دکتر محمد رحیم‌کدیور - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز درباره شایع‌ترین عوامل بروز بیماری‌های اسهالی در کودکان، پیشگیری و روش‌های درمانی توضیحاتی ارائه داد.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی کودکان، شایع‌ترین علت اسهال در کودکان را عوامل ویروسی به‌ویژه «روتاویروس» دانست که بیشتر در کودکان زیر دو سال دیده می‌شود و افزود: واکسیناسیون روتاویروس که به‌تازگی در کشور آغاز شده است در مورد کمتر شدن شیوع این بیماری موثر است.

او درباره واکسن روتاویروس توضیح داد: این واکسن که به صورت خوراکی در سه نوبت، به ترتیب در ۲، ۴و ۶ ماهگی، به نوزادان داده می شود، از بروز اسهال‌های شایع در کودکان پیشگیری می‌کند.

کدیور از دیگر ویروس‌های عامل اسهال را «آدنوویروس» و «نوروویروس» نام برد و افزود: همچنین پس از ویروس‌ها، باکتری‌ها از جمله «سالمونلا»، «شیگلا» و «ای‌کولای»، عامل مهم دیگر اسهال محسوب می‌شوند؛ انگل‌ها، عوامل شیمیایی و سایر عوامل محیطی نیز می‌توانند در بروز این بیماری دخیل باشند.

راه‌های پیشگیری

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مهم‌ترین راه پیشگیری از بیماری‌های اسهالی را مصرف آب آشامیدنی سالم و رعایت بهداشت دست‌ها و مصرف مواد غذایی سالم دانست و گفت: همچنین لازم است به این نکته توجه داشت که ظاهر شکیل و جذاب غذا لزوما به معنای تمیز بودن آن نیست و اطمینان از سلامت و بهداشت آب، غذا و شستن دست‌ها اهمیت بسیار دارند.

او با بیان اینکه بسیاری از عوامل بیماری‌زا از طریق دست آلوده، غذا و آب آلوده منتقل می‌شوند، گفت: رعایت بهداشت محیط، شستن دست‌ها پس از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل از غذا خوردن و پرهیز از تماس دست با سطوح آلوده، نقش مهمی در پیشگیری از اسهال دارد.

علائم کم‌آبی و درمان

کدیور کم‌آبی را مهم‌ترین عارضه اسهال دانست و اظهار کرد: در جریان اسهال، مقادیر زیادی آب و الکترولیت‌های حیاتی مانند سدیم و پتاسیم از بدن دفع می‌شود که لازم است این املاح جایگزین شوند؛ بهترین روش برای این کار استفاده از محلول ORS است.

او با اشاره به اینکه مصرف نوشیدنی‌هایی مانند دوغ یا آبمیوه‌های کم‌قند می‌تواند در تأمین آب و الکترولیت‌های از دست رفته ناشی از بیماری‌های اسهالی کمک‌کننده باشد، بیان کرد: اما در موارد شدید، مصرف محلول ORS و در کنار آن شربت زینک (روی) و پروبیوتیک‌ها لازم هستند.

کدیور با تأکید بر اینکه آنتی‌بیوتیک‌ها در اغلب موارد برای درمان اسهال مؤثر نیستند، افزود: تنها در مواردی که علت اسهال باکتریایی باشد، آنتی‌بیوتیک با تجویز پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد، در غیر این موارد مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها اسهال را وخیم‌تر می‌کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بنابر اعلام وزارت بهداشت، این فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان بیان کرد: اگر اسهال با علائمی مانند کم‌آبی شدید، ضعف، بی‌حالی، خشکی دهان و چشم، سرد شدن بدن، تب بالا یا اسهال خونی همراه باشد، مراجعه سریع به پزشک ضروری است تا در صورت نیاز سرم‌تراپی و درمان‌های دارویی آغاز شود.