دهد، اما گاهی اوقات علائم هشدار دهنده اولیه وجود دارد و مهم است که در مورد غربالگری سلامت قلب پیشگیرانه عمل کنید. اگر علائمی را تجربه میکنید که ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینهای قلبی باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
برخی از این علائم و نشانههای هشدار دهنده شامل ناراحتی قفسه سینه (درد، گرفتگی یا فشار)، تنگی نفس، مشکل در تنفس در شب، تپش قلب (تپش قلب، لرزیدن و ضربان غیر موثر قلب یا حذف شدن متناوب ضربان قلب)، تورم پاها، افزایش تعریق یا کاهش میزان انرژی یا تحمل ورزش شما میشود.
مهم است که به دنبال یک پزشک متخصص باشید که بتواند این علائم را ارزیابی کند و به طور بالقوه آزمایشهای بیشتری را برای شناسایی اینکه آیا ممکن است در آینده در معرض خطر عوارض قلبی باشید، تجویز کند. پزشک ممکن است درمانهایی را برای کاهش خطر عوارضی مانند حمله قلبی و ایست قلبی آغاز کند.
اگرچه ایست قلبی میتواند یک عارضه خطرناک و کشنده باشد، اما با غربالگری مناسب سلامت، ارزیابی عوامل خطر و آموزش، میتوان از آن جلوگیری کرد. در مواردی که ایست قلبی رخ میدهد، آموزش و آمادگی مناسب برای احیای قلبی-ریوی میتواند جریان خون را بازیابی کرده و جان یک نفر را نجات دهد.