به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، رئیس پژوهشگاه رویان با بیان اینکه سلول‌درمانی به‌عنوان «انقلاب دوم پزشکی» شناخته می‌شود، گفت: پژوهشگاه رویان با دستاورد‌های مهمی در درمان بیماری‌های صعب‌العلاج، پیشگام این عرصه است.
عبدالحسین شاهوردی، رئیس پژوهشگاه رویان، به مناسبت چهل و پنجمین سالگرد تأسیس جهاد دانشگاهی، با اشاره به فعالیت‌های شاخص این نهاد در حوزه ناباروری، اظهار کرد: براساس بررسی‌های علمی و پژوهشی صورت‌گرفته توسط مجلات معتبر بین‌المللی، پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی در میان ۱۰ مرکز برتر درمان ناباروری در جهان قرار دارد.
وی افزود: این موفقیت مرهون لطف الهی، تلاش بی‌وقفه محققان جوان و حمایت‌های مستمر مقام معظم رهبری از نخبگان و پژوهشگران این حوزه است.
تبدیل ایران به مقصد درمان ناباروری در منطقه
شاهوردی با بیان اینکه امروز نه تنها هیچ بیماری برای درمان ناباروری مجبور به خروج از کشور نیست، بلکه ایران به یکی از مقاصد اصلی بیماران خارجی در این حوزه تبدیل شده است، گفت: بسیاری از بیماران مسلمان کشور‌های منطقه به دلیل رعایت مسائل شرعی در مراکز درمانی ایران، ترجیح می‌دهند درمان خود را در کشور ما انجام دهند. این موضوع، ایران را به قطب مهمی در توریسم درمانی به‌ویژه در حوزه ناباروری تبدیل کرده است.
رویان، مولود نگاه جهادی به نیاز‌های جامعه
رئیس پژوهشگاه رویان در ادامه با گرامیداشت یاد و خاطره دکتر کاظمی آشتیانی، مؤسس فقید پژوهشگاه رویان، خاطرنشان کرد: دکتر کاظمی آشتیانی با احساس مسئولیتی عمیق نسبت به جامعه و با رعایت کامل موازین شرعی، وارد حوزه درمان ناباروری شد و با بسیج محققان جوان، مسیر تازه‌ای را در درمان ناباروری در کشور گشود. امروز ما به‌واسطه آن حرکت بنیادین، صاحب جایگاه جهانی در این حوزه هستیم.
ورود گسترده واحد‌های جهاد دانشگاهی به حوزه ناباروری
وی با اشاره به گسترش فعالیت‌های جهاد دانشگاهی در سراسر کشور افزود: اکنون اکثر واحد‌های جهاد دانشگاهی، از اهواز و اردبیل گرفته تا کرمانشاه، تبریز و استان مرکزی، در حوزه درمان ناباروری فعال هستند. این فعالیت‌ها علاوه بر خدمت‌رسانی به بیماران، بستر مناسبی برای رشد علمی و پژوهشی نیز فراهم کرده است.
جهاد دانشگاهی، نهاد انقلابی برای پاسخ‌گویی به نیاز‌های کشور
شاهوردی با تبریک سالگرد تأسیس جهاد دانشگاهی گفت: جهاد دانشگاهی، مولود انقلاب اسلامی است؛ نهادی که بر اساس روحیه جهادی و در پاسخ به نیاز‌های علمی و اجتماعی کشور شکل گرفت و از آغاز تا امروز در عرصه‌های مختلف از فرهنگ و پژوهش گرفته تا فناوری و درمان، نقش‌آفرینی کرده است.
پاسخ به نیاز‌های کشور در زمان کوتاه با تکیه بر توان بومی
وی با بیان اینکه جهاد دانشگاهی از ابتدا با تمرکز بر پژوهش‌های کاربردی تلاش کرده در کوتاه‌ترین زمان، نیاز‌های کشور را با تکیه بر توان علمی داخلی پاسخ دهد، اظهار کرد: پیش از این، در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و کشاورزی، وابستگی به دانشگاه‌ها و محققان خارجی وجود داشت، اما جهاد دانشگاهی با تربیت نیروی متخصص داخلی، این خلأ را پر کرد.
نقش فرهنگی جهاد دانشگاهی؛ بسترساز رشد نخبگان متعهد
رئیس پژوهشگاه رویان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش فرهنگی جهاد دانشگاهی در فضای دانشگاه‌ها خاطرنشان کرد: در برهه‌ای از زمان، فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی در اولویت قرار داشت و توانست با ایجاد فضایی پرانرژی، سالم و با نشاط در دانشگاه‌ها، زمینه تربیت نیروی انسانی مؤمن، متعهد و توانمند را فراهم آورد.
تأکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت از نخبگان علمی
شاهوردی در ادامه تأکید کرد: حمایت‌های رهبر معظم انقلاب از جوانان جهادگر و نخبگان علمی همواره دلگرم‌کننده بوده و باعث شده این نهاد بتواند در بسیاری از عرصه‌ها خوش بدرخشد.
درخشش جهاد دانشگاهی در حوزه سلول‌های بنیادی و درمان سرطان / رویان پرچمدار انقلاب سلولی در پزشکی
رئیس پژوهشگاه رویان با اشاره به دستاورد‌های مهم جهاد دانشگاهی در حوزه سلول‌های بنیادی، سلول‌درمانی و تولید محصولات سلولی، از این حوزه به عنوان انقلاب دوم پزشکی پس از بیوتکنولوژی یاد کرد و گفت: جهاد دانشگاهی با رویکردی پیشرو و علمی، توانسته مسیر‌های نوینی را در درمان بیماری‌های صعب‌العلاج هموار کند.
سلول‌درمانی، افق جدید درمان بیماری‌های صعب‌العلاج
شاهوردی با بیان اینکه سلول‌درمانی در حال باز کردن فصلی نوین در درمان بیماری‌هایی است که روزی درمان نداشتند، اظهار کرد: ما امروز شاهد نتایج درمانی ملموسی در حوزه‌های مختلف از جمله بیماری‌های صعب‌العلاج، با استفاده از سلول‌های بنیادی و محصولات سلولی هستیم.
وی افزود: نام جهاد دانشگاهی در این حوزه به‌خوبی می‌درخشد و پژوهشگاه رویان به‌عنوان پرچمدار این عرصه، نقش مهمی در توسعه و بومی‌سازی دانش سلول‌درمانی در کشور ایفا کرده است.
ورود رویان به تحقیقات سرطان و ژن‌درمانی
شاهوردی با اشاره به توسعه فعالیت‌های پژوهشگاه رویان در زمینه درمان سرطان، گفت: تحقیقات در حوزه سرطان سینه از طریق سلول‌درمانی و ژن‌درمانی در رویان در حال پیگیری است. همچنین این حوزه تبدیل به حلقه وصلی بین جامعه علمی، بیماران و خیرین شده تا با هم‌افزایی بتوان گام‌های مؤثری در جهت درمان و حمایت علمی برداشت.
آموزش‌های تخصصی و تربیت نیروی انسانی در تراز بین‌المللی
این مقام مسئول با اشاره به توجه ویژه جهاد دانشگاهی به آموزش تخصصی در حوزه‌های نوین علوم زیستی گفت: با همکاری دانشگاه علم و فرهنگ، رشته‌های تخصصی از جمله ژنتیک، بیولوژی تکوینی، سلولی-مولکولی و مهندسی بافت راه‌اندازی شده‌اند که پشتوانه علمی حوزه سلول‌های بنیادی و ژن‌درمانی هستند.
وی ادامه داد: جهاد دانشگاهی همچنین موفق شد مجوز تأسیس نخستین دانشکده علوم پزشکی در رشته‌های نوپدید مانند مهندسی بافت و کاربرد سلول را از وزارت بهداشت دریافت کند که نقطه عطفی در آموزش‌های علوم پزشکی نوین محسوب می‌شود.
الگوسازی علمی و خط‌شکنی در مرز‌های دانش
رئیس پژوهشگاه رویان با تأکید بر اینکه یکی از مأموریت‌های اصلی جهاد دانشگاهی، الگوسازی در علم و پژوهش است، گفت: ما در بسیاری از حوزه‌ها پیش‌قدم بوده‌ایم و خط‌شکنی کرده‌ایم؛ در جایی که جامعه علمی سنتی تصور می‌کرد یک کار شدنی نیست، جهاد دانشگاهی با عزم و باور علمی، آن مسیر را گشوده است.
وی افزود: ما نه‌تنها دانش جدید را تولید می‌کنیم، بلکه آن را در سطح کشور منتشر و نهادینه می‌کنیم. این انتقال دانش از طریق برگزاری کنگره‌ها، دوره‌های رسمی، کارگاه‌های آموزشی و ایجاد شبکه‌های علمی با هدف توانمندسازی نسل جوان و تربیت پژوهشگر انجام می‌شود.
گسترش جغرافیایی پژوهش‌های پیشرفته در سراسر کشور
شاهوردی با اشاره به توسعه فعالیت‌های رویان در استان‌های مختلف گفت: پژوهشگاه رویان از تهران فراتر رفته و اکنون در شهر‌هایی مانند اصفهان، بابل، کرمانشاه، شیراز و دیگر نقاط کشور نیز حضور دارد. به‌عنوان مثال، پژوهشکده بیوتکنولوژی رویان در اصفهان و مرکز ناباروری و ژنتیک رویان-صدرا در شیراز از مهم‌ترین این مراکز هستند.
از پژوهش تا تجاری‌سازی دانش در قالب شرکت‌های دانش‌بنیان
وی با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته برای توسعه فناوری و تبدیل آن به محصول، تصریح کرد: جهاد دانشگاهی با تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان نظیر بن‌یاخته‌های رویان، سلتک‌فارمد و با همکاری بخش خصوصی و حمایت نهادهایی، چون ستاد اجرایی فرمان امام و سازمان گسترش، موفق شده است بسیاری از دستاورد‌های پژوهشی خود را به مرحله تولید و عرضه برساند.
انتقال دانش به مراکز دیگر
شاهوردی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به رویکرد همدلانه جهاد دانشگاهی در انتقال دانش گفت: ما آماده‌ایم تا دانش و تجربه خود را به دیگر استانها نیز منتقل کنیم. برای نمونه، با دعوت خیرین در شیراز، بدون هیچ چشم‌داشتی، بخشی از توان علمی خود در حوزه ناباروری و ژنتیک را به مجموعه صدرای شیراز منتقل کردیم. امروز آن مجموعه به‌صورت فعال با مدیریت بخش خیریه در حال ارائه خدمات تخصصی است.
وی تأکید کرد: جهاد دانشگاهی نه‌تنها به‌عنوان پیشرو در تولید علم، بلکه به‌عنوان نهاد امیدآفرین و فرهنگ‌ساز، مسئولیت خود را در گسترش دانش، توانمندسازی نسل جوان و مشارکت اجتماعی به‌خوبی ایفا کرده است.
ورود جهاد دانشگاهی به شبیه‌سازی حیوانات توسعه ۸۹ شرکت دانش‌بنیان با محوریت دانش رویان
رئیس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی با اشاره به گسترش پروژه‌های کاربردی در این نهاد، از توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های مختلف فناوری‌های زیستی، از جمله شبیه‌سازی حیوانات و سلول‌درمانی خبر داد و تأکید کرد: دانش باید از فاز پژوهشی عبور کرده و به صنعت و جامعه منتقل شود.
پیشگامی در شبیه‌سازی و کاربرد آن در دام‌پروری
شاهوردی با اشاره به فعالیت‌های جهاد دانشگاهی در حوزه همانندسازی (شبیه‌سازی) حیوانات، گفت: در اصفهان با مشارکت محققان و حمایت پژوهشگاه رویان، شرکتی تأسیس شده که دانش شبیه‌سازی و لقاح آزمایشگاهی حیوانات را با هدف ارتقای صنعت دام‌پروری توسعه داده است.
وی افزود: جهاد دانشگاهی در این عرصه نقش خط‌شکنانه‌ای ایفا کرده، اما خود را در جایگاه اجرایی نگه نمی‌دارد و تلاش می‌کند این فناوری‌ها را از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان به بدنه جامعه و صنعت منتقل کند.
۸۹ شرکت دانش‌بنیان؛ دستاوردی در مسیر تجاری‌سازی علم
رئیس پژوهشگاه رویان با اشاره به اینکه تجاری‌سازی دانش نیازمند حمایت در مراحل اولیه است، گفت: امروز حدود ۸۹ شرکت دانش‌بنیان به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با محوریت رویان تأسیس شده‌اند. شرکت‌هایی مانند بن‌یاخته‌های رویان در حوزه خون بندناف و سلتک‌فارمد در حوزه تولید صنعتی سلول‌های بنیادی، از نمونه‌های موفق این مسیر هستند.
وی ادامه داد: دانش زمانی که به بلوغ می‌رسد، باید از ظرف جهاد دانشگاهی خارج شود و به بدنه صنعت منتقل شود. ما در این مسیر، با حمایت اولیه، انتقال دانش، واگذاری سهام یا دریافت حق امتیاز (رویالتی)، شرکت‌ها را به مرحله استقلال می‌رسانیم.
ریسک‌پذیری در تحقیقات پیشرفته، چالش اصلی نهاد‌های علمی است
شاهوردی با اشاره به چالش‌های اساسی پیش روی پژوهشگاه رویان، تأکید کرد: پژوهش‌های نوین و پرریسک، ماهیتاً نیازمند سرمایه‌گذاری جسورانه و منابع مالی پایدار هستند. ممکن است از هر ۱۰ پروژه، تنها ۲ پروژه به نتیجه عملیاتی برسد. این واقعیتی است که همه مراکز پژوهشی در جهان با آن مواجه‌اند.
وی افزود: در کشور ما نیز صندوق‌های حمایتی و سرمایه‌گذاران خطرپذیر باید فعال‌تر عمل کنند. شرکت‌هایی که دوران تثبیت را پشت سر گذاشته‌اند، باید در این حوزه‌های پیشرفته وارد شوند و از ایده‌های نخبگان علمی کشور حمایت کنند.
ایجاد صندوق‌های حمایتی و جلب مشارکت خیرین و بازار سرمایه
وی با اشاره به اینکه منابع دولتی به تنهایی پاسخگوی نیاز‌های این پژوهش‌ها نیست، ادامه داد: برای استمرار این جریان علمی، باید اعتمادسازی بین نهاد‌های علمی و بازار سرمایه، صندوق‌های جسورانه و خیرین شکل بگیرد.
شاهوردی خاطرنشان کرد: ما صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه "لوتوس رویان" را با مشارکت بازار سرمایه راه‌اندازی کردیم و برخی پروژه‌ها با حمایت این صندوق در حال انجام است. امیدواریم طعم شیرین این موفقیت‌ها به ذائقه سرمایه‌گذاران بنشیند و موجب تداوم این مسیر شود.
نگرانی درباره حفظ محققان و منابع انسانی نخبه
این مقام مسئول یکی از دغدغه‌های جدی جهاد دانشگاهی را حفظ و نگهداشت نیروی انسانی متخصص عنوان کرد و گفت: محققان سطح بالایی که عمر خود را صرف پژوهش کرده‌اند، انتظار دارند حداقل‌های زندگی‌شان تأمین باشد تا بتوانند با فراغ بال به کار علمی ادامه دهند. اگر نتوانیم امنیت روانی و معیشتی آنها را تأمین کنیم، این یک پاشنه آشیل جدی برای مجموعه‌های علمی خواهد بود.
از اصفهان تا بابل و شیراز؛ توسعه شبکه‌ای علم در کشور
شاهوردی با اشاره به مأموریت الگوسازی جهاد دانشگاهی گفت: ما وظیفه خود می‌دانیم که دانش تولیدشده را به کل کشور منتقل کنیم. در اصفهان پژوهشکده بیوتکنولوژی رویان، در بابل یکی از برنامه‌های تحقیقاتی، و در شیراز مرکز رویان صدرا با مشارکت خیرین راه‌اندازی شد. ما بخشی از دانش ناباروری و ژنتیک را بدون چشم‌داشت به این مرکز منتقل کردیم.
چشم‌انداز آینده رویان؛ دوران شکوفایی علمی در دهه چهارم
وی در پاسخ به پرسش درباره چشم‌انداز آینده پژوهشگاه رویان، شاهوردی اظهار کرد: احساس من این است که پس از بیش از سه دهه سرمایه‌گذاری علمی، اکنون زیرساخت‌ها آماده شده و نیروی انسانی تربیت یافته است. دهه چهارم عمر رویان، دوران شکوفایی آن خواهد بود؛ دورانی که میوه‌های این سرمایه‌گذاری به بار خواهد نشست.
