به گزارش اقتصادنیوز، در پی بالا گرفتن خشونت‌ها در منطقه دروزی‌نشین سویدا در جنوب‌غربی سوریه و حملات هوایی اسرائیل به دمشق و سایر نقاط جنوب این کشور، بار دیگر تنش‌ها در منطقه شعله‌ور شده است. اسرائیل این حملات را با هدف حمایت از دروزی‌ها و مهار تهاجم دولت سوریه دانسته اما این مداخله نظامی علاوه بر پیچیده‌تر کردن وضعیت سوریه، مسیر آشتی احتمالی دمشق و تل‌آویو را که با فشارهای آمریکا دنبال می‌شد، در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
ساعاتی پیش نیز خبری مبنی بر خروج احمد الشرع از دمشق و ترور برخی مقامات دولت انتقالی سوریه منتشر شد. حالا نه تنها چشم‌انداز ثبات در سوریه تیره‌تر شده؛ بلکه شکاف میان اقلیت‌های قومی و مذهبی این کشور نیز عمیق‌تر و خطر گسترش موج تازه‌ای از خشونت افزایش یافته است.
نشریه اکونومیست در گزارشی با تیتر «چرا اسرائیل به دمشق حمله کرد؟» نوشته است: هنگامی که جنگنده‌های اسرائیلی پایتخت سوریه را هدف قرار دادند، ستون‌هایی از دود بر فراز دمشق برخاست. این حملات که کاخ ریاست‌جمهوری، وزارت دفاع و فرماندهی ارتش را هدف گرفته بودند، دست‌کم یک کشته و چندین زخمی برجای گذاشتند.
حمله‌ها پس از بروز خشونت‌های فرقه‌ای در استان عمدتا دروزی‌نشین سویدا در جنوب‌غربی سوریه صورت گرفت. در روزهای اخیر، صدها نفر در درگیری‌هایی میان بادیه‌نشینان، شبه‌نظامیان دروزی و نیروهای دولتی سوریه و همچنین در پی حملات هوایی اسرائیل کشته شده‌اند. اسرائیل می‌گوید هدف این حملات در جنوب و دمشق، پایان دادن به حمله دولت سوریه علیه دروزی‌ها و اجرای منطقه غیرنظامی اعلام‌شده‌ای است که پس از سرنگونی حکومت بشار اسد در دسامبر، پیرامون سویدا اعلام کرده بود.
با این حال، مشخص نیست که این رویداد به امنیت بیشتر دروزی‌ها بینجامد. در کوتاه‌مدت، چنین حملاتی احتمالا موجب تضعیف احمد الشرع، جهادی سابق و رئیس‌جمهور موقت سوریه خواهد شد، و همچنین روند آشتی میان سوریه و اسرائیل را که آمریکا به دنبال آن است، دشوارتر خواهد کرد. بسته به تصمیماتی که الشرع و بنیامین نتانیاهو در ادامه اتخاذ کنند، این وقایع می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر در سوریه منتهی شود.
نویسنده این مقاله مدعی است:یکی از دلایل این تشدید تنش، تلاش الشرع برای سرکوب اقلیت‌های سوریه، از جمله دروزی‌ها، به‌جای آشتی و ادغام آنان در دولتی کثرت‌گراست. پس از آن‌که در ۱۱ ژوئیه، ربودن یک تاجر دروزی به درگیری میان جنگجویان محلی، گروه‌های جهادی و شبه‌نظامیان دروزی در سویدا انجامید، الشرع نیروهای دولتی را برای مداخله اعزام کرد. به‌نظر می‌رسد او قصد داشت با استفاده از این حادثه و به بهانه مهار خشونت، کنترل خود را بر این استان جنوبی افزایش دهد.
به گفته یک میانجی، رهبران محلی دروزی پیشنهاد دادند تسلیم دولت شوند و سلاح‌های خود را تحویل دهند. اما تصمیم الشرع برای اعزام نیرو، پیشاپیش موجی از خشونت را به‌راه انداخته بود. ده‌ها دروزی در خشونت‌هایی که یادآور قتل‌عام صدها علوی در ماه مارس بود، کشته شدند. شکنجه‌گران برخی از آنها را مجبور کردند سبیل‌های خاصشان را بتراشند، و ویدیوهایی از این تحقیر در شبکه‌های اجتماعی پخش شد.
در ماه مارس، نیز هیچ‌کس به یاری علوی‌ها نرفت. بسیاری از سوری‌ها معتقد بودند که آنان به‌خاطر وفاداری به اسد، سزاوار این مجازات بودند. اما دروزی‌ها، به‌عنوان فرقه‌ای رمزآلود با حدود یک میلیون نفر جمعیت در سراسر منطقه شامات در ارتش اسرائیل نمایندگی قابل توجهی دارند.
هنگامی که احمد الشرع نیروهایش را به سوی سویدا گسیل کرد، جامعه‌های دروزی در شمال اسرائیل خواهان مداخله دولت‌شان برای نجات هم‌کیشان سوری‌شان شدند. آنها جاده‌های شمالی را بستند، از حصار مرزی سوریه عبور کردند و موفق به دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل شدند؛ کسی که با مداخله در این بحران موافقت کرد.
آرمان الشرع برای تبدیل سوریه به منبع برتری سنی‌ها در منطقه، با سلطه‌جویی اسرائیل و نقش خودخوانده آن به‌عنوان حامی اقلیت‌های منطقه در تعارض است. با این حال، اخیرا به‌نظر می‌رسید که آشتی میان اسرائیل و سوریه ممکن شده باشد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، علاقه‌مند است که سوریه به پیمان‌های ابراهیم، مجموعه‌ای از توافق‌نامه‌های صلح میان اسرائیل و گروهی از کشورهای عربی بپیوندد. پیش‌نویس یک پیمان عدم‌تخاصم قرار بود ادعاهای سوریه بر بلندی‌های جولان که اسرائیل در سال ۱۹۶۷ تصرف و بعدها الحاق کرد را معلق کند و راه را برای عادی‌سازی روابط هموار سازد.
الشرع پیش‌تر بارها حملات اسرائیل به تجهیزات نظامی به‌جا مانده از حکومت بشار اسد را تحمل کرده و زمانی که اسرائیل از خطوط آتش‌بس عبور کرده بود، واکنشی نشان نداده بود. گفته می‌شود او در جریان سفرهایش به امارات و آذربایجان با مقامات اسرائیلی دیدار کرده است. ماه‌هاست که فرماندهانش در جنوب، عملیات نظامی را مستقیما با افسران ارتش اسرائیل هماهنگ می‌کنند.
اما اکنون دستیابی به توافق دور از دسترس به‌نظر می‌رسد. نتانیاهو ظاهرا بر این باور است که استفاده از نیروی نظامی هم امنیت اسرائیل را افزایش می‌دهد و هم جایگاه سیاسی او را در داخل کشور تقویت می‌کند. نشان دادن چهره‌ای مقتدر در برابر تهدیدهای احتمالی دیگر، می‌تواند در مذاکرات برای آتش‌بس در غزه به او دست بازتری بدهد. اما این سیاست، خطر تشدید خشونت‌های فرقه‌ای در سوریه را هم در پی دارد.
بسیاری از تحولات آینده بستگی به تصمیمات الشرع دارد. اگر دروزی‌ها در مناطق خود باقی بمانند، این امر پایگاه جهادی او را متزلزل و سایر اقلیت‌ها به‌ویژه کردها که همچنان در برابر تمرکز قدرت مقاومت می‌کنند را جسورتر خواهد کرد. این وضعیت ممکن است عملا به معنای پذیرش کنترل اسرائیل بر جنوب سوریه باشد. اما اگر الشرع حملات خود را از سر بگیرد، خطر بی‌ثباتی بیشتر و از دست دادن حمایت نه‌فقط اقلیت‌های هراسان، بلکه جریان اصلی اهل‌سنت و حامیان غربی‌اش را به دنبال خواهد داشت.
یکی از دانشجویان دروزی در سوریه می‌گوید: زور و انتقام، برای شما دشمن می‌سازد، نه دوست. بسیاری در منطقه امیدوارند که رویدادهای این هفته، جرقه دور تازه‌ای از خشونت‌ها نباشد.
