به گزارش همشهری آنلاین، فناوری «پلاسما سرد» (Cold Plasma) در سال‌های اخیر به‌عنوان یک ابزار نوآورانه و امیدوارکننده در درمان زخم‌های مزمن و عفونی مورد توجه فراوان قرار گرفته است.
گسترده‌تر شدن مراکز تخصصی درمان زخم
کلینیک درمان زخم «غدیر» به‌عنوان یکی از مراکز تخصصی کشور، بخشی از شبکه کلینیک‌های تخصصی درمان زخم پلاسما در کشور بوده و با هدف ارایه خدمات نوین و غیرتهاجمی در درمان زخم‌های مزمن از جمله زخم‌های دیابتی، فشاری، سوختگی و عفونی راه‌اندازی شده است. در این مرکز از دستگاه‌های درمان زخم ساخت یک شرکت دانش‌بنیان برای استریلیزاسیون و ترمیم بافت آسیب‌دیده به شیوه‌ای ایمن و بدون درد استفاده خواهد شد. با افتتاح این کلینیک، شبکه مراکز تخصصی درمان زخم شرکت توسعه فناوری پلاسما در کشور گسترده‌تر شده و بیماران می‌توانند از خدمات درمانی پیشرفته و مبتنی بر فناوری روز بهره‌مند شوند.
پلاسما چیست؟
فناوری پلاسما یکی از حوزه‌های پیشرفته فیزیک و مهندسی است که بر پایه استفاده از پلاسما (چهارمین حالت ماده پس از جامد، مایع و گاز) کار می‌کند. پلاسما گازی یونیزه‌شده است که در آن تعداد قابل توجهی از اتم‌ها الکترون‌های خود را از دست داده‌اند و به یون‌های مثبت و منفی تبدیل شده‌اند. این حالت ماده در طبیعت در پدیده‌هایی مانند رعد و برق، شفق قطبی و خورشید دیده می‌شود. فناوری پلاسما کاربری‌های مختلفی از جمله در پزشکی، الکترونیک، نساجی، تصفیه آب و هوا، صنایع نظامی، خودرو و ... دارد.
پلاسمای سرد
برای درمان زخم‌های مزمن، از پلاسما سرد استفاده می‌شود. این نوع از پلاسما در دمای نزدیک به دمای اتاق عمل می‌کند و بنابراین به بافت‌های زنده آسیب نمی‌زند، در حالی که تاثیر بسیار قوی بر میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا دارد.
کاربرد پلاسما در درمان زخم
ضدعفونی زخم بدون تماس
پلاسما سرد قادر است طیف وسیعی از باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها (حتی باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک مانند MRSA) را بدون نیاز به آنتی‌بیوتیک یا مواد شیمیایی از بین ببرد.
تحریک ترمیم و بازسازی بافت
پلاسما با آزادسازی گونه‌های فعال اکسیژن و نیتروژن (ROS, RNS) و همچنین میدان‌های الکتریکی ضعیف، باعث افزایش خون‌رسانی موضعی، تحریک رشد سلول‌های اپیتلیال و فیبروبلاست‌ها و تسریع در تشکیل بافت جدید می‌شود.
کاهش التهاب
با تنظیم پاسخ‌های ایمنی و التهابی، می‌تواند درد، تورم و التهاب زخم را کاهش دهد.
پیشگیری از عفونت‌های ثانویه
به دلیل خاصیت استریل‌کنندگی بالای پلاسما، احتمال عفونت مجدد پس از درمان به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
کاربردهای بالینی پلاسما در انواع زخم‌ها
دیابتی (DFU)
فشاری (Pressure Ulcers)
وریدی یا شریانی (VLU)
جراحی مزمن
سوختگی‌ها
چگونگی استفاده
درمان با دستگاه پلاسما سرد معمولا به‌صورت جلساتی انجام می‌شود که در آن:
- دستگاه روی زخم یا اطراف آن نگه داشته می‌شود (بدون تماس مستقیم)
- مدت زمان تابش معمولا ۳۰ ثانیه تا چند دقیقه است
- جلسات ممکن است چند بار در هفته انجام شوند
