خبرگزاری مهر، گروه استانها: قزوین، شهری با پیشینه‌ای غنی در هنر و موسیقی، این روزها با چالشی جدی نبود سالن‌های استاندارد برای اجرای کنسرت‌های موسیقی مواجه است و این کمبود زیرساختی، نه‌تنها موجب مهاجرت برخی هنرمندان به شهرهای دیگر شده، بلکه مخاطبان را نیز از تجربه اجراهای باکیفیت محروم کرده است.
موسیقی هست اما سالن نه
در سال‌های اخیر، قزوین میزبان کنسرت‌هایی از هنرمندان مطرحی بوده است؛ اجراهایی که با استقبال گسترده مخاطبان روبه‌رو شده‌اند. این استقبال، خود گواهی است بر وجود تقاضای بالا و شور فرهنگی در استان. با این حال، نبود امکانات مناسب موجب شده بسیاری از این اجراها یا در شرایط غیرحرفه‌ای برگزار شوند یا به‌دلیل نبود فضای مناسب، لغو شوند.
بنا به برخی آمارها ۱۰ کنسرت در سال‌های اخیر به دلیل نبود سالن مناسب لغو شده‌اند و از سوی دیگر در یک نظرسنجی داخلی، ۷۰ درصد از هنرمندان موسیقی استان اعلام کرده‌اند که ناچار به اجرای برنامه در فضاهای غیراستاندارد بوده‌اند.
این در حالی است که مقایسه با شهرهای هم‌تراز مانند کرج با ۵ سالن مجهز با ظرفیت بالای ۵۰۰ نفر و همدان با دست‌کم ۳ سالن تخصصی موسیقی شکاف قابل‌توجهی را در زیرساخت‌های فرهنگی قزوین نشان می‌دهد.
از سوی دیگر کاهش کیفیت اجراها و نارضایتی مخاطبان، لغو یا محدود شدن بسیاری از کنسرت‌ها، به‌ویژه در ژانرهای سنتی و مستقل، مهاجرت هنرمندان جوان به دیگر شهرها برای اجرا و رشد حرفه‌ای، کاهش مشارکت بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری فرهنگی و در نهایت تضعیف هویت هنری قزوین با وجود پیشینه موسیقایی غنی از مهمترین پیامدهای کم‌توجهی به زیرساخت موسیقی در قزوین محسوب می‌شود.
نبود سالن کنسرت چالشی جدی برای هنرمندان استان
اسحاق چگینی، استاد و پیشکسوت موسیقی قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با انتقاد از نبود سالن مناسب کنسرت در استان، اظهار داشت: قزوین تنها استانی است که از داشتن سالن مناسب برای برگزاری کنسرت و برنامه‌های موسیقی محروم است. در حالی که استان‌های دیگر سال‌ها پیش دست به تأمین زیرساخت‌ها زده‌اند، ما هنوز در انتظار تأمین ساده‌ترین امکانات هستیم.
وی افزود: دو سالن در فضای دانشگاهی وجود دارد، اما استفاده از آن‌ها با چالش‌های زیادی مواجه است. برخوردهای سیاسی و کارشکنی در واگذاری سالن‌ها به گروه‌های موسیقی، باعث می‌شود گروه‌ها به تالارها روی آورند که برای اجرای موسیقی مناسب نیستند.
چگینی با اشاره به پیشرفت کند ساخت تالار شهر قزوین، گفت: ساخت تالار شهر در ۱۵ سال گذشته تنها ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است؛ در حالی که برخی استانها ۱۵ سال پیش زیرساخت‌ها را تأمین کردند و اکنون از آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند.
انتقاد از مدیریت شهری و نبود اراده برای رفع مشکلات فرهنگی
استاد موسیقی قزوین با انتقاد از مدیریت شهری، بیان کرد: مدیریت شهری با توجه به امکانات و بودجه می‌توانست بهترین کمک را در این زمینه داشته باشد، اما متأسفانه شهردار اعتقادی به این فضا ندارد. دعواهای سلیقه‌ای و سیاسی در قزوین باعث شده تا اراده‌ای برای رفع مشکلات زیرساختی فرهنگ و هنر در استان وجود نداشته باشد.
وی افزود: امروز بخش عمده‌ای از اهالی فرهنگ و هنر به دلیل نبود امکانات زیرساختی از قزوین رفته‌اند. نبود سالن موسیقی و کنسرت، اکوسیستم و چرخه جریان نخبه‌گرایی و تولید محتوای فاخر فرهنگی و هنری در استان را با مشکل مواجه کرده است.
چگینی با اشاره به نخبه‌گریزی در استان گفت: علی‌رغم ظرفیت‌های خوب در حوزه موسیقی، شاهد نخبه‌گریزی هستیم و نتیجه داشتن این ظرفیت‌ها نصیب استان‌های دیگر می‌شود.
تأکید بر راه‌اندازی سالن تخصصی موسیقی
وی تأکید کرد: راه‌اندازی یک سالن تخصصی برای موسیقی، اولویت اصلی در حوزه فرهنگ و هنر بوده و این امر نیازمند اراده جدی مسئولین است.
چگینی در پایان به شرایط خوب استان در حوزه تربیت نیرو و آموزشکده‌های موسیقی اشاره کرد و افزود: امیدواریم مشکل سالن نیز به زودی حل شود تا هنرمندان قزوینی بتوانند در محیطی مناسب به تولید و اجرای آثار خود بپردازند.
استفاده از ظرفیت تالار شهر قزوین برای احداث سالن استاندارد کنسرت
امیر ملاحسن معاون امور هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: رشته‌های فرهنگی و هنری در حوزه نمایش، موسیقی و سینما معمولاً رشته‌هایی هستند که بیشتر مورد اقبال و استقبال مردم قرار می‌گیرند، اما مهمترین چالش در این حوزه، عدم وجود زیرساخت مناسب است.
وی عنوان کرد: در قزوین آمفی‌تئاترهای مختلفی وجود دارد، اما زیرساخت‌های لازم برای برگزاری اجراهای مختلف موسیقی و هنرهای نمایشی در آن‌ها فراهم نیست.
ملاحسن افزود: سالن‌های فضاهای آموزشی نیز در برهه‌ای از زمان برای اجرای برنامه‌های موسیقی فراهم شد، اما با چالش‌هایی همراه بود. از سوی دیگر، طبق آئین‌نامه داخلی شرایط برای برگزاری کنسرت در فضاهای دانشگاهی مهیا نیست.
این مسئول تأکید کرد: اکنون در فضای نمایشگاه بین‌المللی و برخی هتل‌ها مجوز صادر می‌شود اما همچنان با مشکلاتی مواجه هستیم.
وی ادامه داد: طی جلسات برگزار شده، بنا شد تا تعدادی از سالن‌ها استانداردسازی شود. این مسئله جزو دغدغه‌های استاندار نیز بود، اما برای تحقق آن نیازمند مشارکت دستگاه‌ها و عوامل مختلف هستیم.
ملاحسن مطرح کرد: مجتمع تالار شهر قزوین ظرفیت خوبی برای احداث سالن استاندارد را دارد. در صورت احداث این مجموعه، رویداد خوبی در حوزه اجراهای موسیقی، هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی و برگزاری گالری خواهد افتاد. اگر این موضوع با تأمین اعتبار تا مرحله کلنگ‌زنی نیز پیشرفت داشته باشد، اتفاق امیدوارکننده‌ای برای استان خواهد بود.
تأثیر احداث سالن استاندارد بر کاهش قیمت بلیط‌های کنسرت
معاون امور هنری و سینمایی ارشاد قزوین با اشاره به قیمت بالای بلیط‌های کنسرت، عنوان کرد: علت بالا بودن قیمت‌های کنسرت دلایل مختلفی دارد. اول آنکه نرخ مصوبی برای این موضوع تعریف می‌شود که با توجه به محدودیت‌های جمعیتی در سالن، این قیمت متغیر است. از سوی دیگر، با توجه به اینکه زیرساخت‌های لازم در سالن‌ها وجود ندارد، هزینه زیرساختی، هزینه سالن، هزینه برنامه‌گذار و هزینه بلیط، اسباب ایجاد نوسان در قیمت‌ها خواهد بود. در صورت داشتن سالن‌های مجهز، بی‌شک هزینه‌ها کاهش خواهد یافت.
وی در پایان گفت: با توجه به پتانسیل استان در هنرهای مختلف، متأسفانه زیرساخت‌های مناسبی به فراخور ظرفیت‌ها فراهم نشده است. امید است با مساعدت همه‌جانبه دستگاه‌های مربوطه، در صدد ساخت و ایجاد زیرساخت‌ها، رضایت مردم در حوزه هنر و فرهنگ محقق شود.
قزوین، با پیشینه‌ای درخشان در عرصه موسیقی سنتی و نام‌هایی چون عارف قزوینی، سزاوار زیرساخت‌هایی حرفه‌ای برای عرضه و پویایی موسیقی است. سکوت زیرساختی در این حوزه، نه‌تنها نارضایتی هنرمندان را به‌دنبال داشته، بلکه فرصت‌های درآمدزایی، اشتغال‌زایی، و ارتقای نشاط اجتماعی را نیز از استان سلب کرده است.
راهکارهایی برای پایان دادن به این سکوت فرهنگی
بدون شک توسعه زیرساختی موسیقی در قزوین، نیازمند اراده جمعی و تصمیم‌سازی‌های هوشمندانه است. احداث مجتمع فرهنگی استاندارد، جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی با ارائه مشوق‌هایی چون معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاران فرهنگی و هنری، بازسازی سالن‌های موجود و گسترش عدالت فرهنگی در استان، احداث سالن‌های کوچک‌تر در شهرستان‌های اطراف به منظور تمرکززدایی فرهنگی می‌تواند چراغ موسیقی را در شهر قزوین روشن کند.
موسیقی در قزوین زنده است اما نفس کشیدن بدون سالن استاندارد برایش دشوار شده، صدای هنرمندان این شهر شایسته پژواک در فضایی درخور شأن است و این وظیفه امروزِ مسئولان است که برای بلند شدن دوباره این صدا زیرساخت آن را فراهم کنند.
