چه میشد اگر به شما میگفتیم ابزاری جادویی وجود دارد که سرنخی شفاف از قیمت بیت کوین در هر لحظه (روزانه، ساعتی و حتی دقیقهای) به شما میدهد؟ و این فقط محدود به بیت کوین نیست، بلکه هر آلت کوینی با نقدینگی کافی را هم پوشش میدهد. این ابزار جادویی چیزی نیست جز حجم معاملات (Volume)!
در یادداشت پیش رو که با الهام از مطلبی در سایت Medium گردآوری شده، نگاهی به این ابزار ساده اما کلیدی میاندازیم. در این سفر جالب با ما همراه باشید.
حجم، به خودی خود، یک داده قدرتمند برای درک بازار است. البته، اگر فقط به نمودار پیشفرض آن نگاه کنید، واقعاً خستهکننده به نظر میرسد. اما نکته اینجاست که شما به اندازه کافی عمیق نگاه نمیکنید.
در ترید، حجم به تعداد کل سهام، قراردادها یا واحدهای یک دارایی اشاره دارد که در یک دوره زمانی مشخص (مثلاً یک روز یا یک ساعت) معامله میشود.
شاید حجم یک داده ساده به نظر برسد، اما میتوان این داده را شکست، بستهبندی جدیدی برایش تعریف کرد و آن را طوری به تصویر کشید که به بینشهای شفافتری منجر شود. ما این روش را «والیوم پروفایل» (Volume Profile) مینامیم.
با استفاده از والیوم پروفایل ، احساس میکنید به یک جادوگر تبدیل شدهاید. شما قادر خواهید بود پیشبینی کنید که بیت کوین در هر لحظه کجاست و به کدام سمت حرکت میکند. در حالی که موسسات و معاملهگران حرفهای عاشق استفاده از این دادهها هستند، شک دارم که اکثر تریدرهای خرد حتی از وجود آن باخبر باشند.
فقط کافیست به حجم معاملات اشتباه نگاهی بیندازید؛ مثلاً زمانی که حجم عظیمی از معاملات خرید دقیقاً در سقف قیمت و معاملات فروش دقیقاً در کف قیمت باز میشوند، تا متوجه شوید که اکثر فعالان بازار از این دانش بیاطلاع هستند.
با استفاده از حجم، شما به طور خودکار خود را از توده فعالان بازار جدا میکنید. دیگر بخشی از آمار تلخ لیکویید شدن نخواهید بود. یاد میگیرید که چگونه خلاف جهت بازار معامله کنید و از دستکاری بازار به نفع خود بهره ببرید. میتوانید دو قدم جلوتر از برنامه بازار را پیشبینی کنید. روش مبتنی بر حجم در هر شرایطی از بازار (صعودی، نزولی و حتی خنثی و پرنوسان) کار میکند.
بیاطلاعی اکثریت فعالان بازار همیشه برای من جالب بوده است. شرط میبندم اکثر تریدرهای ارز دیجیتال نمیدانند که با وجود این حجم از دادههای شفافی که از بازار کریپتو در دسترس عموم قرار دارد، چقدر خوششانس هستند. در مقایسه با بازارهای مالی سنتی، دادههای صرافیهای کریپتو بسیار شفافتر است. نادیده گرفتن آنها دقیقاً به معنای «پول روی میز گذاشتن و رفتن» است.
این راهنما از چهار بخش تشکیل شده است:
در تریدینگ ویو، ابزاری که من برای والیوم پروفایل استفاده میکنم، یک اندیکاتور خاص است. یک نکته مهم: کد آن را کپی کنید و یک نسخه پشتیبان از اسکریپت آن داشته باشید تا اگر زمانی این اندیکاتور حذف شد (که گاهی اتفاق میافتد)، بتوانید آن را به صورت دستی اضافه کنید.
این اندیکاتور عملاً جام مقدس است. حتی اگر در ابتدا ندانید چگونه از آن استفاده کنید، فقط آن را به چارت خود اضافه کنید. برای بیت کوین، مطمئن شوید که از چارت اسپات جفت ارز بیت کوین به تتر صرافی بایننس استفاده میکنید، زیرا دادههای حجم آن معتبرترین است.
توجه کنید که تنها حدود چهار هزار نفر از این اندیکاتور استفاده میکنند. بهترین اندیکاتورهای ساختهشده توسط کاربران در تریدینگ ویو میتوانند دهها هزار کاربر داشته باشند، اما این یکی به ندرت استفاده میشود. (امیدوارم همینطور باقی بماند. هر چه افراد کمتری بدانند، بهتر است.)
خود والیوم پروفایل اجزای مختلفی دارد:
مهمترین مفهومی که باید در مورد والیوم پروفایل بدانید، منطقه ارزش است.
منطقه ارزش جایی است که ۷۰٪ حجم معاملات در یک بازه زمانی مشخص (روزانه، هفتگی یا ماهانه) در آن اتفاق میافتد. با استفاده از اندیکاتور بالا، سه بازه زمانی در دسترس است: ماهانه، هفتگی و روزانه.
در کریپتو، یک جلسه روزانه در ساعت ۰۰:۰۰ UTC آغاز میشود.
منطقه ارزش به عنوان منطقه «ارزش منصفانه» در نظر گرفته میشود، جایی که بازار به تعادل رسیده است. این منطقه با دو سطح محدود میشود:
درون هر منطقه ارزش، یک نقطه کنترل (POC) وجود دارد.
نقطه کنترل سطح قیمتی است که بیشترین حجم معاملات در آن انجام شده است. این سطح نشاندهنده قیمتی است که اکثر معاملات در آن رخ داده و اغلب به عنوان یک سطح کلیدی از ارزش بازار در نظر گرفته میشود.
در اندیکاتور بالا، باکسهای زرد نشاندهنده مناطق ارزش روزانه، باکسهای آبی مناطق ارزش هفتگی و باکسهای بنفش مناطق ارزش ماهانه هستند.
مقادیر و اجزا:
حالا وقت آن است که یاد بگیریم چگونه آنها را بخوانیم.
و ارزشمندترین بخش این راهنما: چگونه دادهها را تفسیر کنیم؟
منطقه ارزش دوره قبل (که با کف و سقف آن مشخص میشود) به عنوان یک راهنما برای دینامیک بازار بیت کوین در ماه، هفته یا روز جاری عمل میکند. موقعیت قیمت فعلی بیت کوین نسبت به منطقه ارزش قبلی، دوره معاملاتی پیش رو را تعیین میکند.
برای مثال، در فوریه ۲۰۲۵، سقوط شدید ابتدای ماه، بیت کوین را به خارج از منطقه ارزش ماه قبل راند. از آن زمان، بیت کوین تلاش کرده تا این منطقه را پس بگیرد، اما در انجام این کار موفق نبوده است. اینگونه است که باید انتظارات خود را برای این ماه مدیریت کنید.
تلاش برای پیشبینی یک سقف تاریخی جدید را فراموش کنید. تمرکز بیت کوین در حال حاضر این نیست. هدف بسیار پایینتر است. صادقانه بگویم، اگر بیت کوین بتواند تا اول مارس فقط در داخل این ناحیه بنفش بسته شود، دستاورد خوبی خواهد بود.
مثال برعکس: ژانویه ۲۰۲۵
حالا بیایید ببینیم که در ماه ژانویه چگونه وضعیت برعکس بود. در ژانویه ۲۰۲۵، بیت کوین ماه را در حوالی کف منطقه ارزش ماه دسامبر آغاز کرد. ابتدا برای شکستن منطقه ارزش تلاش کرد، سپس عقبنشینی کرد و دوباره سطح پایین را تست کرد. این سطح حفظ شد و بیت کوین پس از آن به سمت یک سقف تاریخی جدید حرکت کرد.
مثالهای بالا بر اساس تایمفریم ماهانه بودند، اما در مورد تایمفریمهای کوتاهتر مانند روزانه چطور؟ در منطقه ارزش روزانه، جدیدترین مثال مربوط به هفته سوم فوریه ۲۰۲۵ است. پس از چند روز روند نزولی، بیت کوین سرانجام زمانی که روز را در داخل منطقه ارزش روز قبل بست، نشانههایی از صعود را بروز داد. توجه کنید که قبل از آن روز برگشتی، بیت کوین به طور مداوم مناطق ارزش روزانه جدیدی را پایینتر از روز قبل ایجاد میکرد.
در آن روز، بیت کوین جلسه را بالاتر از کف محدوده روز قبل آغاز کرد، کاری که در روزهای نزولی قبل از آن انجام نداده بود. مقاومتها نزدیک به هم قرار داشتند و شکستن آنها آسان به نظر میرسید. بیت کوین دقیقاً همین کار را کرد و بقیه داستان را میدانید.
نقاط کنترل چه کمکی به شما میکنند؟
شروع یک تایمفریم (روز، هفته، ماه) به همان اندازه سطوح کف و سقف ارزش قبلی اهمیت دارد. این سطوح انتظارات بازار را مشخص میکنند. در اواسط جلسه، قیمت باز شدن میتواند به عنوان یک حمایت و مقاومت روانی دیگر عمل کند. بهترین مثال اخیر، ژانویه ۲۰۲۵ بود. بیت کوین ماه را با قیمت ۹۳,۶۰۰ دلار آغاز کرد. در طول ماه، قیمت بارها از این سطح دفاع کرد و در نهایت پس از دفاع موفقیتآمیز، به سقف تاریخی جدیدی رسید.
موقعیت اهمیت دارد: گاهی فقط با دیدن قیمت باز شدن میتوانید بفهمید که روز/هفته/ماه سبز خواهد بود یا قرمز. قیمت باز شدنی که بیش از حد بالا باشد، به خصوص پس از یک رالی، اغلب نشاندهنده سقف محلی است. من ترجیح میدهم ماه یا هفته را در یک منطقه نزولی شروع کنیم، یعنی قیمت باز شدن روزانه یا هفتگی در کف محدوده باشد. این یعنی فضای بیشتری برای رشد و شانس بالاتری برای یک بازار صعودی پیش رو داریم.
آخرین جزء، نقطه کنترل دوره قبلی است. این سطوح کمی نادیده گرفته میشوند اما زمانی که سطوح مهم دیگری در کار نباشند، میتوانند به عنوان حمایت و مقاومت عمل کنند. همچنین میتوانید با مقایسه نقطه کنترل فعلی و قبلی، سنتیمنت کلی بازار را تحلیل کنید.
هرچه بیشتر در دادههای حجم عمیق شوید، بیشتر احساس میکنید که نمیتوانید بدون آن زندگی کنید. موارد استفاده و بینشهای ظریفتری وجود دارد که فقط با تمرین و استفاده واقعی از آن پیدا میکنید.
روش والیوم پروفایل را میتوان با بیشمار اندیکاتور تکنیکال دیگر و همچنین دادههای معاملاتی مانند سود باز (Open Interest) و لیکوییدیشنها ترکیب کرد. هرچه تأییدیههای بیشتری پیدا کنید، تحلیل شما قویتر خواهد بود.
در ۲۱ فوریه ۲۰۲۵، حتی قبل از اتفاقات آن روز، میتوانستید با دیدن چارت بفهمید که بیت کوین در یک مقاومت قرار دارد و نیاز به اصلاح دارد. همه چیز در نمودار مشخص بود. این روش تا این حد میتواند قدرتمند باشد!