سرویس جهان مشرق- از ابتدای جنگ غزه، محاصره همهجانبه رژیم صهیونیستی با قطع منابع حیاتی نظیر غذا، آب، برق و سوخت آغاز شد؛ این محاصره به اندازهای تشدید شد که یک ماه بعد، نشانههای بحران گرسنگی پدیدار شد و سازمانهای بینالمللی نسبت به پیامدهای آن هشدار داده صادر کردند.
در روزهای اخیر، صحنههای هولناکی از غزه گزارش میشود؛ کودکانی که از گرسنگی مفرط دیگر توان ایستادن ندارند، روی زمین میغلتند و از هوش میروند. سالمندان نیز، که از ضعف و سوءتغذیه به ستوه آمدهاند و در صف دریافت غذا جان میسپارند. برخی از آنان حتی پیش از رسیدن کمکهای غذایی، در سکوت ناشی از قحطی تحمیلی، جان میبازند.
شهادت پیرمرد فلسطینی در صف دریافت غذا
روز گذشته برنامه جهانی غذا، نهاد وابسته به سازمان ملل اعلام کرد صبح روز ۲۰ ژوئیه، یک کاروان ۲۵ کامیونی از برنامه جهانی غذا (WFP) حامل کمکهای غذایی حیاتی، از گذرگاه مرزی زیکیم عبور کرد و مقصد آن اهالی قحطیزده در شمال غزه بود.
کمی پس از عبور از آخرین ایست بازرسی در گذرگاه زیکیم به سمت غزه، این کاروان با جمعیت زیادی از غیرنظامیان مواجه شد که با اضطراب منتظر دسترسی به مواد غذایی مورد نیاز بودند. هنگام نزدیک شدن کاروان، جمعیت اطراف مورد اصابت آتش تانکها، تیراندازان و آتشبارهای رژیم قرار گرفتند و قتل عام شدند.[۱]
خبرنگار فاکسنیوز با اشاره به این حادثه تاکید کرد: " علیرغم تلاشهای مورد حمایت آمریکا برای توزیع غذا، مشکلات در توزیع و افزایش قیمتها در بازار سیاه، بحران انسانی را تشدید کردهاند. امروز در شمال غزه، دهها نفر در نزدیکی کامیون کمکرسانی با تیراندازی ارتش اسرائیل به شهادت رسیدند. اکنون حدود ۸۰۰ کامیون کمک در جنوب و شمال غزه معطل ماندهاند."
گزارش خبرنگار فاکس نیوز درباره معطل ماندن ۸۰۰ کامیون کمک در جنوب و شمال غزه
وضعیت فاجعهبار غزه حتی بر خبرنگاران ساکن این منطقه نیز چیره شده است. ناهد حجاج، خبرنگار-عکاس در غزه در پستی توئیتری نوشت: «تعجب نکنید اگر ما، روزنامهنگاران، دیگر خبرها را پوشش ندهیم. به خدا قسم، امروز از شدت گرسنگی نتوانستم از جا بلند شوم. هیچ غذایی وجود ندارد. حتی اگر کسی پول داشته باشد، باز هم چیزی در بازار نیست که بشود خرید. ما همه در حال گرسنگی کشیدن هستیم. ما همه در حال مردن هستیم.»
توئیت ناهد حجاج، خبرنگار وعکاس در غزه
این توئیت ناهد حجاج از تصاویری که در غزه مخابره میشود به طور واضح مشهود است. کمبود دارو و تجهیزات بیمارستانی - که خود نتیجه محاصره ناعادلانه است - مصیبت مردم غزه را دوچندان کرده است. مصیبت غزه کار را به جایی رسانه که کودکان از فرط گرسنگی، به شکم خود سنگ میبندند؛ در این میان، تصاویر دلخراش شهادت نوزادان و کودکان که قادر به دریافت حتی ابتداییترین مراقبتهای پزشکی نبودهاند، وجدان جهانی را به چالش کشیده است؛ کاربران بینالمللی با هشتگ GazaIsStarving نسبت به قحطی تحمیلی علیه غزه اعتراض کردند.
در این رابطه از هشتگهای عربی #غزه_تموت_جوعاً، و #غزة_تقتل_جوعاً نیز استفاده کردند. در ایران نیز، کاربران اینستاگرامی با انتشار یک استوری مشترک، کمپین اعتراض علیه قحطی در غزه را به بیش از دومیلیون بار انتشار رساندند.
ویدیوهای منتشر شده از وضعیت فاجعهبار گرسنگی در غزه
سمت راست - اعتراض کاربران بینالمللی با استفاده از هشتگ «GazaIsStarving» - سمت چپ - استوری مشترک دوملیونی کاربران ایرانی در حمایت از غزه
غزه درحالی گرفتار این وضعیت شده که نارضایتی گستردهای نسبت به عملکرد کشورهای عربی شکل گرفته است. گزارشهای میدانی خبرگزاریهایی چون الجزیره و العربی الجدید نشان میدهد بسیاری از شهروندان غزه معتقدند کشورهای عربی همسایه با وجود امکانات وسیع، کوچکترین اقدام عملی برای شکستن محاصره یا ارسال کمکهای حیاتی انجام ندادهاند. این نارضایتی حتی بین کشورهای دیگر نیز وجود دارد.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران در توئیتی به زبان عربی نوشت: ای مسلمانان! ای جهانیان! بزرگترین نسل کشی تاریخ مدرن امروز در حال وقوع است. رژیم جنایتکار آپارتاید صهیونیستی مصمم است تمام مردم غزه را از طریق گرسنگی بکشد. ای حکام کشورهای اسلامی به یاری مردم غزه برخیزید، محاصره را بشکنید و به سکوت و بی عملی پایان دهید.
توئیت عربی محمدباقر قالیباف خطاب به حکام عرب
به گزارش الجزیره حداقل ۷۶ کودک و ۱۰ بزرگسال از مارس ۲۰۲۵ تاکنون بر اثر سوءتغذیه جان باختهاند. رزان ابوظاهر، دختر چهارسالهای که در ۲۰ ژوئیه در بیمارستانی در مرکز غزه بر اثر عوارض گرسنگی جان باخت نمونه بارز تلفات این شرایط بود. همچنین، حداقل چهار کودک دیگر (از جمله یک نوزاد سهماهه) در سه روز گذشته به شهادت رسیدند.[۲]
گزارش الجزیره درباره شهادت ۷۶ کودک و ۱۰ بزرگسال بر اثر سوءتغذیه
بر اساس گزارشهای سازمان ملل، تا تاریخ ۲۲ تیر ۱۴۰۴ حداقل ۸۷۵ نفر از غیرنظامیان فلسطینی در جریان تلاش برای دریافت کمکهای غذایی در نوار غزه به شهادت رسیدند. بررسی این آمار نشان میدهد که ۶۷۴ مورد از این تلفات در نزدیکی مراکز توزیع بنیاد بشردوستانه غزه (GHF) رخ داده است؛ سازمانی خصوصی که با حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی از ۱۰ خرداد ۱۴۰۴ فعالیت خود را در منطقه آغاز کرده است.
همچنین ۲۰۱ مورد دیگر در اطراف کاروانهای کمکرسانی سازمان ملل متحد به وقوع پیوسته است. در روزهای اخیر نیز شاهد تشدید این حملات بودهایم، به طوری که در ۲۳ تیر ۱۴۰۴ حمله به یکی از مراکز توزیع GHF منجر به شهادت ۲ نفر و زخمی شدن ۹ تن دیگر شد. پیش از آن نیز در ۲۱ تیر، بیمارستان صلیب سرخ در غزه پذیرای بیش از ۱۳۰ مجروح بود که اکثر آنان بر اثر اصابت گلوله زخمی شده بودند. اوج این فاجعه در ۲۹ تیر با کشته شدن ۹۳ نفر به ثبت رسید که از این تعداد، ۳۸ نفر در حال جمعآوری کمکهای غذایی بودند. این آمارهای تکاندهنده که از سوی منابع معتبری مانند رویترز و الجزیره تأیید شدهاند، تصویری هولناک از وضعیت بشردوستانه در غزه ارائه میدهد و ضرورت اقدام فوری جامعه بینالمللی را بیش از پیش آشکار میسازد.[۳]
گزارش سازمان ملل درباره حمله اسرائیل به یکی از مراکز توزیع GHF
البته آمار طبق گزارش Amnesty International، متعلق به عفو سازمان ملل، بیش از ۱۸,۷۴۱ کودک تا ۱۵ ژوئن برای سوءتغذیه حاد بستری شدهاند. سازمان ملل گزارش میدهد که نرخ سوءتغذیه کودکان در ژوئن به بالاترین سطح رسیده و بیش از ۵,۸۰۰ کودک (دختر و پسر) مبتلا تشخیص داده شدهاند. تمام ۲.۱ میلیون جمعیت غزه با کمبود غذا روبرو هستند و ۹۶ درصد (۲.۱۵ میلیون نفر) تا سپتامبر ۲۰۲۵ در سطوح بالای ناامنی غذایی قرار دارند. بیمارستانها مملو از بیماران گرسنه است و پزشکان بدون غذا کار میکنند. کمکهای ورودی ناکافی است؛ حدود ۶۷,۰۰۰ کامیون غذا از ابتدای درگیری وارد شده، اما سازمان ملل میگوید اسرائیل اغلب مجوز حرکت کمک داخل غزه را رد میکند.[۴]
برنامه جهانی غذا (WFP) بارها هشدار داده که قحطی در تمام غزه قریبالوقوع است و هزاران نفر در آستانه مرگ هستند. رژیم صهیونیستی نیز ادعا میکند که نیروهای حماس کمکهای بینالمللی را سرقت میکنند اما WFP تاکید میکند که بیش از ۶,۰۰۰ کامیون کمک (شامل غذا، دارو و صابون) در مرزهای مصر و اردن متوقف شده و در خطر فاسد شدن است و سازمانهای بینالمللی تأکید دارند که محاصره رژیم اسرائیل عامل اصلی است جلوگیری از ورود آنها به غزه هستند.[۵]
گزارش برنامه جهانی غذا درباره قحطی قریب الوقوع در غزه
بر اساس دادههای دریافتی از مراکز تغذیه حمایتشده توسط یونیسف در سراسر نوار غزه، این نشاندهنده افزایش تقریباً ۵۰ درصدی نسبت به ۳۴۴۴ کودک بستریشده در آوریل ۲۰۲۵ و افزایش ۱۵۰ درصدی نسبت به فوریه است، زمانی که آتشبس برقرار بود و کمکها در مقادیر قابل توجهی وارد نوار غزه میشد.
از میان ۵۱۱۹ کودک بستریشده در ماه می، ۶۳۶ کودک دچار سوءتغذیه حاد شدید (SAM) هستند، که کشندهترین شکل سوءتغذیه است. این کودکان برای بقا نیاز به درمان مداوم و نظارتشده، آب ایمن و مراقبتهای پزشکی دارند – که همه اینها امروزه در غزه روزبهروز کمیابتر میشوند. تعداد کودکان مبتلا به SAM از فوریه ۱۴۶ درصد افزایش یافته است.
«در فقط ۱۵۰ روز، از ابتدای سال تا پایان ماه می، ۱۶۷۳۶ کودک – به طور متوسط ۱۱۲ کودک در روز – برای درمان سوءتغذیه در نوار غزه بستری شدهاند،» گفت ادوارد بیگبدر، مدیر منطقهای یونیسف برای خاورمیانه و شمال آفریقا. «هر یک از این موارد قابل پیشگیری است. غذا، آب و درمانهای تغذیهای که آنها به شدت به آن نیاز دارند، از رسیدن به آنها مسدود شده است. تصمیمات ساختهشده توسط انسان که جانها را میگیرد. اسرائیل باید فوراً اجازه تحویل کمکهای نجاتدهنده در مقیاس بزرگ از طریق تمام گذرگاههای مرزی را بدهد.».[۶]
هشدار یونیسف درباره گسترش گرسنگی کشنده در غزه
طی یک هفته گذشته چندین تجمع اعتراضی در حمایت از مردم غزه، محکومیت گرسنگی و قحطی و درخواست آتشبس یا پایان جنگ برگزار شده است که عمدتاً در کشورهای غربی، خاورمیانه و اروپا رخ داده و شامل راهپیماییها، تجمعات و خواندن نام کودکان شهید میشود.
روز ۲۴ تیر ۱۴۰۴، تجمع "Red Line for Gaza" در مقابل پارلمان لندن با تمرکز بر محکومیت نسلکشی و درخواست کمک بشردوستانه برگزار شد و شرکتکنندگان لباس قرمز پوشیدند؛ در این میان گروه اقدام برای فلسطین نیز در تجمه شرکت کرد. پلیس لندن در ادامه سیاستهای سختگیرانه خود علیه حامیان گروه «اقدام برای فلسطین»، ۵۵ شهروند معترض به جنایات رژیم را بازداشت کرد.
بازداشت شرکتکنندگان در تجمع "Rگروه اقدام برای فلسطین در مقابل پارلمان لندن
با این حال روز بعد، ۲۵ تیر، اعتراض قابل توجهی خارج از ساختمان سن در کاردیف ولز شکل گرفت که شامل خواندن نام نزدیک به ۲۰,۰۰۰ کودک کشتهشده در غزه از صبح تا نیمهشب بود و با شعار "کوچکترین تابوتها سنگینترین هستند" همراه شد.
اعتراض در مقابل ساختمان سن در کاردیف ولز در حمایت از غزه
روز ۲۷ تیر، تجمعی در اوترخت هلند در حمایت از غزه برگزار گردید که درخواست پایان نسلکشی اسرائیل و کمک بشردوستانه به فلسطینیان تحت محاصره را مطرح کرد.
همزمان صدها معترض دیگر در رمالله و نابلس، کرانه باختری علیه سیاست گرسنگی اسرائیل و جنگ نسلکشی رخ داد که با سرکوب توسط نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطینی همراه بود و معترضان خواستار ورود فوری کمکها شدند؛ همچنین در کرانه باختری کمپین اعتصابات سراسری راهاندازی شد اقدامی علیه وضعیت کنونی غزه در این فلسطین اشغالی شکل بگیرد.
کمپین اعتصابات سراسری در کرانه باختری
روز ۲۹ تیر نیز شماری از مردم اردن با تجمع در مرکز شهر امان، ضمن اعلام حمایت از مردم نوار غزه، اقدامهای رژیم صهیونیستی از جمله محاصره غذایی و حملات نظامی علیه غیرنظامیان را محکوم کردند.
روز ۳۰ تیر، راهپیمایی بزرگی در آنکارا ترکیه که به نزدیکی سفارت آمریکا ختم شد با شعارهایی مانند "اسرائیل تروریست است و جهان تماشا میکند" و به عنوان بخشی از راهپیماییهای همبستگی در غرب آسیا و آفریقا ادامه یافت.
در نواکشوت موریتانی در اعتراض به گرسنهنگهداشتن مردم غزه مقابل سفارت آمریکا تجمع برگزار کردند.
تجمع مردم آنکارا ترکیه در اعتراض به نسلکشی در غزه
موریتانی در اعتراض به گرسنهنگهداشتن مردم غزه مقابل سفارت آمریکا
دانشجویان در برلین نیز با برپایی برنامههایی اعتراضی، ادامه نسلکشی رژیم صهیونیستی در نوار غزه را محکوم کرده و خواستار اقدام فوری برای توقف گرسنگی دادن به فلسطینیان شدند.
پرفورمنس اعتراضی دانشجویان برلین در حمایت از غزه