مهرداد لاهوتی، نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و نماینده مردم لنگرود، در واکنش به نگرانیهای اعضای شورای شهر تهران درباره مشکلات ناشی از خروج اتباع افغانستانی، بر تقویت نیروی کار داخلی تأکید کرد. او معتقد است که به جای وابستگی به نیروی کار خارجی، باید با آموزش و مهارتآموزی، نیروهای ایرانی را برای پر کردن این خلأ آماده کنیم.
لاهوتی پیشنهاد کرد که دولت با همکاری اتحادیهها و مراکز آموزشی، دورههای فشرده مهارتآموزی برگزار کند تا نیروی کار ایرانی جایگزین اتباع خارجی شود. او تأکید کرد: «تمرکز بر توانمندسازی نیروی انسانی داخلی، راهحلی پایدار برای کاهش وابستگی به نیروی کار غیرمجاز است.»
این نماینده مجلس با اشاره به بخش ساختوساز، صنعتیسازی را راهکاری مؤثر برای کاهش نیاز به نیروی کار دانست. لاهوتی گفت: «با بهرهگیری از فناوریهای نوین، نهتنها وابستگی به نیروی کار ارزان خارجی کاهش مییابد، بلکه بهرهوری در این بخش بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت.»
لاهوتی در پایان با اطمینان خاطرنشان کرد که ایران ظرفیت لازم برای جایگزینی نیروی کار خارجی را دارد. او افزود: «با برنامهریزی دقیق و سرمایهگذاری در آموزش، میتوانیم این چالش را به فرصتی برای توانمندسازی نیروی کار ایرانی تبدیل کنیم. اراده جدی، کلید موفقیت این تحول است.»
خروج مهاجران غیرقانونی از ایران، دریچهای نو به سوی فرصتهای شغلی برای کارگران ایرانی میگشاید. بسیاری از مهاجران غیرقانونی در مشاغل کمدرآمد و پرزحمت مانند ساختوساز، کشاورزی، تولید و خدمات مشغول به کار بودهاند. این مشاغل به دلیل دستمزد پایین و شرایط سخت، اغلب مورد استقبال کارگران ایرانی قرار نمیگرفتند. اما با اجرای طرح اخراج، این موقعیتها خالی میمانند و کارگران ایرانی میتوانند آنها را پر کنند.
دولت قول داده است که با ارائه آموزشهای لازم و حمایتهای مالی، کارگران را برای ورود به این حوزهها آماده کند. این فرصت میتواند به بهبود شرایط کاری و افزایش دستمزدها منجر شود، زیرا کارفرمایان برای جذب نیروی کار داخلی مجبور به ارائه پیشنهادهای بهتری خواهند بود. برای کارگران جوانی که در جستوجوی شغل پایدار هستند یا خانوادههایی که به دنبال درآمد بیشترند، این لحظهای تاریخی است که نباید از دست برود.
کارفرمایانی که سالها به نیروی کار ارزان و انعطافپذیر مهاجران غیرقانونی وابسته بودند، اکنون با واقعیت جدیدی روبهرو هستند. دولت با اعمال جریمههای سنگین و حتی مجازات زندان برای استخدام غیرقانونی، راه را برای ادامه این روند بسته است. با کاهش حضور مهاجران، کارفرمایان چارهای جز استخدام ایرانی ها ندارند.
این تغییر برای برخی کارفرمایان، بهویژه در صنایعی مانند ساختوساز و کشاورزی، چالشبرانگیز خواهد بود. آنها ممکن است مجبور شوند دستمزدهای بالاتری بپردازند، شرایط کاری بهتری فراهم کنند و حتی مزایایی مانند بیمه را در نظر بگیرند—هزینههایی که پیشتر با استخدام مهاجران غیرقانونی از آنها اجتناب میکردند. با این حال، این تحول میتواند به نفع اقتصاد بلندمدت ایران باشد، زیرا استانداردهای کاری را بالا میبرد و نیروی کار داخلی را توانمند میسازد.
برای کارگران ایرانی، این موقعیت مانند طلایی است که در دسترس قرار گرفته و نباید آن را نادیده گرفت. با حمایت دولت و نیاز فزاینده کارفرمایان به نیروی کار محلی، کارگران اکنون قدرت بیشتری برای مذاکره و بهبود شرایط خود دارند. اخراج مهاجران غیرقانونی، کمبود نیروی کار در برخی بخشها ایجاد میکند و این به کارگران ایرانی اجازه میدهد تا خواستار دستمزد عادلانهتر و شغلهای باکیفیتتر شوند.
اما این فرصت خودبهخود به نتیجه نمیرسد. کارگران باید فعالانه وارد عمل شوند، مهارتهای لازم را کسب کنند و از برنامههای آموزشی دولت بهره ببرند. کسانی که این لحظه را جدی بگیرند، میتوانند نهتنها زندگی خود را بهبود دهند، بلکه به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور نیز کمک کنند. اکنون زمان آن است که کارگران ایرانی به میدان بیایند و آیندهای روشنتر برای خود و نسلهای بعد بسازند.