یکی از نوآوری‌های جالبی که در سال‌های اخیر در دنیای کریپتو شاهد آن بوده‌ایم، ظهور نسل دوم امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای ۲ (DeFi ۲.۰) است. دیفای ۲ آمده تا هم مشکلات دیفای سنتی را حل کند و هم راه حل‌های جدیدی ارائه دهد. تأثیر این نوآوری تا حدی بوده که بازار جهانی DeFi که در سال ۲۰۲۴ ارزشی معادل ۲۰.۴۸ میلیارد دلار داشته، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۲۳۰ میلیارد دلار برسد.
در این بین، ارزهای دیجیتال دیفای ۲ را داریم که به‌جای تکیه بر انگیزه‌های کوتاه‌مدت، بر ایجاد ارزش پایدار و مشارکت طولانی‌مدت جامعه تمرکز دارند. از نقدینگی خودگردان گرفته تا ادغام دارایی‌های دنیای واقعی، هر کدام از این پروژه‌ها بخش مهمی از پازل دیفای ۲ را تشکیل می‌دهند. بهترین ارزهای دیفای ۲ در حال حاضر کدامند؟ در این مقاله پاسخ می‌دهیم.
دیفای ۲ یا DeFi ۲.۰ نسل دوم پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز است که بر پایه‌های دیفای سنتی ساخته شده و مشکلات اساسی آن را برطرف می‌کند. بر خلاف دیفای سنتی که عمدتاً بر بلاک چین اتریوم متمرکز بود و بر نقدینگی اجاره‌ای و انگیزه‌های کوتاه‌مدت تکیه داشت، دیفای ۲ رویکردی پایدار و بلندمدت دارد. این پروتکل‌های نوین از طریق مکانیزم Protocol-Controlled Liquidity، به جای اجاره نقدینگی، مالک آن می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های دیفای ۲، ادغام دارایی‌های دنیای واقعی (Real World Assets) در اکوسیستم غیرمتمرکز است. این فناوری امکان رمزنگاری اوراق قرضه، املاک و سایر دارایی‌های فیزیکی را فراهم می‌کند. از همین رو، برای درک هرچه بهتر دیفای ۲ پیشنهاد می‌کنیم مقاله دارایی دنیای واقعی یا RWA چیست را هم مطالعه کنید.
کاربردهای دیفای ۲ بسیار گسترده و متنوع است. این پروتکل‌ها در حوزه‌های بازی، NFT و پرداخت‌های بین‌المللی کاربرد گسترده‌ای دارند. اهمیت دیفای ۲ در این است که ۱.۷ میلیارد نفر بدون دسترسی به خدمات بانکی در سراسر جهان را هدف قرار داده و امکان دسترسی به خدمات مالی را برای همه فراهم می‌کند. دیفای ۲.۰ را در مقاله دیفای ۲ چیست به‌طور کامل بررسی کرده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم حتماً آن را مطالعه کنید.
بهترین ارزهای دیفای ۲ در حال حاضر را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید:
الیمپوس (Olympus v۲) یک ارز دیجیتال مخصوص است که مثل یک بانک غیرمتمرکز عمل می‌کند. تصور کنید به‌جای اینکه بانک پول شما را به دیگران قرض بدهد، خودش پول‌هایش را نگه دارد و با آن کار کند. این دقیقاً همان کاری است که الیمپوس انجام می‌دهد. شما می‌توانید پولتان را در الیمپوس بگذارید و هر روز سود دریافت کنید.
از مزایای کلیدی الیمپوس این است که خودش پول‌هایش را مدیریت می‌کند، بنابراین به دیگران وابسته نیست. شما می‌توانید توکن OHM را بخرید و آن را استیک کنید تا سود روزانه بگیرید. همچنین می‌توانید با تخفیف، توکن OHM بخرید یا از آن وام بگیرید. این پروژه خزانه‌ای بیش از ۱۰۰ میلیون دلار دارد که آن را بسیار قدرتمند می‌کند.
الیمپوس اولین پروژه‌ای بود که مفهوم Protocol-Controlled Liquidity را معرفی کرد و بنابراین نام آن قطعاً در فهرست بهترین ارزهای دیفای ۲ جا دارد. با وجود کاهش ۹۸ درصدی قیمت از اوج تاریخی، این پروتکل همچنان در توسعه چشم‌انداز سیستم پولی قابل برنامه‌ریزی خود پیش می‌رود و به‌عنوان بنیان‌گذار اصول دیفای ۲ جایگاه مهمی در اکوسیستم دارد.
کادنا (Kadena) یک بلاک چین لایه اول مقیاس‌پذیر با فناوری منحصربه‌فرد Chainweb است که اجرای موازی زنجیره‌ای را امکان‌پذیر می‌سازد. این پروژه امنیت سطح بیت کوین را با قراردادهای هوشمند سبک اتریوم ترکیب می‌کند. Chainweb EVM که در سال ۲۰۲۵ راه‌اندازی شده، سازگاری کامل با اتریوم را همراه با اجرای موازی فراهم می‌کند.
مزیت اصلی کادنا در مقیاس‌پذیری افقی آن نهفته است که از طریق زنجیره‌های موازی (در حال حاضر ۲۰ زنجیره قابل توسعه) محقق می‌شود. هزینه‌های تراکنش بسیار پایین با میانگین ۰.۰۰۰۷ دلار و زمان فعالیت ۱۰۰ درصدی از زمان راه‌اندازی در سال ۲۰۲۰، آن را به گزینه‌ای جذاب برای دیفای ۲ تبدیل کرده است.
کادنا با تمرکز بر RWA و راه‌حل‌های سازمانی، خود را به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های کاربردی دیفای ۲ تثبیت کرده و مشکلات مقیاس‌پذیری، امنیت و پذیرش نهادی را همزمان حل می‌کند.
اسپل توکن (Spell Token) توکن حاکمیتی و کاربردی پلتفرم Abracadabra.money است که یکی از پیشگامان وام‌دهی چندزنجیره‌ای در دیفای ۲ محسوب می‌شود. نوآوری کلیدی Abracadabra در پذیرش دارایی‌هایی بسیار گسترده‌ای چون yvYFI، xSUSHI و wMEMO به‌عنوان وثیقه است که بهره‌وری سرمایه را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
با ارزش قفل‌شده بیش از ۱۴۵ میلیون دلار، Spell Token نقش مهمی در اکوسیستم دیفای ۲ ایفا می‌کند و می‌توان آن را در لیست بهترین ارزهای دیفای ۲ قرار داد. این پروتکل با حل مسئله ناکارآمدی سرمایه و ارائه راه‌حل پایدار برای نقدینگی از طریق شراکت با Olympus Pro، الگویی موثر برای وام‌دهی نسل دوم ارائه داده است.
آلکمیکس (Alchemix) پیشگام مفهوم «وام‌های خودبازپرداخت» در دیفای ۲ است و مثل یک وام عجیب و غریب است که خودش خودش را می‌پردازد! کار کردن با آلکمیکس بسیار آسان است: شما پولتان (مثل DAI یا ETH) را در پلتفرم می‌گذارید، سپس نصف آن را به عنوان پول نقد دریافت می‌کنید. پول اصلی‌تان همچنان کار می‌کند و درآمد تولید می‌کند که این درآمد کم‌کم وامتان را پرداخت می‌کند.
عملکرد سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴ با تولید درآمد ۲.۳۷ میلیون دلار (افزایش از ۲.۰۷ میلیون دلار در سه‌ماهه اول) و رسیدن کل سپرده‌ها به ۵۲.۲۹ میلیون دلار، رشد پایدار این پروتکل را نشان می‌دهد. از همین رو در فهرست بهترین ارزهای دیفای ۲ جای گرفته است.
توکمک (Tokemak) اولین تجمیع‌کننده نقدینگی غیرمتمرکز در جهان است که از طریق سیستم نوآورانه Autopilot نقدینگی پایدار در سراسر DeFi ایجاد می‌کند. این پروژه مدلی به اسم Reactor دارد که در آن هر دارایی دارای استخرهای اختصاصی است. این یعنی امکان تأمین نقدینگی تنها یک توکن را برای کاربران فراهم می‌کند، برخلاف پروژه‌های مشابه قبلی که در آن‌ها حتماً باید نقدینگی یک جفت‌ارز را تأمین می‌کردید.
سپرده‌های تک‌دارایی نیاز به ارائه دارایی‌های جفت را حذف کرده و پیچیدگی و هزینه‌های گس را کاهش می‌دهد که می‌تواند تا ۲۰ برابر صرفه‌جویی در گس را ایجاد کند.
راه‌اندازی موفق Autopilot v۲ در سال ۲۰۲۴ و شراکت با DEXهای اصلی مانند یونی سواپ و سوشی سواپ و بالانسر نشان‌دهنده توسعه مداوم این پروتکل است. حسابرسی‌های امنیتی متعددی که صورت می‌گیرد هم تعهد جدی این پروژه به امنیت را نشان می‌دهد. این پروژه نمونه‌ای از نوآوری در دیفای ۲ و یکی از بهترین ارزهای دیفای ۲ است.
De.Fi یک سوپراَپ در حوزه سوشال‌فای (SocialFi) و آنتی‌ویروس دنیای وب ۳ (Web3) است. این پلتفرم که در جولای ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد، در سال ۲۰۲۳ به بیش از ۵ میلیون کاربر و ردیابی ۲۵ میلیارد دلار از دارایی‌های کاربران دست یافت.
De.Fi بیش از ۴ سال است که از کاربران در برابر عوامل مخرب در فضای وب ۳ محافظت کرده و مانع وقوع کلاهبرداری‌ها می‌شود. این پلتفرم همچنین راه‌حل‌های پیشرویی در زمینه ردیابی پورتفولیو و امنیت ارائه می‌دهد. آنتی‌ویروس De.Fi تاکنون مانع از دست رفتن بیش از ۱.۲ میلیارد دلار از دارایی‌های کاربران در کلاهبرداری‌های وب ۳ شده است.
این کاربرد واقعی و عدم تمرکز روی سودهای کوتاه‌مدت و سفته‌بازی باعض شده دیفای را در بین بهترین ارزهای دیفای ۲ داشته باشیم.
آینده ارزهای دیفای ۲ بسیار روشن و امیدوارکننده است و پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی آن از ۲۰.۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، با نرخ رشد سالانه ۵۳.۷ درصد، به ۲۳۱.۱۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ برسد. این رشد چشمگیر به دلیل حل مسائل اساسی دیفای سنتی و ارائه راه‌حل‌های پایدارتر و کاربردی‌تر است.
پیشرفت‌های فناوری مثل راه‌حل‌های لایه دوم که هزینه‌ها را کاهش داده و سرعت را افزایش می‌دهند، نقش کلیدی در رشد آتی خواهند داشت. همچنین ادغام دیفای با هوش مصنوعی که منجر به تولد مفهوم DeFAI شده و وظایف مالی پیچیده را خودکار می‌کند، از جمله نوآوری‌های کلیدی آینده هستند. برای آشنایی بیشتر با DeFAI پیشنهاد می‌کنیم حتماً مقاله DeFAI چیست را مطالعه کنید.
موفقیت دیفای ۲ وابسته به چندین شرط اساسی است: بلوغ فنی با راه‌حل‌های زیرساختی مقیاس‌پذیر و امن، بهبود تجربه کاربری، ادغام با ابزارهای حرفه‌ای و انطباق قوانین، کاربرد عملی در دنیای واقعی فراتر از سفته‌بازی، و اقتصاد پایدار با مدل‌های ایجاد ارزش بلندمدت. این شرایط در حال تحقق هستند و نشان‌دهنده آینده‌ای امیدوارکننده برای این حوزه است.
دیفای ۲ مسائل اساسی دیفای ۱ مانند وابستگی به نقدینگی اجاره‌ای، کارمزدهای بالا و ناپایداری اقتصادی را حل می‌کند. از طریق مکانیزم‌های Protocol-Owned Liquidity، ادغام دارایی‌های دنیای واقعی و بهبود تجربه کاربری، پایداری بیشتری ارائه می‌دهد.
هر کدام از ارزهای دیفای ۲ مزایای منحصربه‌فردی دارند. الیمپوس به‌عنوان پیشگام، کادنا برای زیرساخت مقیاس‌پذیر، و پروژه‌هایی مانند Aperture Finance با فناوری AI پتانسیل‌های مختلفی دارند. انتخاب بهترین گزینه بستگی به اهداف سرمایه‌گذاری و ریسک‌پذیری فردی دارد.
مانند همه سرمایه‌گذاری‌های ارز دیجیتال، DeFi ۲.۰ نیز ریسک‌هایی دارد. با این حال، این پروتکل‌ها با تمرکز بر پایداری، حسابرسی‌های امنیتی و حکمرانی غیرمتمرکز، سعی در کاهش ریسک‌ها دارند.
می‌توانید از طریق پلتفرم‌های معاملاتی معتبر، کیف پول‌های غیرمتمرکز و DEXهای مختلف وارد این حوزه شوید. البته پیشنهاد می‌کنیم به‌عنوان اولین گام، با مطالعه پروژه‌ها، درک مکانیزم‌هایشان و شرکت در جوامع آن‌ها اقدام کنید.
بله، DeFi ۲.۰ با ارائه خدمات مالی کارآمدتر، شفاف‌تر و در دسترس‌تر، پتانسیل تغییر قابل توجه در صنعت مالی سنتی را دارد. ادغام دارایی‌های دنیای واقعی و پذیرش نهادی، این فناوری را به جریان اصلی نزدیک‌تر می‌کند.
در این مقاله نگاهی به چیستی دیفای ۲ داشتیم و بهترین ارزهای دیفای ۲ را معرفی و بررسی کردیم. ارزهای دیفای ۲ نسل جدیدی از فناوری‌های مالی غیرمتمرکز هستند که با حل مسائل اساسی نسل اول، آینده‌ای روشن برای اقتصاد دیجیتال ترسیم می‌کنند. از الیمپوس که مفهوم نقدینگی خودگردان را معرفی کرد گرفته تا کادنا با زیرساخت مقیاس‌پذیر و پروژه‌های نوآورانه‌ای مانند آپرچر فایننس با هوش مصنوعی، هر کدام بخش مهمی از پازل DeFi ۲.۰ را تشکیل می‌دهند.
با پیش‌بینی رشد بازار تا ۲۳۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ و افزایش علاقه نهادی، دیفای ۲ در آستانه تبدیل شدن به جزء مهمی از سیستم مالی جهانی قرار دارد. موفقیت این حوزه بستگی به ادامه نوآوری و توانایی پل زدن مؤثر میان امور مالی سنتی و غیرمتمرکز دارد. درک عمیق این فناوری‌ها و مشارکت هوشمندانه در اکوسیستم، فرصت‌های ارزشمندی را برای سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان در آینده فراهم خواهد کرد.
