به گزارش اقتصادنیوز، با گذشت تنها چند ماه از سقوط بشار اسد، سوریه بار دیگر درگیر خشونت‌های فرقه‌ای شده است. درگیری‌ها در جنوب این کشور، چالش‌های دولت جدید را در مواجهه با بحران های داخلی آشکار کرده و زمینه را برای مداخله اسرائیل فراهم آورده  است.

دور جدید خشونت های فرقه ای در سوریه

"ویلیام کریستو" در گاردین نوشته است: هفت ماه پس از سقوط بشار اسد، سوریه درگیر موج جدیدی از خشونت‌های خونین فرقه‌ای شده است.

نزاعی محلی میان مردی بدوی و یکی از اعضای اقلیت دروز، آتش درگیری بزرگ‌تری را در سوریه برانگیخت که منجر به ورود نیروهای دولتی سوریه و حملات هوایی ارتش اسرائیل به خاک سوریه، و درنهایت کشته شدن تعداد زیادی از افراد شد.

این وقایع یادآور کشتارهای ساحلی ماه مارس بود؛ زمانی که حدود 1500  غیرنظامی از اقلیت علوی در انتقام از حمله‌ای ناموفق توسط نیروهای وفادار به اسد، که از همین مذهب بودند، کشته شدند.

این کشتارها،  شوق و اشتیاق مردم نسبت به دولت جولانی را متوقف کرده و  همچنین یادآور چالش‌های عظیمی است که این دولت برای متحد ساختن کشور پس از تقریباً ۱۴ سال جنگ داخلی  با آن روبه روست.

احمد الشرع، رئیس جمهور فعلی سوریه، رهبری گروهی از سنی های مسلمان را برعهده داشت که درنهایت به سرنگونی دولت اسد انجامید. او توانست حمایت قابل‌ توجه کشورهای غربی را جلب کند. 

حمایت غرب از احمد الشرع

دونالد ترامپ او را «مردی جذاب و سرسخت» خوانده و اتحادیه اروپا سریعا سوریه‌ تحت رهبری الشرع را از انزوای بین‌المللی خارج کرده است.

بااین حال، مشکلات داخلی در سوریه همچنان پابرجاست. شکاف های عمیق داخلی باعث ایجاد تفرقه شده و مذاکرات برای ادغام بخشی از کشور که تحت سلطه نیروهای کرد است، به بن بست رسیده است.

همچنین روند مذاکرات برای ادغام کامل استان سویدا که صحنه ناآرامی های کنونی است، با کندی پیش می رود.

احمد الشرع قول داده که از اقلیت‌های کشور محافظت کند و بارها گفته که این تنوع قومی و مذهبی است که سوریه را کشوری را منحصربه‌فرد کرده است. او در سخنرانی خود در روز پنجشنبه تاکید کرد که قوانین سوریه تضمین کننده امنیت و حقوق همه افراد است و کسانی را که علیه دروزها مرتکب خطا شده اند، پاسخگو خواهد کرد.

با این حال، غلبه بر شکاف های عمیقی که در پی بیش از یک دهه جنگ داخلی به وجود آمده اند، به اقداماتی جدی و عملی نیاز دارد. در هفته اخیر این شکاف ها مجددا باعث بروز اختلافات داخلی شده اند. کارزار میدانی که عمدتاً نیروهای دولتی سنی و قبایل بادیه‌نشین متحد را در مقابل جنگجویان دروزی قرار داد، با نفرت‌پراکنی‌های شدیدی همراه بود. 

 در حلب، با وجود فاصله چند صد کیلومتری، درگیری‌های فیزیکی میان دانشجویان مسلمان و دروز با وجود مداخله مسئولان دانشگاه، بالا گرفت.

اعتماد دروزها به دولت جدید سوریه از بین رفت

در سویدا، هرگونه اعتمادی که نسبت به دولت جدید دمشق در ماه‌های گذشته ایجاد شده بود از بین رفت. مردم محلی با بدن بی‌جان عزیزان خود که به طرز وحشیانه ای کشته شده بودند مواجه شدند. یکی از مردان محلی پس از کشته شدن عمویش گفت که «مرگ باعزت» را به همراهی با دولت جدید سوریه ترجیح می‌دهد.

از طرفی به محض عقب‌نشینی نیروهای دولتی سوریه در روز پنجشنبه، شبه نظامیان دروز دست به حملاتی انتقام جویانه علیه خانواده‌های بدوی زدند و شعله درگیری‌ها میان این دو گروه مجدد روشن شد.

در چنین شرایطی توانایی دولت جدید سوریه در ترمیم بافت اجتماعی کشور با تردید های جدی مواجه شده است. به نظر می رسد که ارتش جدید کشور که متشکل از گروه های شبه نظامی مختلف است، با هربار اعزام از کنترل خارج می شود.

در جریان کشتارهای ساحلی ماه مارس و خشونت‌های هفته اخیر در سویدا، نیروهای وابسته به دولت در حین آزار غیرنظامیان از خود فیلم‌برداری کردند. در برابر موج خشونت‌ها، برخی از رهبران دروز در سویدا از تسلیم شدن و کنار گذاشتن سلاح خودداری کرده و تاکید کردند که استفاده از زور، آن‌ها را وادار به پیوستن به دولت جدید نخواهد کرد. یکی از رهبران محلی در پیامی صوتی که به ‌صورت آنلاین منتشر شد، گفت:«ما با سوریه یکپارچه مخالف نیستیم. اما این چه یکپارچگی است که در آن زنان ما تهدید به تعرض و پسران‌مان سلاخی می‌شوند؟»

دروزها از حمایت اسرائیل خشنود نیستند

ورود خودسرانه ارتش اسرائیل تحت عنوان حمایت از دروزی ها، پیچیدگی شرایط را دوچندان کرده است. واضح است که  اسرائیل هیچ تردیدی در بهره‌برداری از شکاف‌های داخلی سوریه ندارد. 

از زمان سقوط اسد، اسرائیل بخش های گسترده ای از خاک سوریه را اشغال کرده است. ارتش اسرائیل در روزهای اخیر وزارت دفاع سوریه در دمشق و ده‌ها هدف نظامی دیگر در جنوب سوریه را مورد حملات هوایی قرار داده است.

بسیاری از دروزها از حمایت اسرائیل خشنود نیستند و نگران‌اند که این مسئله موجب انزوای بیشتر آن‌ها در کشور شود.

همچنین مشخص نیست که مداخله نظامی اسرائیل، چه تأثیری بر روابط میان تل‌آویو و دمشق خواهد گذاشت. روابطی که طی ماه‌های اخیر و با فشارهای ایالات متحده به نظر رو به بهبود بود. رئیس‌جمهور سوریه حتی از سوی عادی‌سازی روابط با اسرائیل صحبت کرده بود، چیزی که اکنون بسیار دور از ذهن به‌نظر می‌رسد.

آمریکا به دنبال گسترش دموکراسی نیست!

تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، در گفت‌وگویی با نیویورک تایمز گفت: گسترش دموکراسی  بخشی از هدف های آمریکا برای روابط با دمشق نیست. او همچنین تلاش‌های پیشین آمریکا برای «ملت‌سازی» و دخالت در امور داخلی کشورهای خاورمیانه را محکوم کرد. باراک در ادامه گفت:«در این منطقه همه فقط به قدرت اهمیت می دهند. ترامپ قدرت آمریکا را به وضوح به‌عنوان پیش شرطی برای صلح، تثبیت کرده است». 

روز جمعه، ۵۷ سازمان جامعه مدنی سوریه، نامه‌ای امضا کردند که در آن از مقامات جدید سوریه خواسته شده بود تا بر تلاش‌های خود به منظور تحقق عدالت و پاسخگویی در قبال خشونت‌های فرقه‌ای در سویدا و سایر مناطق سوریه، بیافزایند. در این نامه آمده بود که دولت هنوز نتایج تحقیقات درباره کشتارهای ساحلی ماه مارس را منتشر نکرده است، تحقیقی که قرار بود اوایل ژوئیه به پایان برسد و هدف آن تضمین پاسخگویی در قبال این جنایات بود.

در سویدا، درگیری‌ها همچنان ادامه دارد. در حالی‌که قبایل بدوی برای حمله به استان دروزها بسیج شده‌اند و در مسیر خود خانه‌ها را به آتش می‌کشند، درخواست‌ها برای پایان دادن به درگیری‌ها نادیده گرفته شده و سوریه بیش از گذشته گرفتار چرخه خشونت شده است.